Koleus Blumego szerzej znany jest jako pokrzywka brazylijska. To bardzo atrakcyjna wizualnie roślina, którą można hodować zarówno w doniczkach, jak i w gruncie. W tym pierwszym przypadku trzeba pamiętać, że gatunek bardzo źle znosi nawet delikatne przymrozki, dlatego nie przetrwa polskiej zimy na zewnątrz. Z poniższego artykułu dowiesz się, jak dbać o koleusa, aby cieszyć się jego pięknym kwitnieniem.
Koleus Blumego – pochodzenie i etymologia nazwy
Koleus nazywany jest pokrzywką brazylijską, jednak w istocie nie ma nic wspólnego ani z Brazylią, ani tym bardziej z naszą rodzimą pokrzywą. To roślina, która naturalnie występuje na terenie Azji i Australii i to wyłącznie w ich częściach i tropikalnym klimacie.
Jego pokrój nieco przypomina pokrzywę. Koleus jest jednak przedstawicielem rodziny jasnotowatych, a nie pokrzywowatych. Etymologia jego nazwy odnosi się do greckiego określenia rurki oraz nazwiska słynnego botanika – Karla Ludwiga Blumego.
W Polsce XIX i XX wieku popularna była jeszcze jedna nazwa tego gatunku – coleus. Co ciekawe, to właśnie w tym okresie roślina wysiewana była najchętniej.
Koleus Blumego – charakterystyka
Koleusy Blumego, które rosną naturalnie w swojej ojczyźnie, mogą dorastać nawet do wysokości 3 metrów i mają formę ozdobnych krzewów. Odmiany hodowane na naszych balkonach i tarasach są jednak znacznie niższe i rzadko przekraczają 80 cm. Wyróżniają się jednak mocno rozgałęzionymi i kwadratowymi łodygami.
Największą ozdobą koleusa są jego liście. Są szerokie, jajowate, ostro zakończone i ząbkowane na brzegach. W dotyku są niezwykle aksamitne i tak jak łodyga – dosyć kruche. W zależności od odmiany koleusa ich ubarwienie jest bardzo różne, jednak zazwyczaj przyciągają wzrok feerią intensywnych i jaskrawych kolorów.
Kwiatostany wyrastają na szczytach łodyg. Mają formę gron złożonych z bardzo drobnych wielobarwnych kwiatków, które mogą różnić się od siebie w zależności od odmiany. Koleus Blumego kwitnie jednak dosyć rzadko. Jego najważniejszą ozdobą są bez wątpienia kolorowe liście.
Najciekawsze dostępne obecnie odmiany to na przykład:
- „Gatar Glory”;
- „Kong”;
- „Wasabi„;
- „Pink Chaos”;
- „Timotei”;
- „Wild Lime”;
- „Malibu”.
Stanowisko dla koleusa Blumego
Koleusa można sadzić na ogrodowych rabatkach, jednak trzeba przy tym pamiętać, że w takiej formie będzie rośliną jednoroczną. Przyzwyczajony do tropikalnego klimatu nie znosi naszych zim i już przy najlżejszych przymrozkach zamiera. Zdecydowanie chętniej koleus Blumego hodowany jest więc jako roślina doniczkowa lub przenoszona do mieszkania na czas chłodnych miesięcy.
Stanowisko do jego uprawy powinno więc być bardzo mocno nasłonecznione. Zarówno w formie rośliny balkonowej, jak i ogrodowej powinien być umieszczony w miejscu ciepłym i osłoniętym od wiatru. Obecnie na rynku znajdują się odmiany, które zostały genetycznie przystosowane do uprawiania w półcieniu, w żadnym wypadku nie dotyczy to jednak całego gatunku.
Koleus Blumego – uprawa i wymagania glebowe
Koleusy szybko się ukorzeniają i dobrze rosną w glebie lekko wilgotnej i żyznej. Wbrew pozorom ich wymagania nie są szczególnie wysokie, a gatunek jest łatwy w uprawie. Na rabatach najpiękniejsze okazy wyrastają na przepuszczalnym podłożu. W pojemnikach i skrzynkach natomiast warto zapewnić im substrat torfowy o lekko kwaśnym odczynie.
Koleus Blumego – pielęgnacja
Koleus Blumego bardzo źle znosi brak wody. Nawet krótkotrwała susza będzie skutkowała szybkim więdnięciem, dlatego ważne jest regularne podlewanie. Nie oznacza to jednak, że roślinę tego gatunku można przelewać. Wręcz przeciwnie – wilgotność gleby powinna być delikatna.
Bardzo ważne jest odpowiednie nawożenie. Najlepiej zaopatrzyć się w specjalny preparat przeznaczony dla roślin o ozdobnych liściach. W okresie od kwietnia do września zaleca się zasilanie rośliny co tydzień. Wówczas uzyskasz najbardziej intensywne wybarwienie.
Rozmnażanie koleusów
Koleus Blumego rozmnażamy na dwa sposoby – poprzez sadzonki pędowe lub siew z nasion. Najlepiej robić to w połowie marca lub na początku kwietnia, kiedy do ziemi dociera już więcej światła. Zarówno siewki, jak i sadzonki wymagają dużej wilgotności, dlatego rozmnażanie najlepiej wykonywać pod folią.
Kiedy pierwsze roślinki zaczną kiełkować i osiągną około 10 cm wysokości, zaleca się delikatnie je uszczykiwać, aby w przyszłości uzyskać odpowiedni pokrój rośliny w dorosłości.
Zimowanie koleusów – o czym trzeba pamiętać?
Jak już wiesz, koleusa można posadzić w ziemi, jednak roślina wówczas nie przetrwa zimy. Jak więc odpowiednio ją zabezpieczyć? Niestety, suche powietrze i stosunkowo wysoka temperatura w naszych ogrzewanych zimą mieszkaniach również nie są dla koleusa najlepszym możliwym środowiskiem. Przeniesiony do niego szybko uschnie i zacznie tracić liście.
Najlepiej, aby roślina zimowała w stosunkowo chłodnym pomieszczeniu o temperaturze około 15 C Celsjusza. Dobrze także, aby panowała w nim wysoka wilgotność powietrza. Taka uprawa koleusa Blumego będzie najbardziej efektywna. W przeciwnym wypadku gatunek ten jest podatny na ataki szkodników i związane z tym choroby.
Choroby i szkodniki koleusa Blumego
Kluczem do ładnego wyglądu i zdrowia rośliny tego gatunku jest zachowanie odpowiedniej temperatury i wilgotności powietrza. Jeżeli uda ci się zachować odpowiednie parametry ryzyko pasożytów i chorób nie będzie szczególnie wysokie. W przypadku zbyt wysokiej temperatury powietrza roślinie grożą choroby wywoływane przez grzyby. Zazwyczaj jest to szara pleść.
Z kolei zbyt suche powietrze i za wysokie temperatury podczas przechowywania w mieszkaniu przez zimę grożą inwazją mszyc. Kluczem do unikania problemów jest więc zachowanie odpowiednich warunków glebowych i powietrznych.
Podsumowanie
Koleus Blumego (Plectranthus scutellarioides) to wyjątkowo piękna tropikalna roślina o bardzo kolorowych liściach. Wyróżnia się ładnym pokrojem i stosunkowo łatwą uprawą. Należy jednak pamiętać, że roślinie tej nie służą ani niskie temperatury, ani przechowywanie w mocno ogrzewanych pomieszczeniach. W polskich warunkach jest to zazwyczaj jednoroczna roślina balkonowa, w przypadku której przez zimę przechowuje się jedynie najbardziej spektakularne okazy.
