• Rośliny doniczkowe
    • Kwiaty doniczkowe
      • Pnące
      • Zwisające
    • Kwiaty na balkon i taras
    • Kaktusy
    • Sukulenty
    • Paprocie
    • Palmy
  • Rośliny akwariowe
    • Las w słoiku
  • Ogród
    • Choroby roślin
    • Chwasty
    • Kalendarz ogrodnika
      • Cięcie
      • Jesień
      • Kwitnienie
      • Nawożenie
      • Prace ogrodowe
      • Sadzenie
      • Wiosna
      • Zima
    • Oczko wodne
      • Rośliny wodne
    • Owady
    • Rodzaje ogrodów
    • Rośliny ogrodowe
      • Rośliny jadalne
    • Skarpa i skalniak
    • Szklarnia
    • Szkodniki
    • Trawy
    • Ziemia do roślin
    • Zioła
  • Drzewa
    • Drzewa iglaste
    • Drzewa liściaste
    • Drzewa owocowe
  • Krzewy
    • Krzewy jadalne
  • Runo leśne
    • Grzyby
    • Mchy
  • Porady
    • Okazje
Logo gardeneo.pl
  • Drzewa liściaste

Jarząb (Sorbus) – jak wygląda uprawa popularnej jarzębiny?

10 sierpnia, 2022
jarząb

Jarząb może występować pod postacią drzewa lub krzewu w bardzo wielu odmianach. Większość z nich wykorzystywana jest jako rośliny jadalne albo ozdobne. Kiedy można zebrać jego owoce? Poznaj najpopularniejsze gatunki rośliny i sprawdź, jak ją uprawiać.

Poszczególne gatunki i odmiany jarzębu występują naturalnie niemal na całym świecie. Każdy z nich ma wysokie walory dekoracyjne ze względu na zabarwienie liści i owoców. Roślina ta często spotkana jest w przestrzeni miejskiej, ponieważ całkiem dobrze radzi sobie z zanieczyszczeniami tego rodzaju. Jako ogrodnik możesz sadzić jarząb we własnym ogrodzie czy na działce, zapewniając mu odpowiednie warunki do rozwoju. Choć jarząb wykazuje niewielkie wymagania w tym względzie, warto o niego zadbać, by jesienią cieszyć się interesującą, pomarańczowoczerwoną barwą jego owoców. Dowiedz się, kiedy kwitnie ta roślina, ja wyglądają jej odmiany, a także jakie jest zastosowanie owoców jarząbu.

Jarząb – gdzie może występować? Gatunki i odmiany

Z tego artykułu dowiesz się:
1 Jarząb – gdzie może występować? Gatunki i odmiany
2 Jak wygląda Sorbus w zależności od odmiany?
2.1 Kwiaty i owoce
3 Jarząb pospolity – jak wygląda jego uprawa?
3.1 Podłoże i światło
3.2 Podlewanie i nawożenie
3.3 Przycinanie
3.4 Osłanianie na zimę
4 Jak i kiedy sadzić jarząb?
5 Zastosowanie owoców
6 Gdzie kupić sadzonki?
7 Choroby i szkodniki – jarząb

Niektóre gatunki występują na półkuli północnej w klimacie umiarkowanym, na terenach Azji i Europy, Ameryki Północnej i Afryki. Roślina ta należy do rodziny różowatych i w jej ramach wyróżnia się następujące, popularne odmiany jarząbu:

  • jarząb brekinia, brzęk (Sorbus torminalis);
  • jarząb grecki (Sorbus graeca);
  • jarząb karpacki (Sorbus carpatica Borbás);
  • jarząb mączny (Sorbus aria (L.) Crantz;
  • jarząb nieszypułkowy (Sorbus chamaemespilus (L.) Crantz;
  • jarząb pospolity, j. zwyczajny, jarzębina (Sorbus aucuparia L. em. Hedl.);
  • jarząb sudecki (Sorbus sudetica (Tausch.);
  • jarząb szwedzki.
Zobacz także
Uprawa, przycinanie i pielęgnacja Ulmus pumila. Wiąz syberyjski to idealna roślina na cudowny żywopłot!

Jak wygląda Sorbus w zależności od odmiany?

Jarząb to drzewo albo krzew, który osiągaj wysokość około 20 metrów. Zależnie od odmiany pędy mogą przybierać różną długość. Drzewko odznacza się owalną koroną i uznaje się je za gatunek leśny lub parkowy. Liście jarzębów występują sezonowo i są skrętoległe. Ich przylistki opadają dość szybko. Blaszki liściowe różnych gatunków jarzębu są pojedyncze i piłkowane, o brzegu klapowatym albo wrębnym. Mogą też być pierzasto dzielne lub złożone.

Kwiaty i owoce

Jarząb zwykle wytwarza kwiaty barwy białej, a w przypadku niektórych gatunków są one różowe lub żółte. Nie osiągają zbyt dużej wielkości i zbierają się w charakterystyczne podbladachy w postaci pąka. W takiej formie pojawiają się na rok przed kwitnieniem. Kielich kwiatów posiada pięć działek, które zrastają się u nasady. Ich płatki najczęściej mają zaokrąglony kształt.

Owoce jarzębów są liczne i kuliste. Osiągają średnicę od 1,5 do 3 centymetrów. Występują w kolorach czerwonym lub pomarańczowym, ale także żółtym, białym albo brązowym. Z jednej zalążni rozwijają się maksymalnie dwa nasiona.

Jarząb pospolity – jak wygląda jego uprawa?

Gatunkiem najbardziej znanym w Polsce i najczęściej występujących na naszych ulicach, jest jarząb pospolity, czyli znana wszystkim jarzębina. To drzewko o bardzo ładnym, estetycznym pokroju i wysokiej mrozoodporności. Jest zatem jedną z najtrwalszych odmian tego gatunku.

Podłoże i światło

Jeśli chodzi o jarząb pospolity, gleba, w której go posadzisz, powinna być przynajmniej częściowo próchnicza i żyzna, a także delikatnie zakwaszona, jednak nie jest to bezwzględnie konieczne. Drzewo tworzy rozbudowany system korzeniowy, dzięki któremu może zyskać dostęp go głębiej położonych zasobów ziemi. Pamiętaj jednak, by wybrana gleba nie była zbyt wilgotna. Drzewko to nie ma wysokich wymagań w kwestii stanowiska i z powodzeniem może wzrastać w półcieniu czy nawet cieniu, choć oczywiście miejsce mocno nasłonecznione będzie dla niego najbardziej korzystne. Jest to roślina mrozoodporna i dobrze toleruje wszelkie zanieczyszczenia powietrza.

Zobacz także
Wiąz – jedno z najpiękniejszych drzew liściastych w Europie. Skąd pochodzi i gdzie występuje?

Podlewanie i nawożenie

Jarząb niezbyt dobrze znosi suszę, która trwa zbyt długo. To właśnie w tych okresach należy podlewać i stosować wobec drzewka nawozy organiczne. Pamiętaj, że jeśli w miejscu wzrostu rośliny występują regularne deszcze, nie ma konieczności jej nawadniania. Nawozy okazują się wskazane również wtedy, gdy jarząb rośnie w podłożu bardzo ubogim we wszelkie zasoby odżywcze. Naturalnym nawozem dla jarzębiny są jej liście, które warto pozostawić wokół pnia. Dzięki temu kwitnienie i owocowanie będzie przebiegało bardzo obficie.

Przycinanie

Co do zasady nie ma konieczności cięcia jarzębu, a wręcz odradza się taki zabieg. Istnieją jednak sytuacje, w których się go przeprowadza. Możesz skrócić gałęzie rośliny, jeśli ze względu na rozrost uniemożliwia ona rozwój sąsiadującym z nią gatunkom.

Osłanianie na zimę

Jak mówiliśmy, jarząb to roślina w pełni mrozoodporna, dlatego nie ma potrzeby dodatkowego osłaniania, nawet w przypadku bardzo młodych okazów. Jarzęby uchodzą za długowieczne drzewa liściaste, które rzadko ulegają zniszczeniu w okresie zimy.

Jak i kiedy sadzić jarząb?

Podczas sadzenia drzewek czy krzewów w swoim ogrodzie pamiętaj, że odległość pomiędzy poszczególnymi okazami powinna wynosić średnio około 4 metry. W okolicy jarzębu z powodzeniem mogą rozwijać się inne rośliny, jeśli korona nie zasłania słońca w całości. Jeżeli chodzi o czas, w którym najlepiej jest posadzić drzewko, jest to wiosna. kiedy przeminą już ostatnie przymrozki. Jarząb można przesadzać, jednak zabieg ten zdecydowanie lepiej znoszą młode okazy, które nie przekroczyły wieku 6 lat.

Zastosowanie owoców

Warto wiedzieć, że jarzębina to jadalna część rośliny, jednak przed spożyciem należy ją ugotować. Zawiera w sobie kwas parasorbowy, który może wywoływać biegunkę i nudności. Regularnie zjadane owoce wykazują działanie pozytywne, jeśli chodzi o dolegliwości związane z układem moczowym. Ich własności są także pomocne gdy, chodzi o jelita, pęcherz czy nerki.

Zobacz także
Dąb czerwony – okazałe i odporne drzewo o walorach dekoracyjnych

Jarzębina zawiera w sobie duże ilości:

  • witaminy C;
  • witaminy P;
  • witaminy P;
  • witaminy koje.

Owoce jarzębiny służą przede wszystkim wytwarzaniu nalewek. Znany jarząb stanowi źródło właściwości leczniczych. Ponadto owoce niektórych odmian wykorzystuje się do robienia przetworów. Powiedzieliśmy, że drzewa wytwarzają je od miesiąca sierpnia, jednak na ich zebranie trzeba koniecznie poczeka przynajmniej kilka tygodni.

Gdzie kupić sadzonki?

Sadzonki jarzębiny można kupić w każdym sklepie ogrodniczym, jednak równie dobrze sprzeda ci je sam producent. Najważniejsze jest to, by zwrócić uwagę na jakość, a nie na wysokość ceny. Sadzonki należy przechowywać na balkonie albo w specjalnym wygonie.

Choroby i szkodniki – jarząb

Różne odmiany drzewa są odporne na działanie szkodników, jednak czasem mogą zdarzać się typowe dla gatunku choroby, które będą wymagały szybkiej interwencji, dzięki której zainfekowany okaz nie obumrze. Jednym z najważniejszych jest parch roślin owocowych, który dotyczy nie tylko śliwy, ale także jabłoni, gruszy czy wiśni. Poważne zagrożenie stanowi jednak także zamieranie pędów. Początkowo na liściach pojawiają się nieestetyczne plamy, które szybko przeradzają się w chorobę całej gałęzi, którą pilnie należy usunąć.

Całe drzewo może zostać zaatakowane przez rdzę jarzębu. Można ją rozpoznać po typowych plamach na liściach w kolorze czerwonym. Choroba ta należy do grzybobójczych, więc da się ją zwalczać łatwo dostępnymi preparatami grzybobójczymi.

Jarząb to gatunek, którym interesują się również szkodniki. Najbardziej znane są w tym wypadku przędziorki, których działanie na roślinie szybko zmniejsza jej walory estetyczne. Jarzębina tak często i chętnie jest atakowana przez mszyce, że wyróżniono nawet konkretny gatunek mszyc zainteresowanych gatunkiem. Owady te nazwano mszycami dzwonkowo-jarzębinowymi.

Jeśli uprawiasz w ogrodzie więcej niż jedno drzewko jarzębinowe i jeden z okazów zostanie zaatakowany przez szkodniki, należy od razu potraktować pozostałe specjalnym preparatem, ponieważ np. mszyce rozprzestrzeniają się błyskawicznie.

Zobacz także
Paulownia cesarska, czyli cesarskie drzewko szczęścia. Jak utrzymać ją w przydomowym ogrodzie?

Jarząb to gatunek drzewa znany i często spotykany w przestrzeni parków, ulic, osiedli czy działek, ale także przydomowych ogrodów. Ze względu na walory estetyczne dużym uznaniem cieszy się szczególnie jarząb pospolity. Roślina odnajduje się na różnych siedliskach, a najlepiej czuje się na żyznym i dobrze nasłonecznionym stanowisku. W ogrodzie należy sadzić jarząb na tyle przemyślanie, by nie przeszkadzał we wzroście innym okazom, a jednocześnie pięknie się z nimi komponował, zwłaszcza jesienią, kiedy można liczyć na różne kolory liści, kwiatów i owoców jarzębu.

Zobacz także:
  • Jarząb pospolity – wymagania, odmiany i uprawa Sorbus aucuparia. Jak pielęgnować jarzębinę?
  • Brekinia – występowanie, uprawa i odpowiednia pielęgnacja
  • Drzewko oliwne to inaczej oliwka europejska. Jak wyglada jej uprawa w doniczce?
  • Kasztanowiec – poznaj bliżej ten gatunek pięknego drzewa i jego wymagania co do uprawy. Czy może zdobić ogród?
  • Drzewa liściaste w Polsce. Jakie są najpopularniejsze drzewa w Polsce?
  • Dąb (Quercus) to zarówno krzew, jak i drzewo z rodziny bukowatych. Sprawdź, czym się charakteryzuje
  • Morwa biała – uprawa od sadzonki. Jak przycinać morwę?
  • Klon zwyczajny – czy warto posadzić go w ogrodzie?
  • Leszczyna turecka – sprawdź, jak wygląda uprawa i pielęgnacja
  • Oliwnik wąskolistny – jak powinna wyglądać uprawa i pielęgnacja tego drzewa? Sprawdź, jakie są jego wymagania!
  • Sumak octowiec – ekspansywne drzewo o atrakcyjnym wyglądzie
  • Grab pospolity. Wymagania i pielęgnacja uniwersalnego drzewa do twojego ogrodu
Brak komentarzy, skomentuj pierwszy(a)!
Stanisław Kowalczyk
Stanisław Kowalczyk

Były nauczyciel biologii w liceum. Ogrodnictwo i przyroda od zawsze były jego pasjami, dlatego po przejściu na emeryturę zajął się na stałe uprawą własnego ogródka. W wolnym czasie czyta książki i uczy wnuków podstaw pielęgnacji kwiatów.

Previous Post Chlebowiec – jak wyglądają owoce tego oryginalnego gatunku?
Next PostŚliwa – drzewo owocowe o różnych odmianach. Jak wygląda jego uprawa?

Zobacz także

mahoniowiec

Mahoniowiec właściwy stosuje się w produkcji mebli. Jakie jest mahoniowe drewno?

5 sierpnia, 2022
brzoza karłowata

Brzoza karłowata – niewielki krzew o szerokich walorach ozdobnych. Poznaj ją bliżej!

4 lipca, 2022
wiąz szypułkowy

Wiąz szypułkowy (Ulmus laevis) – jak go rozpoznać? W jaki sposób sadzić i pielęgnować tę okazałą roślinę?

27 czerwca, 2022

Dodaj komentarz Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Ostatnie artykuły
  • Mężczyzna odśnieża przed domem

    Odśnieżarka akumulatorowa – jak wybrać odśnieżarkę do swoich potrzeb i nie przepłacić?

    8 lutego, 2023
  • najsmaczniejsze odmiany pomidorów

    Najsmaczniejsze odmiany pomidorów – sprawdź, co uprawiać w tym sezonie!

    3 lutego, 2023
  • kalendarz wysiewu warzyw

    Kalendarz wysiewu warzyw. Siew na rozsadę i do gruntu

    3 lutego, 2023
  • fikus benjamin gubi liscie

    Fikus benjamin gubi liście: przyczyny i zapobieganie

    2 lutego, 2023
  • Dom tylko dla Ciebie – kiedy warto wybierać projekty domów bez garażu?

    1 lutego, 2023
  • nasiona otoczkowane

    Nasiona otoczkowane. Zalety i wysiew

    30 stycznia, 2023
  • podmokły teren

    Podmokły teren. Jakie rośliny posadzić w bardzo wilgotnym ogrodzie?

    30 stycznia, 2023
  • mandarynki z pestki

    Mandarynki z pestki. Jak wyhodować drzewko mandarynkowe w domu?

    30 stycznia, 2023
  • paprotka usycha

    Paprotka usycha. Jak pielęgnować paproć, by odzyskała piękny wygląd?

    30 stycznia, 2023
  • okres wegetacyjny

    Okres wegetacyjny dla roślin w Polsce. Wpływ zmiany klimatu

    30 stycznia, 2023
  • gdzie jest wysyp grzybów w 2022 roku

    Gdzie jest wysyp grzybów w 2023 roku?

    29 stycznia, 2023
  • Styl japandi – wnętrze, które da Ci szczęście

    26 stycznia, 2023
  • OC rolnika – co grozi za jego brak?

    24 stycznia, 2023
  • piękny ogród z drzewkami i krzewami

    Cena automatycznego nawadniania w ogrodzie

    15 stycznia, 2023
  • co siac w styczniu

    Co siać w styczniu? Pierwszy wysiew nasion w sezonie

    13 stycznia, 2023
gardeneo

Kontakt
Redakcja
Polityka prywatności
Regulamin

Jak zabezpieczyć maliny na zimę
Jak zabezpieczyć poziomki na zimę
Jak zabezpieczyć trawę pampasową na zimę
Jak zabezpieczyć żurawki na zimę
Jak zabezpieczyć piwonie na zimę
Jak zabezpieczyć rabarbar na zimę
Jak zabezpieczyć hibiskusa na zimę
Budleja jak zabezpieczyć na zimę
Copyright © 2021-2022 Contentation sp. z o.o.