Własny przydomowy ogród zachęca do sadzenia okazałych roślin ozdobnych. Mydlnica lekarska jest chętnie wybierana nie tylko ze względu na swój piękny zapach i wygląd, ale także na bardzo szerokie zastosowanie. To surowiec zielarski, który bywa stosowany również w przemyśle kosmetycznym. Z poniższego artykułu dowiesz się wszystkiego na temat uprawy tej rośliny na własną rękę.
Mydlnica lekarska – charakterystyka
Mydlnica występuje bardzo powszechnie na terenie całej Europy. Można spotkać je także w Afryce oraz Północnej Azji. Jest to roślina ruderalna, co oznacza, że wielokrotnie można spotkać ją na terenach zagospodarowanych przez człowieka. Można spotkać je na przydrożach, poboczach, czy miedzach. W przydomowych ogrodach, czy na działkach pojawiają się stosunkowo rzadko.
Nazwa łacińska – Saponaria officinalis – pochodzi od słowa sapo, czyli mydło. Wynika ona z faktu, że kłącza mydlnicy bardzo dobrze się pienią, dlatego można za jej pomocą myć się lub nawet prać ubrania.
Mydlnica lekarska – jak wygląda?
Mydlnica lekarska to roślina, która dorasta do 80 cm długości. Jej łodyga rozgałęzia się w górnej części. W miejscach, w których później wyrastają liście znajdują się charakterystyczne zgrubienia. Same liście mają trzy bardzo wyraźnie zaznaczone żyły. Są miękkie, gładkie, lekko owłosione i ostro zaostrzone. Układają się nakrzyżlegle.
Mydlnice cechuje bardzo długie kwitnienie, które trwa od kwietnia aż do września. Kwiaty mają nieco wydłużone płatki o smukłej i walcowatej koronie. Po przekwitnieniu zamieniają się w owocostany, w których zgromadzone są nasiona.
Mydlnica lekarska w ogrodzie
Mydlnice uprawiane są w ogrodach przede wszystkim w roli roślin ozdobnych. Można sadzić je zarówno na rabatach, jak i na skalniakach. Tworzy bardzo efektowne gęste i zwarte łany. Będą świetnie podkreślały obecność kamiennych murków lub dużych kamieni.
Jeżeli planujesz urządzenie ogrodu naturalistycznego lub angielskiego wybór tej rośliny może okazać się naprawdę dobrym pomysłem. Niewątpliwą zaletą jest przyjemny, słodki zapach mydlnicy. Uaktywnia się po zmroku, dlatego wiele osób decyduje się na sadzenie jej w pobliżu patio, tarasów, altan, w których spędzamy czas wieczorami. Pewną ciekawostką może okazać się fakt, że roślina ta zapylana jest przede wszystkim przez ćmy.
Uprawa mydlnicy lekarskiej
Uprawa mydlnicy lekarskiej nie jest trudnym zadaniem, dlatego będzie to dobry wybór nawet dla mało doświadczonych adeptów ogrodnictwa. Warto jednak poznać kilka polecanych zasad, które pozwolą tej roślinie osiągnąć pełnię swoich możliwości.
Gdzie sadzić mydlnicę?
Tak w przypadku niemal wszystkich roślin bardzo ważny jest dobór odpowiedniego stanowiska. Opisywana roślina ozdobna kwitnie najlepiej w mocno nasłonecznionych miejscach. W zacienionych lokacjach nie osiągnie pełni swojego piękna. Będzie znacznie gorzej kwitła, może także dojść do nieestetycznego pokłada się pędów. W odpowiednich stanowiskach mydlnica będzie natomiast wykazywała skłonność do rozrastania się.
Najlepiej zapewnić tej roślinie duże rabaty. Kiedy będzie miała dużo miejsca bardzo szybko i efektownie się rozrośnie. Pamiętaj jedynie, aby regularnie usuwać wyrastające z gleby świeże pędy, najlepiej z całym kawałkiem kłącza. Korzeń mydlnicy jest trwały, nie musisz się więc martwić, że coś uszkodzisz.
Unikaj sadzenia tej rośliny w bezpośrednim pobliżu zbiorników wodnych. Dobrze także, aby nie sąsiadowała z miejscem przebywania zwierząt hodowlanych, ponieważ jej nasiona są dla nich niebezpieczne.
Jaka gleba będzie idealna dla mydlnicy?
Wśród doświadczonych ogrodników można spotkać się ze stwierdzeniem, że mydlnica lekarska jest rośliną, która zapuści korzenie wszędzie. Gleba nie musi być szczególnie żyzna. Warto jednak zadbać o to, aby była odpowiednio przepuszczalna. Mydlnica jest rośliną wskaźnikową dla gleb żwirowych i kamienistych, to w nich bowiem czuje się najlepiej.
Jak wysiewać i pielęgnować mydlnicę lekarską?
Mydlnicę najlepiej siać poprzez umieszczanie sadzonek bezpośrednio w glebie. W miarę możliwości zrób to późną wiosną, kiedy ryzyko przymrozków będzie już minimalne. Młode rośliny są narażone na chłód i należy je okrywać. Jednak z reguły mydlnica zimuje bardzo dobrze i nie potrzebuje dodatkowej ochrony.
Regularne i częste podlewanie również nie jest potrzebne. Mydlnice są stosunkowo odporne na susze, dlatego ich dodatkowe nawadnianie potrzebne jest tylko w przypadku przedłużających się letnich dni bez deszczu. Nie jest potrzebne także złożone nawożenie. Raz w roku możesz zasilić ją kompostem.
Rozmnażanie mydlnicy lekarskiej
Po przekwitnięciu mydlicy na miejscu kwiatów pojawiają się wypełnione nasionami owocostany. Nasiona przenoszone są przez wiatr. Specjaliści zwracają uwagę na to, że roślina tego gatunku jest wyjątkowo ekspansywna i jeżeli tylko ma ku temu warunki z pewnością rozmnoży się sama.
Jeżeli jednak jest to działanie planowane, to najlepiej dokonać podziału kłącza. To bardzo prosty zabieg, który można przeprowadzić praktycznie przez cały okres wegetacyjny. Sadzonki najlepiej umieszczać w gruncie wiosną.
Właściwości mydlnicy
Właściwości i zastosowanie mydlicy są niezwykle szerokie. Ta urodziwa roślina wykorzystywana jest zarówno w zielarstwie, jak i w kosmetyce. Jest ona bogata w sole mineralne, glikozydy oraz węglowodany. Spożywanie korzenia mydlnicy lekarskiej wspomaga leczenie chorób górnych dróg oddechowego. Odwar z suszu wpływa z kolei leczniczo na układ pokarmowy.
Właściwości lecznicze to jednak nie wszystko. W mydlnicy lekarskiej znajdziemy również saponiny, czyli substancje, które umożliwiają pienienie się. Działają oczyszczające i antyseptycznie. W dawnych czasach służyły przede wszystkim do prania. Obecnie jednak znajdują się w wielu preparatach kosmetycznych stosowanych zewnętrznie.
Ze względu na swoje działanie antybakteryjne wyciągi z mydlnicy przeznaczone są dla osób ze skórą trądzikową. Regularne przemywanie nimi twarzy pomaga walczyć z łojotokowym zapaleniem skóry. Znajdziemy je również w płukankach do włosów, czy środkach piorących.
Choroby i pasożyty mydelnicy lekarskiej
Omawiana roślina jest stosunkowo odporna na choroby i ataki pasożytów. Zdarza się jednak, że jej górne pędy są atakowane przez mszyce. Wówczas stają się wyraźnie zniekształcone. Najlepszym sposobem na walkę ze szkodnikami jest jak najszybsze przycięcie chorych pędów. Po tym roślina powinna bardzo szybko wrócić do dobrej kondycji.
Mydlnica – podsumowanie
Mydlnica lekarska to odporna i ekspansywna roślina, która przyciąga wyglądem i zapachem. Jej piękne białe lub różowe kwiaty stanowią doskonałą ozdobę ogrodów naturalistycznych, czy angielskich. W Polsce częściej można spotkać ją na nieużytkach niż w przydomowych ogrodach. Warto jednak zainteresować się jej uprawą, która nie jest szczególnie trudna. Ze względu na bogactwo składników aktywnych mydlnica często stosowana jest jako środek myjący oraz ziele, mające dobroczynny wpływ na nasze zdrowie.