Lewkonia to intensywnie pachnący kwiat, który zachwyca swoim wyglądem. Kwitnie od początku lata, aż do pierwszych przymrozków. Niestety polski klimat nie pozwala jej na przezimowanie, dlatego jest to kwiat jednoroczny. Dowiedz się więcej!
Podział lewkonii
Lewkonie to byliny, które należą do rodziny kapustowatych. Pochodzą z basenu Morza Śródziemnego i obszaru Wysp Kanaryjskich. W Polsce panuje ciężki klimat dla tych kwiatów, dlatego uprawia się je jako rośliny jednoroczne. Osiągają tu wysokość do 60 cm i mają wzniesiony pokrój. Pierwsze kwiaty ukazują się w czerwcu i zakwitają do lipca. Kwiaty przykuwają wzrok, zwłaszcza lewkonii letniej. Łodyga jest pokryta drobnymi włoskami, podobnie jak liście. Wyrasta z niej wiele rozgałęzień. Z gatunków lewkonii spotyka się wyłącznie 2 z 50 rodzajów: lewkonia letnia (Matthiola incana) i lewkonia długopłatkowa (Matthiola longipetala). Są spokrewnione, ale oboje inaczej wyglądają, a także ich zastosowanie jest odmienne.
Lewkonia letnia
Lewkonia letnia (Matthiola incana) to kwiat głównie dekoracyjny. Dorasta około 50 cm wysokości. Liście zazwyczaj lancetowate i owłosione, na wierzchołku zaokrąglone. Jej ozdobne odmiany zachwycają swoim pięknem. Gatunki lewkonii letniej mają różną wysokość. Rozrastają się na jeden lub kilka pędów, a ich kwiaty pojedyncze lub pełne ozdabiają zieloną łodyżkę. Kwiatostany występują w przeróżnych i atrakcyjnych barwach: białej, kremowej, żółtej, pomarańczowej, różowej, czerwonej, fioletowej.
Ciekawe odmiany lewkonii letniej
Najciekawiej wyglądają odmiany, których pełne kwiaty gęsto porastają pęd. Tworzą w ten sposób swojego rodzaju kolorowy kłos. Wśród tych gatunków wyróżnia się rośliny jednopędowe i wielopędowe:
- lewkonia „Varsovia” – to grupa roślin, która posiada karłowate rośliny jednopędowe o pełnych kwiatach, np. „Mera” (białe kwiaty) czy „Jaga” (różowe kwiatostany);
- lewkonia „Excelsior” – niskie, jednopędowe rośliny, np. „Rawa” (wiśniowy kolor) i „Bara” (kremowe lub cieliste zabarwienie);
- lewkonia „Bomba” – średniowysoka wielopędowa odmiana rośliny w różnych kolorach;
- lewkonia „Eufricka” – niewielka, krzewiąca się roślina wielopędowa, dobrze prezentująca się na balkonie;
- lewkonia drezdeńska – wielopędowa odmiana, osiąga około 60 cm wysokości.
Uprawa lewkonii
Lewkonie nie znoszą przymrozków. Aby zacząć uprawiać ją w gruncie, najpierw musisz wysiać jej nasiona początkiem wiosny w skrzynce. Tak przygotowane siewki przetrzymuj w pomieszczeniu aż do końca maja. Kiedy podrosną, wykonaj selekcję. Musisz pozostawić sadzonki o jasnych i dużych liściach. Tylko one będą w stanie dać kwiaty pełne. Tylko połowa z wysianych nasion wyda kwiaty. Nasiona kwiatów zbieraj tylko z roślin o pojedynczych kwiatach, ponieważ pełne są sterylne, czyli nie wytwarzają nasion.
Zastosowanie
Lewkonia letnia nadaje się na kwiat cięty. Długo utrzymuje zapach i świeżość, w momencie gdy zostanie umieszczona wraz z korzeniami w wodzie. Może służyć także za ozdobę letniej rabaty lub ogródka. Ciekawie wyglądają puste przestrzenie wypełnione kwiatami. Ponadto odmiany karłowate nadają się do uprawy na balkonie w doniczce.
Lewkonia długopłatkowa
Lewkonia długopłatkowa (Matthiola longipetala), inaczej zwana maciejką jest rośliną niewielką. Uprawiana jest na jeden sezon z nasion prosto do gruntu. Nasionka wysiewa się w kwietniu lub w maju, w 3 większych skupiskach. Należy siać je w odstępie 2 tygodni. Na wiotkich i rozgałęzionych pędach rozwijają się poszczególne, liliowe kwiatki. Roślina dorasta do 20–30 cm wysokości. W porównaniu do lewkonii letniej nie są zbyt dekoracyjne. Wieczorami urzekają swoim niesamowitym zapachem.
Wymagania siewne
Pomimo że lewkonia długopłatkowa nie jest nazbyt urokliwa, ma spore wymagania w kwestii miejsca uprawy. Na nieodpowiednim stanowisku nie urośnie ani nie zakwitnie. Jeśli pragniesz, aby twoje kwiaty były zdrowe i dobrze się rozwijały, zapewnij im słoneczne lub półsłoneczne stanowisko. Gleba powinna być żyzna, próchnicza, przepuszczalna, piaszczysto-gliniasta o stałym poziomie delikatnej wilgoci. Odpowiedni odczyn pH to obojętny lub lekko zasadowy. Maciejki nienawidzą suszy i jałowej ziemi. W okresie gorącego lata koniecznie je nawadniaj. Glebę warto wspomóc nawozami wieloskładnikowymi do roślin kwitnących.
Zastosowanie
Maciejka nie nadaje się do eksponowania w centralnym miejscu aranżacji. Lepiej sprawdzi się na obwódkach rabat, tarasów. Możesz uprawiać ją w doniczce na balkonie. Kwiaty lewkonii dwurożnej nie nadają się na kwiaty cięte. Jeśli chcesz, aby jej zapach towarzyszył ci również w domu, uprawiaj ją na balkonie w pobliżu drzwi lub okien. Intensywny zapach uwalniający się wieczorem na pewno będzie wyczuwalny w całym pomieszczeniu.
Rozmnażanie
Jeśli chcesz samodzielnie rozmnażać lewkonię z nasion, musisz sprostać jej wymaganiom. Rośliny domagają się różnorodnych temperatur podczas procesu rozmnażania oraz różnych warunków w czasie kiełkowania. Zdecydowanie łatwiej skorzystać z gotowych sadzonek, kupionych u polecanego hodowcę. Wysadź je do gruntu w drugiej połowie maja.
Pielęgnacja
Kwiaty lewkonii są wymagającymi roślinami. Czas trwania uprawy zależy od długości dnia i temperatury. W okresie rozrostu musisz zapewnić maciejce dobrą wysokość temperatury, aby cieszyć się jej pięknem. Potrzebuje temperatury między 8–23°C, ażeby odpowiednio urosła oraz rozwinęła liście. Temperatura niższa wpływa źle na całą roślinę. Sprawia, że jest niska i uboższa w liście, a także znacząco wpływa na długość kwiatków.
Oprócz zapewnienia odpowiednich warunków do rozrostu musisz często plewić rośliny. Dodatkowo przekopuj sadzonki, jeśli rosną zbyt gęsto. Bardzo ściśnięte rośliny nie będą dobrze rozkwitały.
Choroby i szkodniki
Lewkonie to rośliny z rodziny kapustowatych, dlatego są narażone na choroby z tego grona. Jeśli pojawią się problemy związane ze szkodnikami i chorobami, natychmiast sięgnij po ekologiczne opryski. Użyj preparatów owadobójczych i grzybobójczych.
Najczęstsze zagrożenia rośliny to:
- kiła kapuściana – w podziemnej części rośliny pojawiają się gnijące zgrubienia;
- bakterioza – sprawia, że liście stają się żółte, a następnie opadają;
- mszyce – osłabiają roślinę;
- mączniak prawdziwy – objawia się białym nalotem na liściach i łodydze.
Lewkonia to wymagająca roślina. Dobrze zadbana pozwoli ci cieszyć się pięknymi kwiatami w całym okresie jej kwitnięcia.
