Werbena – piękna roślina o prozdrowotnym działaniu. Uprawa i pielęgnacja

Verbena officinalis to łacińska nazwa tej rośliny z rodziny werbenowatych, która jest popularna przede wszystkim w Europie, choć porasta także większość terenów Azji i obu Ameryk. Naturalnie najczęściej można napotkać werbenę pospolitą, ale w uprawie równie często spotykane są też inne gatunki, które omawiamy w dalszej części artykułu.

Rosnąca dziko została doceniona przez swoje lecznicze właściwości i stąd też stała się bardzo popularna w przydomowych ogródkach. Wiele osób hoduje ją także ze względu na walory estetyczne, ponieważ roślina świetnie nadaje się na rabaty. Sprawdź, jakie wymagania ma werbena i jak powinna wyglądać jej pielęgnacja!

Werbena – odmiany, które możesz hodować w ogrodzie

Odmiany werbeny różnią się przede wszystkim rozmiarem i kolorem kwiatów. Do najpopularniejszych odmian można zaliczyć takie gatunki, jak:

1. Werbena pospolita – jak już wspominaliśmy, jest to najczęściej spotykany, a w Polsce jedyny dziko rosnący gatunek opisywanej w artykule rośliny. Ma mniej więcej 70 centymetrów wysokości, a kwiaty mają najczęściej odcień bladoróżowy.
2. Werbena krzaczasta – naturalnie spotykana na preriach Ameryki Północnej, ale w hodowli da sobie radę w większości miejsc. Ma ona rozłożysty pokrój sięgający do 120 centymetrów, a charakterystyczne liście są nieco postrzępione na brzegach. Kwiaty werbeny krzaczastej mają zazwyczaj kolor niebiesko-fioletowy.
3. Werbena żyłkowana – jedna z najmniejszych odmian rośliny, ponieważ osiąga zaledwie 30-40 centymetrów wysokości. Łodygi są stosunkowo mało ulistnione, a kwiaty bladoniebieskie, przechodzące czasami w odcień liliowy. Charakterystyczną cechą są też drobne włoski porastające roślinę.
4. Werbena cytrynowa – to tak naprawdę potoczna nazwa rośliny zwanej lippią trójlistną, naturalnie spotykanej w Ameryce Południowej. Jej pokrój może mieć nawet 7 metrów. Charakteryzuje się niewielkimi białymi kwiatami oraz długimi liśćmi.
5. Werbena kanadyjska – jak można się domyślić z nazwy, gatunek ten wywodzi się z Ameryki Północnej. Podobnie jak odmiana żyłkowana, osiąga maksymalnie 40 centymetrów wysokości, ale za to jej łodygi są silnie ulistnione. Ma charakterystyczne kwiaty o zabarwieniu na pograniczu różu, purpury i czerwieni.

Jakiego stanowiska i jakiej gleby potrzebuje werbena?

Gleba nie jest czymś, wobec czego werbena ma bardzo wyśrubowane wymagania. Odczyn podłoża powinien oscylować wokół neutralnego, mieszcząc się między 6 a 8 pH. Żyzność i bogactwo terenu w substancje odżywcze nie jest najistotniejszą kwestią. Rzeczą, o którą trzeba koniecznie zadbać, jest za to przepuszczalność gleby. Jeśli zatem ziemia jest zbyt gęsta, przed zasadzeniem należy wykonać drenaż.

Werbena wymaga średniego nasłonecznienia. Warto posadzić ją w dobrze oświetlonym, ale nie za bardzo jasnym miejscu.

Kiedy i jak powinno się odbywać sadzenie werbeny?

Cechą charakterystyczną werbeny jest duża wrażliwość na zimno. Nie można zatem doprowadzić do tego, by sadzonki nadmiernie zmarzły. Najlepszym czasem na ich zasadzenie jest połowa maja, ale tylko wtedy, gdy upewnisz się, że nie wystąpią nagłe spadki temperatury.

Przed posadzeniem do gruntu nasiona sadzi się na kilka tygodni w doniczki, najlepiej mocząc je uprzednio przez 8 godzin. Gdy zdecydujesz się na rozsadzenie, pamiętaj o tym, by zostawić między kiełkującymi roślinami przynajmniej 20 centymetrów odstępu, a w przypadku niektórych odmian nawet 2 razy tyle.

Przycinanie i pielęgnacja pędów werbeny – podstawowe informacje

Jak większość roślin, werbenę warto regularnie przycinać. Usuwanie zbędnych pędów pozwoli jej łatwiej owocować, zatem nie należy się obawiać przycinania, tylko regularnie je wykonywać. Usunięcia wymagają przede wszystkim wszelkie połamane, ale też przekwitnięte pędy. Nawet kilka razy w roku można też zdecydować się na ścięcie nieregularnych kwiatostanów lub tych, które mają tendencję do opadania. Pozwoli to zachować optymalny kształt rośliny.

Ile wody do kwitnienia potrzebuje werbena?

W teorii roślina powinna otrzymywać 3 centymetry wody na każdy metr kwadratowy tygodniowo. W praktyce nie ma środków do precyzyjnego odmierzenia tej wartości, dlatego zaleca się przede wszystkim umiarkowanie podlewanie. Zbyt duża wilgotność sprawi, że korzenie zaczną gnić, ale nie wolno też doprowadzić do ich wysuszenia. To drugie można zauważyć na pierwszy rzut oka – roślina na zbyt suchym podłożu zacznie zwijać liście. W okresach suszy trzeba zatem zapewnić werbenie odpowiednią ilość wody.

Czy werbena potrzebuje specjalnego nawożenia?

Pierwsze nawożenie werbeny powinno się odbyć jeszcze przed pierwszym zasadzeniem do gruntu. Należy wówczas dodać do ziemi nieco organicznego kompostu. Następnie, kilka miesięcy po zasadzeniu, w środku lata warto podlać kwiaty nawozem uniwersalnym w płynie. Jeśli zależy ci na dużej liczbie kwiatów werbeny, unikaj znacznej zawartości azotu w preparacie. Składnik ten wpływa pozytywnie wyłącznie na rozrost liści. Nawozy bogate w potas i fosfor będą z kolei sprzyjać kwitnieniu.

Czy werbenę można rozmnażać? Jak powinno to wyglądać?

Jeśli chcesz w następnym sezonie znowu cieszyć się werbenami w ogrodzie, pamiętaj o tym, by pobrać sadzonki pędowe już wczesną jesienią. Następnie umieść je w ukorzeniaczu i wilgotnym substracie z piaskiem, a gdy wypuszczą korzonki, przenieś do doniczki. Tak przygotowane sadzonki należy zabezpieczyć przed zimą i następną wiosną można posadzić je do ziemi. Pozostawianie zaschniętej rośliny w ziemi nie sprawi niestety, że roślina sama rozsieje nasiona.

Jakie choroby i szkodniki mogą zagrozić werbenie?

Najpowszechniejszym zagrożeniem dla werbeny są szkodniki takie jak mszyce i przędziorki. Roślina staje się wyblakła, a zaatakowane są przede wszystkim liście, nieco rzadziej kwiaty. Jeśli dostatecznie szybko usuniesz wszystkie dotknięte zmianami elementy, werbena ma szansę samodzielnie się zregenerować. Na roślinach rosnących w zbyt ciemnych miejscach może się ponadto rozwinąć mączniak prawdziwy, którego da się odstraszyć fungicydami.

Werbena – kwiat o niezwykłych właściwościach

Oprócz walorów dekoracyjnych werbena ma też szerokie zastosowanie w kuchni. Można ją wykorzystać w przypadku przeziębień, które łagodzi napar z kwiatów rośliny. Pomaga on niwelować także wszelkie podrażnienia skóry – zarówno te powstałe po ugryzieniach owadów, jak i na przykład zmiany trądzikowe. Oprócz tego werbena jest znana ze swojego korzystnego wpływu na układ nerwowy. Niweluje też stres, pomaga w walce z chronicznym zmęczeniem i pozwala szybciej zasnąć.

Werbena to niezwykła roślina o niewielkich wymaganiach. Mamy nadzieję, że nasz artykuł rozwiał wszystkie twoje wątpliwości i wiesz już, jak i dlaczego warto ją uprawiać.

Jak parzyć? ☕

Do filiżanki wsyp 2 łyżeczki suszonych liści werbeny. Zalej 150 ml wrzącej wody i pozostaw pod przykryciem na 10–15 minut. Dodaj miód, cytrynę lub konfiturę do smaku. Możesz pić napar z werbeny 3 razy dziennie – na zdrowie!

Najczęściej zadawane pytania

Czy werbena jest wieloletnia?

Nasza rodzima werbena pospolita jest rośliną wieloletnią. Natomiast werbena ogrodowa – ozdobny mieszaniec o jaskrawych kwiatach – uprawiana jest w Polsce jako roślina jednoroczna.

Czy werbena lubi słońce?

Werbena lekarska lubi dobrze nasłonecznione stanowiska. Inne werbeny mogą woleć światło o średnim natężeniu. Zapoznaj się ze wskazówkami dotyczącymi gatunku, który zamierzasz sadzić.

Czy werbena zimuje?

Werbeny ozdobne, w tym werbenę patagońską, można przezimować w pomieszczeniu. Nie przeżyją polskiej zimy w gruncie, w przeciwieństwie do werbeny pospolitej, która rośnie u nas naturalnie.

Co to znaczy werbena?

Werbena, inaczej witułka, to słowo określające każdy gatunek z rodzaju Verbena. Słowo verbena w języku łacińskim oznacza liściastą gałązkę.

Jaki smak ma werbena?

Lecznicze gatunki werbeny nie odznaczają się szczególnym smakiem – są lekko ziołowe. Lippia trójlistna, potocznie nazywana werbeną cytrynową, ma natomiast orzeźwiający, cytrusowy smak!