Hortensje kwitną całe lato! To jeden z powodów, dla których kochamy te krzewy. Ich mnogość rodzajowa i urok przyciągają mnóstwo fanów przydomowych ogrodów. Jakie odmiany hortensji są najpopularniejsze? Jak o nie dbać, by pięknie kwitły? Przeczytaj!
Hortensja (łac. Hydrangea) to roślina z rodziny hortensjowatych rzędu dereniowców. W swoim rodzaju posiada ok. 78 gatunków, z których wiele ma swoje charakterystyczne odmiany. Na niezwykłą popularność tego krzewu ozdobnego wpływa fakt nieskomplikowanej pielęgnacji i możliwości łatwego kształtowania rośliny. Dzięki temu można stylistycznie i kolorystycznie dopasować ją do skalniaka, rabatki lub otoczyć nią altanę.
Jakie gatunki hortensji są najczęściej spotykane w Polsce?
Spośród wszystkich 78 gatunków hortensji te najchętniej wybierane do ogrodów to:
- Hortensja ogrodowa (Hydrangea macrophylla) – kwiaty hortensji ogrodowej skupiają się w kuliste bądź płaskie kwiatostany o średnicy do nawet 25 centymetrów. Najlepiej rosną w półcienistych stanowiskach o sporej wilgotności powietrza i solidnym nawodnieniu podłoża.
- Hortensja bukietowa (Hydrangea paniculata) – zdecydowanie wyższy krzew od hortensji ogrodowej. Może osiągać nawet 4 metry wysokości. Jego kwiatostany są przedłużone ku górze z mniej rozwiniętymi łodygami bocznymi. Charakterystycznie stożkowate.
- Hortensja pnąca (Hydrangea petiolaris) – gatunek osiągający ponad 20 metrów wysokości. Hortensja pnąca ma bardzo charakterystyczne niewielkie kwiaty, skupione w płaskich kwiatostanach. Wykazuje silną odporność na ujemne temperatury.
- Hortensja krzewiasta (Hydrangea arborescens) – umiarkowanej wysokości krzew zwykle osiągający nieco ponad 2 metry wysokości. Hortensja ta ma bardzo bujne, okrągłe kwiatostany składające się z białych niewielkich kwiatów. Uprawiana w formie kultywarów.
Uprawa hortensji w Polsce – jak pielęgnować roślinę?
Kluczem do stworzenia pięknych kwiatostanów hortensji jest poznanie jej upodobań. A te nie należą do najzwyklejszych, bo kwiat hortensji ma wymagania co do gleby, nawodnienia, nasłonecznienia, nawożenia i przycinania. Wszystkie te zabiegi musisz wykonywać w określony sposób i troskliwie. Wtedy hortensja ogrodowa odwdzięczy ci się niezwykłym urokiem. Dlatego poniżej znajdziesz instrukcję z najważniejszymi wytycznymi, które pozwolą ci osiągnąć perfekcyjnie wyglądające hortensje.
Kwitnienie hortensji, czyli jakiego koloru oczekujesz?
Pewne odmiany hortensji mają kolor kwiatostanów uzależniony od odczynu gleby i składników odżywczych. I tak np. hortensja niebieska i fioletowa będzie najłatwiejsza do uzyskania w podłożu silnie kwasowym. Sadząc ją w podłożu zasadowym lub bogatym w glin, uzyskasz kwiaty różowe. Zabieg ten nie zadziała jednak ze wszystkimi odmianami, bo tylko niektóre zmieniają kolor swoich kwiatów w zależności od gleby. Pamiętaj, że hortensje są roślinami o wyjątkowo bujnych kwiatostanach. Może się w nich znajdować od kilkudziesięciu do nawet kilkuset pojedynczych kwiatów. Całe zespoły kwiatowe mają przeróżne kształty – od zupełnie płaskich, przez stożkowe, po niemal idealnie kuliste.
Okres kwitnienia rośliny obejmuje czas od czerwca do jesieni, a nawet pierwszych mrozów. Oczywiście uzależnione jest to od jakości podłoża i intensywności podlewania, oraz stanowiska, w jakim hortensja kwitnie.
Na jakim stanowisku najlepiej rośnie hortensja?
Wybór miejsca dla hortensji nie może być przypadkowy. Wiele gatunków zdecydowanie preferuje stanowiska półcieniste, tak jak np. hortensja pnąca. Jej łodygi mogą wić się po murach budynków lub drewnianych altanach na wysokość kilku metrów. Hortensja ma też odmiany chętnie przebywające w promieniach słonecznych. Zaliczają się do nich m.in. hortensja bukietowa i hortensja krzewiasta. Świetnie radzą sobie jako solitery, ale równie dobrze mogą rosnąć w grupie kilku obok siebie.
Jaki rodzaj gleby będzie najlepszy dla hortensji?
Hortensja należy do roślin kwasolubnych i właśnie w takiej glebie rośnie i kwitnie najlepiej. Dlatego przed posadzeniem jej w wybrane miejsce, warto upewnić się, jaki odczyn gleby znajduje się w tym m miejscu w ogrodzie. Należy pamiętać, że aby kwiatostany miały piękne kwiaty, hortensja musi mieć dostęp do próchniczej ziemi. Dodatkowo bardzo dobrze rośnie w przepuszczalnym i wilgotnym podłożu. Nie znosi wręcz gliniastych ciężkich rodzajów gleby, w których ma bardzo złe warunki do rozwoju. Jeśli odczyn ziemi w danym miejscu nie odpowiada ww. wytycznym, zanim wsadzisz sadzonki hortensji, podsyp dołek torfem. W ostateczności możesz to zrobić również wokół rośliny.
Pielęgnacja hortensji i jej ściółkowanie – czy są potrzebne?
Hortensja wymaga ściółkowania. Ma to związek z utrzymywaniem silnie próchniczej gleby o niskim odczynie pH. Bardzo dobrze nadaje się do tego wiele łatwo dostępnych surowców organicznych, takich jak:
- szyszki;
- kora, zrębki i wióry iglaste;
- torf.
Ściółkowanie jest niezbędne również do tego, by nie doprowadzać do przedwczesnego wysychania podłoża. Uprawa hortensji wymaga zapewnienia im wyjątkowo dużej ilości wody, szczególnie w okresie letnich upałów. Dlatego nowe warstwy materiałów do ściółkowania warto układać nawet 2 razy w roku.
Jak podlewać hortensję?
Do cyklicznego podlewania wykorzystaj deszczówkę. To najlepsza forma nawadniania dla hortensji, bo woda deszczowa jest miękka i nie podnosi gwałtownie pH gleby. To szczególnie istotne, jeśli w miejscu, w którym mieszkasz, woda z ujęcia jest zakamieniona. Hortensje nie znoszą suchej gleby, dlatego dla własnej wygody dobrze jest posadzić je w miejscach naturalnie nawadnianych. Mogą to być np. ujścia przydomowego odwodnienia lub okolice studni. Jeśli jednak nie jest to niemożliwe, postaraj się nie doprowadzić do wysychania gleby pod hortensjami. Szybko zauważysz zaniedbania, bo roślinom tym na suchym podłożu łatwo więdną kwiaty.
Jakiego nawożenia wymaga uprawa hortensji?
Jak pielęgnować hortensje, by miały bujne kwiatostany? Kluczem jest zapewnienie im odpowiedniej ilości mikroelementów. Ma to szczególne znaczenie, jeśli chcesz otrzymać intensywnie wybarwione kwiaty. Dla przykładu hortensja niebieska jest bardzo wrażliwa na odczyn gleby i obecność w niej dużej ilości potasu. Jeśli posiadasz tę odmianę rośliny, która ma kwitnąć na niebiesko, zaopatrz się dodatkowo w taki właśnie nawóz. Z kolei hortensja biała i hortensja czerwona bardzo lubią następujące składniki odżywcze:
- azot;
- cynk;
- magnez;
- miedź;
- fosfor;
- siarka;
- wapń.
Silne kwitnienie wymaga stałego dostarczania elementów odżywczych. Dlatego uprawiając hortensje, stosuj nawożenie już od wiosny (najlepiej na przełomie marca i kwietnia) i kontynuuj je aż do jesieni.
W jaki sposób i kiedy przycinać hortensje?
Zacznijmy od gatunku, który nie wymaga przycinania – to hortensja pnąca. Poza tym szczególny termin na ten rodzaj pielęgnacji preferuje hortensja ogrodowa. Gatunek ten zawsze przycinaj po kwitnieniu i usuwaj w ten sposób przemarznięte pędy czy przesuszone kwiatostany zeszłoroczne. Inne odmiany możesz swobodnie przycinać na wiosnę, bo ich następne zawiązki pojawiają się już na pędach tegorocznych. Wystarczy ci do tego sekator ręczny i odrobina precyzji. Roślinę tę możesz formować dowolnie, by przybierała oczekiwane przez ciebie kształty.
Jakie choroby najczęściej dotykają hortensje?
W pewnych sytuacjach hortensja pokazuje, że nie jest jej najlepiej w wybranym stanowisku. Można to poznać np. po:
- braku kwitnienia (zły czas cięcia i podmarzanie korzeni);
- poparzonych liściach (zbyt słoneczne stanowisko i nieodpowiedni sposób podlewania);
- chlorozie (zbyt wysoki odczyn pH gleby).
Poza tym hortensje mogą dotknąć również:
- szara pleśń;
- gnicie korzeni i dolnej części pędu;
- plamy na liściach (plamistość);
- mączniak prawdziwy.
Jak rozmnażać hortensje samodzielnie?
Jest kilka sposobów na to, by uzyskać nowe sadzonki hortensji. Możesz wykorzystać zielone pędy (pobierane wiosną), które mają dwa rozwinięte liście dolne i pączki (miejsce to nazywa się węzłem). Warto zostawić tylko 2-3 liście, by te położone niżej nie zgniły pod ziemią. Innym sposobem jest skorzystanie z pędów zdrewniałych, które pobiera się jesienią. Musisz usunąć z nich kwiatostany i uschnięte liście oraz przezimować w chłodnym miejscu owinięte w folię.
Samodzielne rozmnażanie jest najlepszym sposobem na zwiększenie liczby hortensji w ogrodzie. Dlaczego? Ponieważ cena sadzonek może być naprawdę wysoka. Niekiedy przekracza nawet kilkaset złotych za wyjątkowo rzadkie okazy.
Marzysz o hortensji w ogrodzie? Teraz już wiesz, jak o nią zadbać!