Borówka amerykańska – uprawa i pielęgnacja i wartości odżywcze

Borówka amerykańska kojarzy się z pysznymi owocami o ciemnoniebieskim kolorze, które można kupić w sklepie albo na bazarze. Czy można wyhodować je we własnym ogrodzie? To wcale nie jest trudne! Sprawdź, jakie wymagania mają sadzonki i jak dbać o tę roślinę!

Borówka amerykańska to bardzo zdrowy, a do tego smaczny owoc. Chciałbyś delektować się nim bez wychodzenia z własnego ogrodu? Jeżeli tak, posadź w nim krzaczki borówek! Podpowiadamy, jak to zrobić, by rośliny dobrze rosły i obficie owocowały. Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się więcej!

Borówka amerykańska – podstawowe informacje

Borówka amerykańska (Vaccinium corymbosum) nazywana jest również borówką wysoką albo jagodą amerykańską. Roślina należy do rodziny wrzosowatych i naturalnie występuje na terenie Ameryki Północnej, gdzie porasta zwłaszcza torfowiska.

Jak wygląda ta roślina?

Krzewy borówek dorastają do ok. 2–3 metrów wysokości. Mają proste, wzniesione i mocno rozgałęzione pędy. Skórzaste, eliptyczne liście mogą być gładkie albo mieć widoczne niewielkie ząbkowanie na brzegach. W maju i czerwcu na krzewach pojawiają się małe białe kwiaty zebrane w grona. Owoce borówki amerykańskiej dojrzewają od lipca do końca września (zależnie od odmiany). Wyglądem przypominają owoce leśnej jagody prawdziwej, ale są od nich większe (nawet do 4 cm średnicy) i jaśniejsze. Owocujące krzewy trzeba chronić przed ptakami, które chętnie zjadają kuliste owoce.

Popularne odmiany borówki amerykańskiej

W USA w sprzedaży dostępnych jest ponad 450 odmian borówek – część z nich można jednak zakupić jedynie do uprawy towarowej, a nie ogrodowej. W Polsce można obecnie wybierać z około 30 odmian borówek amerykańskich.

Do najczęściej wybieranych ogrodowych odmian borówek należą:

• „Chandler” – odmiana o największych, jędrnych i soczystych owocach;
• „Bluecrop” owocuje już na przełomie lipca i sierpnia;
• „Bluegold” – odmiana owocująca w sierpniu. Z jednego krzewu można uzyskać do 6 kg owoców z charakterystycznym niebieskim nalotem;
• „Duke” – wczesna, mrozoodporna odmiana borówek uznawana za jedną z najlepszych;
• „Darrow” – szybkorosnąca odmiana charakteryzująca się dużymi, słodkimi owocami;
• „Pink Lemonade” – ciepłolubna odmiana o oryginalnych, różowych owocach.

Uprawa borówki amerykańskiej

Borówka amerykańska jest dość łatwa w uprawie. Preferuje słoneczne i osłonięte od wiatru stanowiska. Większość odmian wykazuje duża odporność na mróz i bez problemu znosi temperatury dochodzące do -25°C. Jednak krzewów nie należy sadzić w miejscach, w których powstają zastoiska mrozowe. Osłabia to rośliny i zwiększa ich podatność na choroby.

Jak przygotować glebę dla krzewów?

Najlepsze podłoże dla krzewów borówki amerykańskiej to takie o kwaśnym pH (tj. wynoszącym od 3,8 do 4,8). Idealna gleba jest lekka, przepuszczalna i bogata w próchnicę.

1. Jeśli podłoże w twoim ogrodzie nie wykazuje takich właściwości, ale mimo to chcesz uprawiać borówki, spróbuj zakwasić glebę. W tym celu zastosuj torf i trociny roślin iglastych albo siarkę.
2. Kwaśny torf wymieszaj z glebą na głębokość minimum 30 cm w proporcjach 1:1.
3. Potem wokół krzewów rozsyp trociny.
4. Jeśli z kolei postanowisz zakwasić podłoże siarką, możesz postąpić na 2 sposoby. Po pierwsze, wysyp i zmieszaj siarkę w wyznaczonym miejscu na rok przed posadzeniem krzewów. Po drugie, kiedy borówki są już posadzone, glebę zakwaszaj stopniowo małymi ilościami siarki.

Podlewanie i nawożenie tych krzewów owocowych

Borówki amerykańskie źle znoszą okresy suszy, więc koniecznie przez cały okres wzrostu i wegetacji roślin kontroluj wilgotność podłoża. Latem prawdopodobnie konieczne będzie częste (nawet codzienne), obfite podlewanie krzewów. Warto także wykonać tzw. ściółkowanie gleby, czyli wysypać podłoże wokół krzewów rozdrobnioną korą (np. sosnową) albo obłożyć je agrowłókniną. Taki zabieg ograniczy parowanie wody i ułatwi utrzymanie właściwej wilgotności gleby. Ograniczy też rozrost chwastów!

Jeśli gleba jest uboga w składniki odżywcze albo słabo zakwaszona, ważne będzie także systematyczne nawożenie roślin. Wybieraj nawozy specjalnie dedykowane dla borówek.

Cięcie krzewów borówek

Pielęgnacja borówki amerykańskiej to przede wszystkim regularne przycinanie krzewów. Bez tego zabiegu rośliny dają słabsze przyrosty, owoców jest coraz mniej i są bardzo drobne.

1. Przez kilka pierwszych sezonów wystarczy wczesną wiosną (jeszcze przed rozpoczęciem wegetacji) usunąć stare i chore pędy.
2. Jeśli nie zdążysz tego zrobić, borówkę amerykańską możesz przyciąć także latem lub jesienią, po zebraniu owoców. Wybierz tylko suchy i słoneczny dzień.
3. Po czterech latach uprawy wykonaj bardziej zdecydowane cięcie. Wówczas powinieneś usunąć nie tylko chore, uszkodzone i zbyt cienkie pędy, ale także te najstarsze.
4. Po ok. 10–15 latach krzewy mogą owocować znacznie mniej obficie niż na początku. Wtedy wczesną wiosną (najlepiej w marcu) wycina się wszystkie pędy bardzo nisko – tuż przy ziemi. Zatrzymuje to proces starzenia się krzewów – wiosną wyrastają nowe pędy. Kiedy się pojawią, dokładnie je obejrzyj i pozostaw tylko najsilniejsze!

Rozmnażanie krzewów – co warto wiedzieć o sadzonkach borówki amerykańskiej?

Borówkę amerykańską możesz samodzielnie rozmnażać na 2 sposoby.

Pierwszym z nich jest rozmnażanie poprzez sadzonki. Ta metoda może być trudna zwłaszcza dla amatorów, którzy w swoim ogrodzie uprawiają jedynie kilka krzaków borówek. Sadzonki zielne albo półzdrewniałe trzeba pobrać w lipcu. Z wierzchołków pędów odcina się kilkucentymetrowe kawałki i oczyszcza z liści. Następnie należy umieścić je w torfowym podłożu i przez cały czas ukorzeniania utrzymywać w temperaturze 18-25°C i dużej wilgotności powietrza (powinna wynosić 95%). Takie warunki najłatwiej osiągnąć w tunelach foliowych. Proces ukorzenienia się sadzonek trwa ok. 2 miesięcy.

Druga metoda to rozmnażanie krzewów przez odkłady. Jak to zrobić?

1. Wiosną wybierz młody, mocny pęd i przygnij go do ziemi.
2. Następnie miejsce przygięcia obsyp ziemią.
3. Pozostaw w takiej formie do kolejnej wiosny. W tym czasie pęd wytworzy własny system korzeniowy.
4. Kolejnej wiosny rozgarnij ziemię i ostrożnie, by nie uszkodzić korzeni, odetnij młody krzew od rośliny macierzystej.
5. Teraz możesz przesadzić go na miejsce docelowe.

Choroby i szkodniki żerujące na borówkach

Borówka amerykańska jest rośliną dość odporną na działanie szkodników i choroby. Mimo to słabsze krzewy mogą zostać zaatakowane przez część z nich.

Najpopularniejsze choroby borówki amerykańskiej to:

• szara pleśń, która powoduje przebarwianie się pędów na brunatny kolor. Na liściach, kwiatach i owocach zaatakowanej rośliny pojawiają się szaro-popielate i szybko rozprzestrzeniające się plamy. Zainfekowane pędy koniecznie trzeba odciąć i spalić albo wyrzucić!
• zgorzel pędów choroba grzybowa, która objawia się brunatnymi plamami na pędach i liściach oraz srebrzystym nalotem na korze. Z czasem kora zaczyna pękać, liście usychają, a krzew obumiera.
• mączniak prawdziwy – kolejna choroba grzybowa. Na liściach, pędach i owocach chorych roślin pojawia się biały nalot, który z czasem szarzeje.
• antraknoza – na liściach i owocach pojawiają się brązowe plamy z czerwonym obrzeżem. Choroba zaburza dojrzewanie owoców i sprawia, że przedwcześnie opadają.

Wszystkie wymienione choroby wymagają szybkiej reakcji. Zainfekowane części rośliny trzeba wyciąć, a następnie opryskać krzewy jednym z preparatów dostępnych w sklepach ogrodniczych.

Wartości odżywcze owoców

Borówki amerykańskie warto uprawiać z uwagi na liczne zastosowania owoców oraz ich wartości odżywcze i właściwości lecznicze.

Borówki nie tylko pysznie smakują spożywane na surowo. Z owoców można także wykonać aromatyczne przetwory (takie jak kompoty, dżemy i soki). Warto też wykorzystywać je jako nadzienie do naleśników, placków i ciast. Owoce można również mrozić.

Dobroczynny wpływ borówek na organizm wynika z zawartych w nich składnikach odżywczych. Borówki amerykańskie wyróżnia duża zawartość antocyjanów, witamin (A, B, C, E), magnezu, wapnia, cynku czy wapnia. Dzięki temu owoce wykazują liczne właściwości prozdrowotne. Borówki chronią przed nowotworami, poprawiają wzrok i pozytywnie wpływają na pracę przewodu pokarmowego oraz serca. Opóźniają też zachodzące w skórze procesy starzenia (wykazują działanie antyoksydacyjne).

Doskonałe w smaku ciemnoniebieskie owoce są coraz chętniej uprawiane w polskich ogrodach. Najlepsze odmiany zapewniają bogate plony złożone z soczystych, dużych owoców. Samodzielnie wyhodowane jagody borówki smakują znacznie lepiej niż te zakupione w sklepie. Warto więc spróbować posadzić na swojej posesji choć kilka krzaczków. Zwłaszcza z uwagi na dużą zaletę borówki amerykańskiej, czyli dobroczynny wpływ na zdrowie!