Rudbekia to kwiat, bez którego wiele osób nie wyobraża sobie rabaty. Ta urocza bylina z charakterystycznym, dużym oczkiem nie jest specjalnie wymagająca w pielęgnacji. Sprawdź, jak ją uprawiać, by cieszyła wzrok.
Rudbekia to roślina popularna zwłaszcza w rustykalnych, sielankowych ogrodach o wiejskim charakterze. Jednak można powiedzieć, że sprawdzi się na każdej rabatce. Wiele osób bardzo docenia nie tylko niezaprzeczalny urok i walory dekoracyjne tej rośliny, lecz także długi czas, w którym kwitnie. Istnieje wiele gatunków i odmian rudbekii. Z całą pewnością niezależnie od wyboru, ta roślina sadzona na rabatach będzie cieszyła oczy przez długi czas. Sprawdź, jak wygląda uprawa i pielęgnacja tych wyjątkowych kwiatów.
Pochodzenie rudbekii
Rudbekia (Rudbeckia) to roślina, która wywodzi się z rodziny astrowatych. Należy do niej ponad trzydzieści różnych gatunków. Wśród nich wyróżnić można okazy zarówno jednoroczne, dwuletnie, jak i wieloletnie. Na terenie Polski w środowisku naturalnym występują dwa z nich. Mowa o rudbekii owłosionej oraz nagiej. W ogrodach uprawiane są także inne gatunki tej uroczej rośliny, która pochodzi z Ameryki Północnej. Tam nosi nazwę Czarnookiej Zuzanny (ang. Blackeyed Susan). Ma to związek z charakterystyczną budową rośliny, która ma czarny środek otoczony przez żółte płatki. Europejska nazwa została nadana przez osiemnastowiecznego botanika, słynnego Karola Linneusza. Chciał on w ten sposób uczcić swojego profesora i mentora Olafa Rudbecka.
Rudbekia – czym się charakteryzuje?
Mimo że rudbekia pochodzi z terenów Ameryki Północnej, doskonale odnajduje się w europejskich ogrodach. Świetnie pasuje do naturalnych, ale też formalnych nasadzeń. Wśród wielu dostępnych odmian przeważają te wieloletnie, a zwłaszcza:
- rudbekia błyszcząca;
- rudbekia naga;
- rudbekia lśniąca.
Wśród roślin jednorocznych prym wiedzie rudbekia owłosiona. Niezależnie od gatunku wszystkie wyglądają cudownie w aranżacjach z jesiennymi astrami, ozdobnymi trawami, pysznogłówkami i echinopsami. Wśród rudbekii odnaleźć można także byliny. W zależności od konkretnego gatunku mogą osiągać od 20 cm wysokości do nawet 2–3 m. Ich pędy są sztywne, wyprostowane i wzniesione. Tworzą one kępy. Tym, co charakteryzuje te rośliny, są podziemne rozłogi. Dzięki nim mogą w łatwy sposób się rozprzestrzeniać, za pomocą rozmnażania wegetatywnego. Liście i łodygi rudbekii pokrywają włoski. Jej kwiatostany przyjmują zaś postać koszyczków. Składają się z wewnętrznych kwiatów o rurkowym kształcie. Przybierają one barwę od zielonej, przez brązową, aż do niemalże czarnej. Częścią rośliny są także języczkowe, duże kwiaty, w kolorze jaskrawożółtym lub jasnopomarańczowym. Wiele osób docenia to, że rudbekie kwitną od lipca aż do pierwszych przymrozków. Często kwiaty zapełniają pustkę w ogrodzie przed jesiennym kwitnieniem innych nasadzeń.
Rodzaje rudbekii
Istnieje kilka rodzajów rudbekii, które różnią się między sobą między innymi kolorem kwiatów. Poniżej omawiamy te najbardziej popularne rodzaje. Warto pamiętać, że w ramach konkretnych rodzajów występują także różne odmiany (np. „Cherry Brandy”).
Rudbekie jednoroczne
Rudbekia owłosiona to jednoroczny kwiat, który w środowisku naturalnym spotykany jest na prerii w Ameryce Północnej. Kwiaty złożone są z ciemnych, prawie czarnych oczek, otoczonych intensywnie żółtymi płatkami. W ogrodach – poza odmianami kwitnącymi na żółto – można spotkać także te pomarańczowe, a także czerwone. Czas kwitnienia jest długi, zaczyna się w lipcu, a kończy w połowie października. Rudbekia owłosiona lubi jasne i słoneczne stanowiska. Doskonale rośnie w żyznej, przepuszczalnej glebie o umiarkowanej wilgotności. Stosunkowo dobrze radzi sobie z suszą.
Rudbekie wieloletnie
Rudbekia naga to roślina, której cechą charakterystyczną jest brak włosków na pędach i liściach. To jeden z najwyższych gatunków i może wyrastać nawet do 2 m wysokości. Rudbekia naga świetnie sprawdza się posadzona przy ścianach budynków, a także wzdłuż ogrodzeń, płotów i murów. Wspaniale prezentuje się w rustykalnych, ogrodowych rabatach. Roślina kwitnie od lipca aż do października.
Rudbekia błyskotliwa (Rudbeckia Fulgida) to gatunek, który może dorastać do 70 cm wysokości. Charakteryzują go duże, okazałe kwiaty. Ich płatki mają kolor żółty lub jasnopomarańczowy, a środek jest brązowy lub czarny. Rudbekia błyskotliwa zaczyna kwitnąć końcem lipca, a kończy dopiero w połowie listopada (lub wcześniej, jeśli pojawią się przymrozki). To, co wyróżnia ten gatunek to obficie owłosione listki i pędy.
Rudbekia lśniąca to bylina, której czas kwitnienia przypada od lipca do września. Jej pędy są długie, sztywne i wyprostowane. Mogą dorastać nawet do 2 m wysokości. Zebrane są w charakterystyczne kępy. Liście rudbekii lśniącej wyróżniają się intensywnym, zielononiebieskim kolorem. Kwiaty są żółte, błyszczące.
Popularne odmiany wieloletnie to rudbekia purpurowa, jeżówka i rudbekia dwubarwna.
Jak uprawiać rudbekie?
Rudbekie preferują bardzo ciepłe stanowiska z dużą ekspozycją słoneczną. Na ich wzrost najlepiej wpłynie żyzna, ale lekka gleba, która charakteryzuje się umiarkowaną wilgotnością i dużą przepuszczalnością. Rośliny są dość odporne na okresową suszę, ale nie należy pozostawiać ich bez wody na dłuższy czas – w razie przedłużającego się braku opadów trzeba je podlać. Trzeba jednak pamiętać o uprzednim przygotowaniu warstwy drenażowej, bez której korzenie mogą zgnić. Jeśli chodzi o nawożenie, warto używać wieloskładnikowych nawozów mineralnych, zwłaszcza w okresie zawiązywania się pąków, a także latem.
Zabiegi pielęgnacyjne
Opisywane rośliny nie są specjalnie wymagające, jeśli chodzi o pielęgnację. Są mrozoodporne i nie trzeba okrywać ich na zimę. Są także odporne na choroby i szkodniki. Czasami jednak może zdarzyć się atak mszyc i przędziorek, zwłaszcza podczas upalnego, suchego lata. Jeśli chcesz utrzymać rudbekię w nienagannej kondycji, warto regularnie usuwać przekwitnięte kwiatostany, a także przycinać roślinę tuż nad ziemią przed nadejściem zimy. Jeśli chodzi o gatunki jednoroczne, ich resztki należy usunąć.
Rudbekie to niezwykle efektowne, a przy tym łatwe w uprawie rośliny ozdobne. Są całkowicie mrozoodporne, doskonale radzą sobie także ze szkodnikami i chorobami. Najpiękniej prezentują się posadzone w większej grupie. Ze względu na ich cechy zdecydowanie warto uczynić je częścią swojej rabaty.
