Zioła kuchenne – niezbędne w każdej kuchni
Zioła w ogrodzie to przede wszystkim bogactwo smaków i aromatów, które urozmaicą każdą potrawę. Wśród najpopularniejszych ziół kuchennych, które warto uprawiać w przydomowym ogródku, znajdują się:
- bazylia – niezastąpiona w kuchni włoskiej, doskonała do sałatek, sosów i zapiekanek. Lubi słoneczne stanowiska i żyzną, przepuszczalną glebę;
- tymianek – idealny do mięs, sosów i zup. Preferuje słoneczne, suche miejsca i dobrze znosi suszę;
- majeranek – dodatek do zup, sosów, pieczonych mięs oraz dań z ziemniakami;
- oregano – podstawa kuchni śródziemnomorskiej, pasuje do pizzy, sosów i mięs. Lubi pełne słońce i dobrze przepuszczalną glebę;
- rozmaryn – doskonały do pieczeni, grilla i ziemniaków. Wymaga słonecznego, osłoniętego stanowiska i przepuszczalnego podłoża.
Mięta i melisa w ogródku – orzeźwiające zioła do napojów i deserów
Mięta i melisa to zioła ogrodowe, które nie tylko wspaniale smakują i pachną, ale mają też właściwości uspokajające i relaksujące. Warto mieć je w swoim ogrodzie, aby cieszyć się ich świeżością przez cały sezon.
Mięta doskonale sprawdza się jako dodatek do napojów, koktajli, deserów i sałatek owocowych. Jest łatwa w uprawie, ale trzeba pamiętać o jej ekspansywności – najlepiej sadzić ją w pojemnikach, które ograniczą rozrost korzeni. Melisa z kolei ma delikatny, cytrynowy aromat i wspaniale komponuje się z owocami, deserami i napojami. Lubi słoneczne lub półcieniste stanowiska i dobrze znosi okresowe przesuszenie gleby.
Zioła lecznicze – domowa apteka w ogrodzie
Zioła w ogrodzie to nie tylko kulinarne przyprawy, ale także naturalne leki, które wzmocnią odporność i pomogą w wielu dolegliwościach. Wśród ziół o właściwościach leczniczych warto uprawiać:
- szałwię – działa przeciwzapalnie, antybakteryjnie i ściągająco, pomaga w stanach zapalnych jamy ustnej i gardła. Lubi słoneczne, suche stanowiska i przepuszczalną glebę. Szałwia sprawdza się również w łagodzeniu objawów menopauzy, regulacji poziomu cukru we krwi oraz poprawie funkcji poznawczych. Napar z szałwii może być stosowany do płukania jamy ustnej przy paradontozie i zapaleniu dziąseł;
- dziurawiec – znany jako naturalne antydepresant, pomaga w stanach przygnębienia, zmęczenia i problemach ze snem. Najlepiej rośnie w pełnym słońcu, na przepuszczalnej glebie. Dziurawiec wykazuje także działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne i regenerujące, dlatego stosuje się go zewnętrznie w leczeniu ran, oparzeń i blizn. Warto jednak pamiętać, że dziurawiec może wchodzić w interakcje z niektórymi lekami i osłabiać ich działanie;
- rumianek – ma działanie przeciwzapalne, kojące i regenerujące, stosowany w schorzeniach skóry, stanach zapalnych i problemach trawiennych. Dobrze rośnie na słonecznych, suchych stanowiskach. Napar z rumianku łagodzi bóle brzucha, wzdęcia i kolki, a także wspomaga gojenie ran i regenerację skóry. Okłady z rumianku przynoszą ulgę w stanach zapalnych oczu, a płukanki pomagają w infekcjach jamy ustnej;
- melisę – ceniona jest za działanie uspokajające – napar z melisy pomaga w zasypianiu, łagodzi stres i niepokój. Melisa dobrze rośnie w słońcu lub półcieniu, na żyznej, przepuszczalnej glebie. Wykazuje także właściwości przeciwwirusowe i może być stosowana zewnętrznie w leczeniu opryszczki;
- miętę – znana z orzeźwiającego zapachu i smaku, mięta działa rozkurczowo na mięśnie przewodu pokarmowego, łagodząc niestrawność, wzdęcia i nudności. Lubi wilgotne, żyzne podłoże i dobrze rośnie w półcieniu. Mięta ma także właściwości przeciwbólowe i może być stosowana do masażu skroni przy bólach głowy.
Lawenda i echinacea – piękne zioła o leczniczych właściwościach
Niektóre zioła łączą w sobie walory ozdobne z cennymi właściwościami leczniczymi. Tak jest w przypadku lawendy i echinacei, które warto mieć w swoim ogrodzie. Lawenda zachwyca fioletowymi kwiatami i intensywnym, kojącym zapachem. Ma działanie uspokajające, pomaga w bezsenności i stanach napięcia nerwowego. Lubi słoneczne, suche stanowiska i dobrze znosi suszę. Echinacea, znana też jako jeżówka, to piękna bylina o różowych lub purpurowych kwiatach. Jest ceniona za właściwości wzmacniające odporność, przeciwwirusowe i przeciwbakteryjne. Najlepiej rośnie w pełnym słońcu, na żyznej, przepuszczalnej glebie.
Zioła w ogrodzie – uprawa. Praktyczne wskazówki
Aby cieszyć się bujnym i zdrowym ogródkiem ziołowym, warto pamiętać o kilku podstawowych zasadach uprawy ziół:
- większość ziół lubi słoneczne, ciepłe stanowiska i dobrze przepuszczalną, lekko zasadową glebę;
- zioła nie lubią nadmiaru wilgoci, dlatego podłoże powinno być żyzne, ale przepuszczalne. Wyjątkiem są gatunki wilgociolubne, jak mięta czy melisa;
- zioła warto sadzić w grupach o podobnych wymaganiach, np. rozmaryn, tymianek i szałwię razem, a miętę i melisę osobno;
- regularne przycinanie ziół pobudza je do rozkrzewiania i zwiększa ilość liści. Większość ziół zbiera się przed kwitnieniem, gdy mają najwięcej olejków eterycznych.
Suszenie i przechowywanie ziół
Własne zioła z ogrodu można cieszyć się nie tylko latem, ale także zimą, pod warunkiem odpowiedniego ich zakonserwowania. Najlepszą metodą jest suszenie ziół, które pozwala zachować ich aromat i właściwości lecznicze. Zioła suszy się w przewiewnym, zacienionym i suchym miejscu, rozłożone cienką warstwą na sitach, tackach lub rozwieszane w pęczkach.
Po wysuszeniu przechowuje się je w szczelnych pojemnikach lub torebkach, w ciemnym i chłodnym miejscu. Tak przygotowane zioła zachowują swoje walory nawet przez rok. Zioła w ogrodzie to prawdziwy skarb, który warto mieć pod ręką. Własne, świeże zioła nie tylko wzbogacą smak i aromat potraw, ale także dostarczą cennych składników odżywczych i pomogą w wielu dolegliwościach. Uprawa ziół nie jest trudna, a korzyści płynące z domowego ogródka ziołowego są nieocenione. Warto spróbować swoich sił w hodowli ziół i cieszyć się ich dobrodziejstwem przez cały rok.
