Jeśli w swoim ogrodzie zauważysz szafirka, oznacza to, że nadciąga wiosna. Nie bez powodu te kwiaty są jej wyznacznikiem. Kwitną wraz z pierwszymi cieplejszymi dniami. Swoją nazwę zawdzięcza intensywnej barwie, która zbliżona jest do szafiru.
Charakterystyka szafirka
Szafirek jest jedną z wielu oznak wiosny. Należy do rodziny szparagowatych (Asparagacea) i jest rośliną cebulkową. Niekiedy określa się go mianem „winogronowe hiacynty”. W Polsce nie spotkasz go występującego naturalnie. Jest to możliwe wyłącznie w południowo-zachodniej Azji oraz północnej Afryce.
Wygląd
Szafirek zwykle dorasta do 30 cm wysokości, a na jego szczytach pojawiają się grona. Rośliny kwitną bardzo gęsto i szybko się rozrastają. Kwiatostany są tłumnie porośnięte niewielkimi kuleczkami. Kwiaty te najczęściej spotykane są w kolorze niebieskim lub fioletowym. Niektóre gatunki mają barwę zdecydowanie jaśniejszą, czyli białą lub jasnoróżową.
Zapach szafirków
Szafirki pachną subtelnie. Ich woń nie jest zbyt intensywna, ale wyczuwalna.
Uprawa ogrodowa
Szafirki rosną praktycznie na każdej glebie z wyjątkiem jałowej i suchej. Odpowiada im stanowisko słoneczne. Możesz je zasadzić pod drzewami liściastymi, aby po pewnym czasie zrzuciły liście. Cebulki nie są zbyt duże, należy posadzić je na głębokość 8 cm. Inaczej mogą nie zdołać wypuścić pędów. Sadzonki powinny być najlepszej jakości. Należy zadbać o to, aby ich powłoka nie była nazbyt wilgotna oraz przesuszona. Ponadto nie mogą być uszkodzone. W momencie zasadzenia wadliwej sadzonki istnieje duże prawdopodobieństwo, że roślina zostanie zaatakowana przez choroby grzybowe.
Uprawa doniczkowa
Największą zaletą uprawy szafirka w doniczce to możliwość hodowania go nawet w trakcie zimy. Ich intensywna barwa przykuje wzrok nie jednego gościa w twoim domu. Mogą trwać u ciebie na parapecie lub półce przez kilka sezonów.
Szafirek w doniczce nie lubi wysokich temperatur. Optymalna temperatura dla niego to 11-18°C. Dodatkowo musisz go częściej podlewać. Przekwitnięte rośliny możesz uciąć i poczekać na kolejne rozkwitanie.
Zanim zasadzisz cebule, musisz je przemrozić w lodówce przez 6 tygodni. Ochroń je przed nadmiarem wilgoci. Dopiero po przemrożeniu są gotowe do zasadzenia. Rodzaj i odczyn gleby nie ma znaczenia w uprawie doniczkowej. Głębokość sadzenia to podwojona średnica cebulki.
Kwitnienie
Zakwitanie szafirka jest zależne od wielu czynników. Główną rolę gra odmiana rośliny i jej zasadzenie. Sadząc je wiosną, mogą zakwitnąć już po kilku tygodniach. Odmiany mrozoodporne rozkwitają szybciej, niżeli rodzaje zasadzone wiosną. Przyjmuje się, że oczekiwania na szafirki należy rozpocząć od lutego lub marca. Ich zaletą jest długie utrzymywanie swojego najlepszego wyglądu. W doniczkach mogą kwitnąć całe pół roku, od wiosny do jesieni!
Jak dbać o kwiaty wiosny?
Kwiaty są prawdziwymi twardzielami pod względem pielęgnacyjnym. Przetrwają w każdej glebie (poza jałową i suchą), nie musisz się martwić, że je przelejesz lub nieodpowiednio zaczną padać na nie promienie słoneczne.
Podlewanie
Ciężko zabić szafirka nieodpowiednim nawadnianiem go. Wytrzyma susze i wilgoć. Najlepiej podlewać go w momencie, gdy uznasz to za słuszne. Rób to małymi porcjami. Wyjątek od reguły stanowi początek kwitnienia, kiedy kwiat potrzebuje więcej wody. Pamiętaj, aby latem, gdy jest sucho i duszno, również regularnie nawadniać roślinę oraz zwiększyć ilość wody.
Nawożenie
Jednorazowo w kwietniu użyj nawozu wieloskładnikowego do roślin kwitnących. Najlepiej sprawdzi się taki do rozpuszczenia w wodzie. Poza tym szafirek sam w sobie gęsto i obficie kwitnie. Jeśli chcesz zwiększyć jego przyrosty, dodaj porcję nawozu do wody przed podlewaniem. Zamiennikiem nawozu może być naturalny kompost. Stosuj nawóz wyłącznie w kwietniu i maju, później nie przyniesie to żadnych efektów.
Cięcie i przesadzanie
Należy usuwać stare, uschnięte i przekwitłe kwiaty, aby poprawić wygląd rośliny. Nie należy często przesadzać szafirków. Im dłużej rosną w jednym miejscu, tym większe przyrosty osiągają. Cebulki należy wykopać w połowie czerwca. Po wykonaniu tej czynności musisz pozostawić je do jesieni w przewiewnym miejscu oraz oczyścić sadzonki. Na zmianę stanowiska przyjdzie czas po 4-5 latach.
Mrozoodporność
Cebulki szafirka są odporne na mróz, więc mogą zimować w ogrodzie. Jednakże lepszym rozwiązaniem jest wykopać je końcem lata i ponownie zasadzić na jesień. Ponadto zapobiegniesz w ten sposób rozprzestrzenianiu się chorób.
Sadzonki
Aby ochronić sadzonki przed szkodnikami oraz chorobami, liczni producenci sprzedają sadzonki zasypane zaprawą. Zapewni im to dłuższą świeżość i uchroni przed niechcianymi chorobami i szkodnikami. Przed posadzeniem cebulki trzyma się w chłodnym miejscy w skrzyni z piaskiem lub trocinami.
Rozmnażanie
Rozmnażanie najefektywniej następuje przez podział rośliny. Pomnażanie przez podział należy zrobić po 3-4 latach w momencie spoczynku, czyli latem. Wyjmij roślinę z ziemi i podziel ją, niedługo po tym jak zżółkną liście.
Możesz zrobić to również przy pomocy nasion. Na efekt będziesz musiał czekać dłużej. Zakwitają dopiero po 4 latach od wysiewu.
Odmiany
Szafirki kwiaty to bardzo rozległa grupa gatunkowa. W swojej rodzinie posiada 54 gatunki. Najbardziej znane to:
- szafirek amerykański;
- szafirek drobnokwiatowy;
- szafirek szerokolistny;
- szafirek groniasty;
- szafirek miękkolistny;
- niebieskie szafirki „blue spike”;
- szafirek armeński.
Choroby
Najbardziej niebezpieczną chorobą atakującą szafirki to zgnilizna twardzikowa. Wywoływana jest przez grzyb Sclerotinia sclerotiorum. Chorobę poznasz po szarych łuskach cebul, które posiadają narośl grzybnią z czarnymi przetrwalnikami. Jeśli choroba wystąpi, musisz uważać, aby nie zarazić innych roślin. Grzyb przenosi się na glebę i zdrowe rośliny cebulowe.
Zgnilizna pędzlakowa również nie sprzyja roślinom. Cebule są twarde i suche, a następnie gąbczaste. Zazwyczaj atakuje już uszkodzone sadzonki. Dlatego tak ważne jest dokładne czyszczenie i ostrożność podczas tych czynności.
Kwiaty szafirka są charakterystyczne i wyjątkowe. Ich pielęgnacja jest bardzo prosta, poradzi sobie z nią każdy amator ogrodnictwa.
