Kaktusy

Kaktusy należą do sukulentów – roślin, które mają zdolność magazynowania wody. Jest wiele odmian i gatunków kaktusów, dlatego możesz tworzyć z nich piękne kompozycje na swoim parapecie. Przeczytaj, jak dbać o te niezwykłe rośliny.

Kaktusy pochodzą z terenów ubogich w wodę oraz w składniki mineralne, dlatego wytworzyły zdolność ich magazynowania. W naturze rosną na pustyniach i górskich zboczach, gdzie zwykle jest sucho, a podłoże jest ubogie. W warunkach domowych także bardzo dobrze przystosowują się do braku wody. Jakie rodzaje kaktusów możesz uprawiać w domu? Jak je pielęgnować? Co zrobić, żeby zakwitły? Wszystkiego dowiesz się z tego artykułu. 

Budowa kaktusa. Kwiat i ciernie

W skład rodziny kaktusów wchodzi wiele odmian i gatunków różniących się od siebie kształtem czy wielkością. Mogą mieć pędy kolumnowe, kuliste czy walcowate, składać się z jednego lub wielu trzonów, rosnąć pionowo w górę, rozłożyście czy nawet zwisać z doniczki. To właśnie pędy są miejscem, w którym magazynowana jest woda. 

Kaktusy posiadają areolę – miejsce, z którego wyrastają ciernie, kwiaty i owoce. Ciernie są zredukowaną formą liści. Mogą mieć różny kolor i kształt – są proste, zagięte niczym haczyki, przypominające włoski czy szczecinę. Korzenie kaktusów są płytkie, ale rozgałęzione. Taka budowa pozwala im na efektywne wchłanianie wody z podłoża. 

Kaktus – odmiany

Są setki odmian kaktusów, które pięknie wyglądają w domu i świetnie sprawdzają się w domowej uprawie – od małych roślin, które możesz postawić dosłownie w każdym miejscu, po wysokie i rozłożyste okazy. Które gatunki warto mieć u siebie?

Opuncja drobnokolczasta

Ten gatunek dorasta do 50 cm. Jest to jeden z kaktusów ozdobnych – zakwita dużą ilością drobnych, żółtych kwiatów. Ma płaskie łodygi podzielone na człony, pokryte drobnymi włoskami zakończonymi haczykiem. 

Opuncja figowa

Jest popularnym przedstawicielem dużego kaktusa. Może osiągnąć nawet kilka metrów wysokości, dlatego potrzebuje dużej przestrzeni. Kwitnie na żółto i wytwarza jadalne owoce, nawet w warunkach domowych.

Selenicerus wielkokwiatowy

Ten gatunek jest też nazywany królową jednej nocy, ponieważ wytwarza piękne, duże kwiaty, osadzone na długich pędach, które zakwitają wyłącznie w nocy i są efektowne tylko kilka godzin. Mają przyjemny, waniliowy zapach. Za dnia roślina cieszy ciekawym pokrojem – jej pędy są długie, wąskie i sztywne. Zwisają z doniczki lub pną się po podpórce. 

Echinocactus grusonii

Jest to kaktus potocznie nazywany fotelem teściowej. Ma regularny kulisty kształt, jego pęd jest wyraźnie żebrowany. Kolce tego kaktusa są ostre i długie – dorastają nawet do 5 cm. To przykład kaktusa dużego: może dorastać do 1 m i średnicy 80 cm.

Mammillaria

To rodzaj kaktusów, do którego zaliczają się gatunki bardzo łatwe w uprawie. Mają kształt kulisty lub przyjmują postać kaktusa kolumnowego. Nie mają żeber, ale wytwarzają brodawki z cierniami. Zwykle osiągają kilkanaście centymetrów wysokości. Można je postawić na biurku, parapecie czy szafce. Świetnie sprawdzą się w biurze jako kaktusy ozdobne.

Stanowisko dla kaktusów

Kaktusy są roślinami lubiącymi ciepło i słońce. Idealnym dla nich stanowiskiem będzie południowy parapet lub nasłonecznione pomieszczenie z oknem od strony południowej. Jeśli kaktus ma niewiele cierni, możesz postawić go w nieco bardziej zacienionym miejscu. Zbyt mało światła sprawi, że roślina zżółknie. Może też ulec deformacji. Inaczej jest w okresie jesienno-zimowym, kiedy kaktusy przechodzą w stan spoczynku. W tym czasie przenieś je do pomieszczenia z temperaturą w okolicach 8-14°C.

Podlewanie kaktusów

Jeśli często zapominasz o podlewaniu roślin, kaktus jest właśnie dla ciebie. Gdy zaczyna usychać, w pierwszej kolejności sprawdź, czy nie jest przelany, a jego korzenie nie gniją. W okresie wiosennym podlewaj go raz w tygodniu, by pobudzić do wzrostu po zimowym spoczynku. W miesiącach letnich wtedy, gdy ziemia jest już całkowicie wyschnięta. Natomiast od października przestań podlewać kaktusy.

Podłoże dla kaktusów

Idealne podłoże dla kaktusów powinno być piaszczyste, lekkie i przepuszczalne, o kwaśnym pH. Na dnie doniczki powinien znajdować się drenaż w postaci żwiru lub keramzytu. Ważne, by doniczka miała otwory, dzięki którym z podłoża odpłynie nadmiar wody. 

Nawożenie kaktusów

Kaktusy gromadzą składniki pokarmowe w łodydze i właściwie nie potrzebują nawożenia. Możemy użyć specjalnego nawozu do kaktusów raz w roku, na wiosnę, kiedy ich wzrost jest najbardziej intensywny. 

Kaktusy ozdobne

W sklepach bardzo często można spotkać minikaktusy. Są one bardzo tanie, możesz je kupić nawet za kilka złotych. Mnogość odmian powoduje, że często są kolekcjonowane. To rośliny łatwe w uprawie nawet dla początkujących. Hitem są także kaktusy w słoiku. Możesz przygotować fantazyjnie wyglądające podłoże z dodatkiem różnego rodzaju kamyków. Będą one piękną ozdobą. Idealnie nadadzą się także na prezent. 

Kaktusy – rozmnażanie

Możesz rozmnażać kaktusy na kilka sposobów. Zwykle są wysiewane z nasion lub możesz kupić sadzonki. Jeśli chcesz uzyskać fantazyjne, mniej naturalne kształty rośliny, spróbuj zaszczepić kaktusa. Oderwany pęd możesz od razu wsadzić do doniczki z przepuszczalnym podłożem dla sukulentów.

Choroby kaktusów

Pomimo że są to rośliny mało problematyczne w uprawie, czasem mogą dotknąć je różne choroby – najczęściej grzybowe. Obumarcie rośliny powodują też błędy w uprawie. Przede wszystkim zbyt obfite podlewanie. Co może spotkać twojego kaktusa?

1. Na skutek przelania lub zbyt dużej wilgotności powietrza kaktusy gniją. Ich pędy żółkną i usychają lub mogą stać się zdeformowane. Do podobnych efektów może doprowadzić także niedostateczna ilość światła, brak drenażu w doniczce czy zbyt niska temperatura.
2. U gatunków mających mało cierni latem może dojść do poparzenia słońcem. Objawia się to zapadnięciem się skórki oraz białymi i czerwonymi plamami.
3. Na skutek przenoszenia z miejsca na miejsce kaktusy mogą zrzucać kwiaty i pąki.
4. Uprawa w podłożu o odczynie zasadowym może powodować żółknięcie roślin. Kaktusa można uratować, przesadzając go do podłoża o odczynie zasadowym.
5. Zgnilizna kaktusów spowodowana przez grzyb Phytophthora omnivora jest skutkiem zbyt częstego podlewania rośliny przeniesionej do chłodnego miejsca na okres spoczynku. Gniją nasady pędów oraz korzenie. Kaktusa zaatakowanego przez tę chorobę niestety nie da się uratować. Należy go wyrzucić.
6. Plamy szarego, pylącego nalotu są objawem szarej pleśni – choroby grzybowej atakującej kaktusy, która pojawia się zwykle, gdy roślina stoi w zbyt wilgotnym pomieszczeniu lub jest przelana. Możesz spróbować uratować kaktusa, spryskując go specjalnym preparatem, pamiętaj jednak, że jest to choroba, która łatwo przenosi się na inne rośliny.

Różnorodność kaktusów oraz ich łatwość w uprawie sprawia, że są bardzo popularnymi roślinami domowymi. W sklepach ogrodniczych znajdziesz zarówno ozdobne kaktusy miniaturowe, jak i okazy o pokaźnych rozmiarach. Bez względu na rozmiar i gatunek, prezentują się świetnie. Są też idealnymi roślinami na prezent.