Aksamitka wzniesiona (Tagetes erecta) to jednoroczna roślina z rodziny astrowatych. Mą piękne kolorowe kwiaty, które można dodawać do potraw. Sprawdź, jakie są najważniejsze zasady jej uprawy.
Jeżeli szukasz efektownej rośliny ozdobnej, która nie jest trudna w uprawie, aksamitka wzniesiona może okazać się idealnym wyborem. To roślina jednoroczna, która pięknie kwitnie i nie wymaga od ogrodnika bardzo dużego doświadczenia. Z tego artykułu dowiesz się, jak wygląda, jakie ma wymagania i jaką funkcję może pełnić w ogrodzie.
Aksamitka wzniesiona – charakterystyka
Opisywany gatunek pochodzi z Ameryki Południowej i Środkowej i tak występuje w naturze. Pojawia się jednak na rabatach na całym świecie. W Europie często hodowany jest w przydomowych ogrodach w roli rośliny ozdobnej, a w kręgu kultury hinduistycznej uznawany jest za świętą roślinę.
Aksamitka wzniesiona to wysoka roślina, której łodyga może dorastać nawet do 80 cm wysokości. Jest wyższa od innych aksamitek i ma od nich mniej rozłożysty pokrój.
Jej najważniejszą i najbardziej charakterystyczną ozdobą są kwiatostany zebrane w koszyczki. Aksamitki tego gatunku mają kwiaty w różnych odcieniach żółtego. Wyhodowano również odmiany pomarańczowe, czy kremowe. Roślina kwitnie bardzo długo – od czerwca aż do pierwszych przymrozków.
Po roztarciu lub uszkodzeniu pierzastodzielne liście aksamitki wytwarzają bardzo charakterystyczny zapach, uznawany przez niektóre osoby za nieprzyjemny. Ma on jednak dobre strony, ponieważ odstrasza zarówno niechciane gryzonie, jak i liczne gatunku szkodników – przede wszystkim nicienie i mszyce. Gatunek bywa więc sadzony w celu ochrony innych roślin.
Tagetes erecta – wysiew
Najlepszym rozwiązaniem będzie wysiew aksamitek do rozsadnika. Najlepiej robić to w drugiej połowie kwietnia. Istnieje wprawdzie możliwość siania bezpośrednio do gruntu, jednak wato przy tym pamiętać, że jest to gatunek wrażliwy na przymrozki.
Ziemia pod siew powinna być dobrze nawodniona i wyrównana. Usuń z niej chwasty i większe mechaniczne zabrudzenia. Na 1 metr kwadratowy ziemi potrzeba zazwyczaj około 10 gramów nasion. Najlepszym podłożem będzie mieszanka torfu z ziemią kompostową w proporcjach 1:1. Pierwsze rośliny kiełkują już po tygodniu od wysiewu. Po osiągnięciu około 5 cm sadzonki można pikować.
Do ziemi trzeba przenieść sadzonki w okolicach połowy maja. Na około tydzień wcześniej zaleca się hartowanie rozsady poprzez wynoszenie jej na dwór kilka razy dziennie. Pierwsze kwiaty aksamitki pojawiają się mniej więcej miesiąc później.
Aksamitka wzniesiona – uprawa i pielęgnacja
Oto najważniejsze wymagania aksamitki wzniesionej.
Wymagania glebowe i stanowisko
Podobnie jak jej kuzynka, aksamitka rozpierzchła, Tagetes erecta nie jest rośliną szczególnie wymagającą w uprawie. Szybko przystosuje się nawet do trudnych warunków glebowych. Najlepiej rośnie jednak w podłożu, które jest żyzne i przepuszczalne. Roślina pochodzi z ciepłych stron świata, dlatego dobrze znosi upały i suszę. Przy dłuższym braku deszczu zaleca się jednak jej podlewanie.
Wybierając stanowisko dla aksamitki wzniesionej, bierz pod uwagę przede wszystkim miejsca ciepłe i dobrze nasłonecznione. Jednocześnie powinny jednak być możliwie jak najlepiej osłonięte od wiatru. Stosunkowo duże i ciężkie kwiatostany mogą łatwo łapać się podczas wichury.
Pielęgnacja rosnących aksamitek
Pielęgnację warto rozpocząć od bardzo dokładnego pielenia terenu wokół roślin. W tym czasie również spulchniaj ziemię, aby umożliwić dotarcie większej ilości powietrza do korzeni. Duży rozmiar aksamitki wzniesionej sprawia, że wymaga ona zasilania – czasami nawet dwa razy w ciągu roku. Nawóz organiczny umieszczamy pod kwietnikiem. Zadbaj jednak o to, aby był możliwie ubogi w azot. Kwiaty tego gatunku podlewamy umiarkowanie.
Cięcie aksamitki
Aksamitkę można przeznaczyć na kwiaty cięte i tworzyć z nich przepiękne kwiatowe kompozycje. Technika cięcia będzie tu bardzo istotna. Czynność tę najlepiej wykonywać rano albo wieczorem. Pierwszym krokiem jest dokładne usunięcie dolnych liści. Dopiero potem można ostrym sekatorem obciąć łodygi w ich dolnych partiach.
Aby kwiaty długo zdobiły twój dom, konieczne jest zapewnienie im odpowiednich warunków. Nie wstawiaj ich do wody z kranu, która jest bogata w niekorzystne związki, takie jak na przykład chlor. Najlepiej sprawdzi się woda przegotowana. Możesz dodać do niej odrobinę kwasku cytrynowego, który ograniczy rozwój bakterii. W sklepach ogrodniczych dostępne są różnego rodzaju odżywki, które przedłużają żywotność kwiatów ciętych, które jak najbardziej można zastosować w tym przypadku.
Aksamitka wzniesiona – choroby i szkodniki
Specyficzny zapach aksamitki wzniesionej jest nie do zniesienia dla większości pasożytów, które zagrażają roślinom ozdobnym. Niestety, niektóre odmiany, szczególnie te bezzapachowe, są narażone na inwazję szkodników, a co za tym idzie również na niektóre choroby i problemy.
Szczególnie niebezpieczne są choroby grzybowe. Aksamitka lubi stosunkowo suche podłoża, dlatego nadmierne podlewanie, a także intensywne opady deszczu mogą doprowadzić do rozwoju szarej pleśni. Preparaty mikrobiotyczne pomogą zwalczyć chorobę i ograniczą przenoszenie się pleśni na inne kwiaty. Jeżeli jednak biały nalot pojawi się na całej roślinie, trzeba ją spalić.
Aksamitki są również narażone na najczęstsze szkodniki ogrodowe, ślimaki i mszyce. Te pierwsze po deszczu najlepiej pozbierać i przenieść w inne miejsce. Z kolei mszyce wymagają bardziej zaawansowanej interwencji. Możesz skorzystać z domowych metod na ich zwalczanie lub ze środków chemicznych. Pewną pociechą jest to, że mszyce atakują tylko nieliczne odmiany aksamitek – te, które nie pachną.
Jeżeli na roślinach pojawią się gęste pajęczyny, może to świadczyć o tym, że zaatakował je przędziorek. Ten szkodnik wymaga najczęściej rozwiązań chemicznych, ponieważ jest dosyć odporny na domowe sposoby.
Aksamitka wzniesiona – zastosowanie w ogrodzie
Aksamitka wzniesiona będzie bardzo ciekawym elementem ogrodu naturalistycznego lub angielskiego. Najczęściej kwiaty te wysiewa się w grupie, często razem z innymi gatunkami aksamitek. Jako wysokie kwiaty będą stanowiły świetne tło dla mniejszych bylin ozdobnych i niższych roślin ogrodowych. Może także rosnąć w okolicach kompozycji drzewiasto-krzewiastych.
Rośliny te często sadzone są na rabatach i obwódkach. Nierzadko występują także w roli roślin balkonowych, sadzonych w skrzynkach lub pojemnikach. Najczęściej jednak hoduje się je na kwiaty cięte. Wyglądają w wazonach wyjątkowo urodziwie, a dodatkowo długo trzymają się w dobrej kondycji.
Podsumowanie
Aksamitka wzniesiona (Tagetes erecta) nazywana także tagetesem wzniesnionym, jest jednorocznym kwitem ozdobnym o ciekawym i bardzo charakterystycznym zapachu, który odstrasza szkodniki. Wygląda wyjątkowo pięknie na tarasach i balkonach. Bywa również wykorzystywana w ciętych kompozycjach kwiatowych. Jej duże koszyczki kwiatowe zwracają uwagę na pierwszy rzut oka. Wyhodowano również odmiany bezzapachowe, które skierowane są do osób nielubiących typowego dla aksamitek zapachu.
