Irga błyszcząca (Cotoneaster lucidus) to gatunek popularny w ogrodach. Pochodzi z Azji, gdzie rośnie wokół jeziora Bajkał. Ten wyprostowany krzew ze sztywnymi pędami należy do rodziny różowatych i jest bardzo chętnie wybierany do ogrodów. Uprawia się go jako żywopłot, przede wszystkim dlatego, że świetnie znosi cięcie i formowanie. Poznaj go bliżej!
Irga błyszcząca – opis
Roślina ta ma zwarty, krzewiasty, wzniesiony pokrój. Dorasta do 2–3 m wysokości. Liście irgi błyszczącej mają unikalny połysk i jajowaty kształt, są ciemnozielone. Jesienią przyjmują inne barwy, nawet pomarańczowe i czerwone. Latem na roślinie pojawiają się owoce rzekome, które są podobne do jagód – jajowate i czarne.
Cotoneaster lucidus i nie tylko. Inne gatunki irgi
Prócz opisywanego gatunku dostępne są również inne. Trzy z nich występują dziko w Polsce. Są to irgi:
- zwyczajna – zwana też pospolitą, dorasta do 1,5 m. To irga o bogatym rozgałęzieniu, drobnych różowych kwiatach i czerwonych, kulistych owocach;
- kutnerowata – w Polsce rośnie tylko w Tatrach; dorasta do nawet 3 m, częściej bywa uprawiana w ogrodzie;
- czarna – rośnie aż do 5 m wysokości. Ma ciemnoszare pędy. Liście są na wierzchu matowe, a pod spodem białawe, a owoce czarne.
Z kolei w uprawie ogrodowej spotyka się irgi:
- poziome – płożące, idealne w nasadzeniach jako rośliny okrywowe. Ich kwiaty pozostają dłużej niż liście i są smakowitym dodatkiem do ptasiej diety;
- Dammera – rosnące do najwyżej 50 cm, szerokie, z zimozielonymi liśćmi i małymi, białymi kwiatami,. Mają czerwone owoce, które widać nawet zimą.
Uprawa irgi błyszczącej
Irga błyszcząca to roślina odporna na mróz, więc nie wymaga dodatkowych zabiegów pielęgnacyjnych zimą. Rzadko jest atakowana przez choroby i szkodniki.
Gleba i stanowisko
Zdecydowaną zaletą irgi błyszczące są niewielkie wymagania względem parametrów ziemi. Podłoże powinno być przede wszystkim niezbyt ciężkie. Ten krzew ozdobny doskonale rośnie w większości gleb ogrodowych, nawet tych zasolonych z powodu czynników środowiskowych. Irga błyszcząca jest rośliną, która dobrze sprawdzi się na każdym stanowisku (prócz stale zacienionego).
Podlewanie i nawożenie
Choć gatunek preferuje raczej wilgotne podłoże, to doskonale znosi upał i suszę, jeśli nie trwają zbyt długo. Nie wymaga nawożenia.
Rozmnażanie irgi
Młode okazy irgi błyszczącej możesz kupić w większości sklepów ogrodniczych. Możliwe jest też ukorzenienie sadzonek zdrewniałych. Musisz przygotować je w czasie, w którym gatunek nie ma liści, czyli od późnej jesieni do wczesnej wiosny. Wybieraj pędy tegoroczne, z zawiązanymi pączkami. Ucinaj je ostrym nożem, związuj w pęczki, wkładaj do foliowego worka i przechowuj w piasku. Wiosną wystarczy posadzić je na wybranych stanowisku.
Sadzenie i zastosowanie irgi błyszczącej
Przygotowane rośliny możesz umieścić w docelowym miejscu w dwóch okresach:
- na przełomie marca i kwietnia;
- od sierpnia do listopada, jeśli nie spadł jeszcze śnieg.
Stanowisko na pojedynczą sadzonkę irgi powinno mieć takie rozmiary jak donica. Dwie rośliny mogą rosnąć mniej więcej na 1 m², bo na rok przyrastają nawet o 20–30 cm długości. Młode rośliny należy podlewać przez pierwsze dwa lata, a także zadbać o ściółkowanie podłoża, co zapobiegnie rozwojowi chwastów.
Jak wykorzystać tę roślinę?
Warto pamiętać, że irga błyszcząca doskonale znosi cięcie. W efekcie nadaje się idealnie do sadzenia jako żywopłot. Z uwagi na to, że ma skłonność do przebarwiania się liści, a także znosi zanieczyszczenie środowiska, może być wykorzystywana do odgradzania chodników od ulicy. Posadź ją przy ogrodzeniu albo w ogrodzie, aby stworzyć ciekawe alejki. Takie formowane żywopłoty wymagają regularnego przycinania, ale to jedyne istotne zabiegi pielęgnacyjne, które musisz wykonać.
Irga pospolita, zwana również błyszczącą z uwagi na wyjątkowe liście, stanowi ciekawy gatunek do ogrodu. Jest łatwa w utrzymaniu i mało wymagająca. Sprawia też, że w otoczeniu twojego domu zagości wiele ptaków, które jesienią i zimą będą pożywiały się jej owocami.
