Bez dwóch zdań fiołki to jedne z najchętniej uprawianych przez Polaków kwiatów doniczkowych. Poznaj popularne gatunki, sposoby ich uprawy, a także inne kluczowe informacje o tych lubianych roślinach.
Przede wszystkim warto mieć świadomość, jak rozbudowana jest rodzina fiołkowatych. Obecnie gatunków fiołków jest około 900, na co składa się aż 28 rodzajów. W Polsce największą popularnością cieszy się kilka z nich, a ich pielęgnacja jest bardzo podobna. Łacińska nazwa dla tej rośliny to Viola L. W naszym kraju w naturalnych warunkach występuje 25 gatunków. Powszechnie występują nie tylko w Europie, ale również w Azji, Ameryce Południowej, Ameryce Północnej oraz w Australii. Co warto o nich wiedzieć, jak wygląda ich uprawa oraz które odmiany należą do najpopularniejszych w naszych domach i ogrodach?
Popularne odmiany fiołków ogrodowych
W Polsce uprawia się wybrane odmiany. Do najpopularniejszych z nich należą:
- fiołek biały;
- fiołek alpejski;
- fiołek afrykański (Saintpaulia czy też sępolia fiołkowa);
- fiołek motylkowaty;
- fiołek wonny;
- fiołek ogrodowy (zwany bratkiem);
- fiołek trójbarwny;
- fiołek rogaty.
Wybrane gatunki mogą mieć różną wysokość. Standardowo to 10-25 cm. Ponadto poszczególne odmiany mogą mieć nieco inną budowę anatomiczną, dlatego warto dokładnie zapoznać się z nią przed zakupem rośliny lub też w momencie, gdy już ją pielęgnujemy. Zrozumienie tego pomoże w zastosowaniu odpowiednich działań w tym zakresie. W przydomowym ogrodzie lub w doniczce na balkonie można tworzyć efektowne kompozycje z niektórych wybranych gatunków.
Na czym polega pielęgnacja fiołków?
To kwiaty ozdobne, które wymagają na co dzień odpowiedniej pielęgnacji. Przede wszystkim rośliny te nie lubią dużego nasłonecznienia i zdecydowanie lepiej sprawdzają się w lekko osłoniętych miejscach. Ponadto kwiaty te potrzebują regularnego i obfitego podlewania, tak aby ziemia pozostawała wilgotna. Jeżeli na liściach pojawią się żółte plamki, to jest to sygnał, że temperatura na stanowisku jest za wysoka i warto go przenieść lub czymś osłonić. Palące słońce może spowodować nieodwracalne zmiany, dlatego trzeba bardzo ostrożnie uprawiać delikatne fiołki. Można je sadzić bezpośrednio do ziemi lub też umieszczać w donicach na parapecie. W obu wariantach będą prezentowały się pięknie. Pamiętaj o tym, aby zwiędnięte liście i kwiaty natychmiast usuwać, co wpływa nie tylko na estetykę kompozycji, ale również kondycję rośliny.
Fiołki – wymagania
Wbrew pozorom mają one swoje wymagania, jednak ich hodowla nie jest bardzo skomplikowana. Wystarczy wykonywać podstawowe czynności pielęgnacyjne. Regularne podlewanie, nawożenie oraz unikanie nasłonecznionych miejsc to podstawa. Ponadto kwiaty te nie lubią przeciągów i temperatur poniżej 15°C. W polskich warunkach są to rośliny jednoroczne, ponieważ nie są w stanie w gruncie przetrwać zimy.
Jak przygotować stanowisko?
Stanowisko musi być odpowiednio przygotowane. Kwiaty te dobrze wzrastają na próchnicznym i żyznym podłożu, z którego mogą pobierać składniki odżywcze i wodę. Ostatecznie jednak nie są wybredne i równie dobrze powinny rozwijać się w zwykłej ziemi kwiatowej z centrum ogrodniczego. Ważne, aby wybrać ziemię przepuszczalną i lekką. Ciekawym zabiegiem jest również zastosowanie drenażu na dnie doniczki, który można wykonać z keramzytu. Zapobiegnie to nadmiernemu utrzymywaniu się wilgoci w doniczce i zminimalizuje ryzyko problemów z fiołkami. Podczas sadzenia drąży się mały dołek o głębokości 2-3 cm i następnie umieszcza w nim sadzonkę. Z czasem potencjał gleby się kończy, dlatego dobrym wyborem jest jej nawożenie. Dzięki temu mają stały dostęp do niezbędnych składników, a ich kwitnienie i żywotność rosną. Przygotowując stanowisko, pamiętaj o tym, żeby nie było zbyt słoneczne oraz kompletnie zacienione.
Podlewanie i nawożenie
W uprawie fiołka bardzo ważne jest umiejętne podlewanie. Kwiatów tych nie wolno podlewać po liściach, dlatego rekomenduje się podlewanie konewką lub kubeczkiem bezpośrednio do doniczki, lub podstawki, co jest zdecydowanie bezpieczniejsze. Jeżeli zawilgotnieją, to z dużym prawdopodobieństwem zgniją i cała roślina będzie trudna do odratowania. Nie lubią nie tylko wody, ale również ewentualnego ich nabłyszczania. Jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości co do ich czystości lub stanu, to potraktuj drobne listki fiołka miękkim pędzelkiem, jednak tak, aby ich nie uszkodzić. W okresie od wiosny do jesieni wzrost roślin oraz ich ochronę można wzmocnić poprzez stosowanie nawozów uniwersalnych do kwiatów doniczkowych. Dodatkowe zabiegi pielęgnacyjne nie są potrzebne.
Kwitnienie fiołków
Odpowiednio pielęgnowane fiołki mogą kwitnąć przez cały rok. Jest to charakterystyczne dla klimatu umiarkowanego. Pojedyncze kwiaty zbierają się w luźne pęki, dzięki czemu kwiatostan nawiązuje do małych bukiecików. W zależności od wybranej odmiany mogą mieć one różne kolory. W sklepie ogrodniczym bez problemu znajdziesz fiołki: różowe, niebieskie, fioletowe, czerwone, białe, czy dwubarwne i trójbarwne. Cała gama kolorów rozpoczyna się od bieli i kończy na ciemnym fiolecie. Poszczególne gatunki mogą posiadać pełne lub delikatnie strzępione płatki. Piękne kwiaty kontrastują z ciemnozielonymi liśćmi, które są pokryte drobnymi włoskami i mięsiste.
Jakie choroby i szkodniki im zagrażają?
Fiołki to szeroko dostępne kwiaty, które stosunkowo długo utrzymują piękne kwiaty. Czas ten jednak może zostać skrócony w sytuacji, gdy roślina zostanie zaatakowana przez szkodniki lub choroby. Należą do wrażliwych roślin doniczkowych, a podstawowe ich schorzenia to m.in.:
- wciornastki;
- szara pleśń;
- mącznik prawdziwy.
Ponadto rośliny mogą zostać zaatakowane przez mszycę i inne szkodniki. Kluczem do zapobiegania takim sytuacjom jest staranna dbałość o prawidłowe nawadnianie, nawożenie, a także utrzymanie właściwej temperatury na stanowisku. Czasami niezbędne jest przenoszenie kwiatów z miejsca na miejsca, w zależności od zmieniającej się pory dnia lub pory roku i temperatury otoczenia.
Rozmnażanie i przesadzanie
Rozmnażanie kwiatów może odbywać się przez sadzonki liściowe. W tym celu z rośliny pobiera się liść z ogonkiem, a następnie umieszcza w doniczce z wilgotną ziemią. Proces ukorzeniania się trwa krótko i zabieg ten wykonywany jest z dużą skutecznością. Rekomenduje się bezpośrednie sadzenie fiołków do ziemi, a najlepszym na to okresem są miesiące od marca do sierpnia. Istnieją szanse na zakorzenienie się również w innych miesiącach, jednak wówczas wzrasta ryzyko niepowodzenia procesu. Sadzonki przygotujesz we własnym zakresie. W tym celu wystarczy uciąć lub odłamać średniej wielkości, zdrowy liść.
Orientacyjna cena kwiatów w sklepie
Cena sklepowa może różnić się w zależności od wybranego gatunku. Ceny dużych i ukorzenionych fiołków afrykańskich oscylują w granicach 20-30 złotych. Zdecydowanie tańsze są sadzonki fiołków motylkowatych, czy też popularnych ogrodniczych. Ich ceny oscylują zazwyczaj w granicach kilku złotych, a przy zakupie większej liczby sztuk są jeszcze niższe. Ze względu na cenę, piękno oraz wygodę uprawy, kwiaty te cieszą się dużą popularnością wśród Polaków. Wielu z nas ma je na swoich balkonach lub w ogrodach.
