Tę roślinę bardzo często można spotkać pod innymi nazwami takimi jak ziele długowieczności, ziele nieśmiertelności, zioło życia, czy pięciolistny żeń-szeń. Jiaogulan (Gynostemma Pentaphyllum) jest często uprawianą rośliną w Chinach, Japonii, Wietnamie i Korei Południowej, aczkolwiek powszechnie uprawia się ją także w Polsce. Samodzielna uprawa przynosi mnóstwo korzyści, a dodatkowo jest to roślina wieloletnia, dlatego można z niej korzystać praktycznie przez cały rok. Przeczytaj, jak dokładnie prezentuje się gynostemma!
Zapamiętaj!
- Jiaogulan (Gynostemma pentaphyllum) to pnącze o efektownym pokroju, którego uprawa jest możliwa w ogrodach, domach oraz na balkonach.
- Ma pięciopalczaste liście i żółto-zielone kwiaty. Aby pozyskać nasiona, musi być uprawiana zarówno męska, jak i żeńska odmiana rośliny.
- Wymaga stanowiska z rozproszonym światłem, dobrego podłoża (żyznego i wilgotnego). Przy okazji zimowania trzeba zabezpieczyć ją przed mrozami.
- Jiaogulan wymaga regularnego podlewania i nawożenia, ale ilość wody powinna być umiarkowana, aby uniknąć gnicia korzeni.
- Związki aktywne obecne w jiaogulanie mają wiele korzyści zdrowotnych.
Jak wygląda jiaogulan?
Jiaogulan to pnącze zaliczane do rodziny dyniowatych, które kwitnie w sierpniu i we wrześniu. Najczęściej dorasta do 2–3 m wysokości. Zdaniem niektórych z wyglądu przypomina winobluszcz pięciolistkowy (zwłaszcza pod kątem kształtu liści), ale co istotne – omawiany gatunek jest od niego delikatniejszy. To pnącze tworzy czepne pędy, które umożliwiają mu wspinanie się po podporach, dzięki czemu tworzy rewelacyjną dekorację ogrodu (lub np. balkonu). Wzdłuż łodyg można dostrzec pięciopalczaste, błyszczące liście w ciemnozielonym kolorze. To roślina dwupienna, dlatego, aby pozyskać nasiona, trzeba uprawiać zarówno żeńską, jak i męską odmianę. Kwiaty ziela długowieczności są nieduże i żółto-zielone.
Jiaogulan – uprawa w ogrodzie
Chcesz podjąć się uprawy jiaogulanu w swoim ogródku? Wiedz zatem, że ta roślina ma nieco specyficzne wymagania. Pamiętaj także, że niezbędne będzie zastosowanie podpór. Jeśli ich zabraknie, to roślina będzie się płożyć.
Stanowisko i podłoże
Musisz zapewnić roślinie przede wszystkim rozproszone światło. Jiaogulan nie lubi być wystawiony na bezpośrednie promienie słońca, ponieważ może to spowodować uszkodzenia liści. Najlepiej uprawiać go na wschodniej lub zachodniej wystawie. Jeśli natomiast chodzi o glebę, to doskonale sprawdza się podłoże żyzne, wilgotne, przepuszczalne o lekko kwaśnym lub obojętnym odczynie pH.
Zimowanie
Nic nie stoi na przeszkodzie, aby uprawiać jiaogulan w gruncie, ponieważ roślina wytrzymuje mrozy do nawet –15 stopni Celsjusza. Mimo wszystko podczas zimowania musisz zapewnić jej odpowiednie zabezpieczenie przed niskimi temperaturami, sięgając np. po gałęzie drzew iglastych, włókninę lub słomę.
Uprawa jiaogulanu w domu i na balkonie
Jeśli chodzi o jiaogulan, uprawa możliwa jest także w domu czy na balkonie. Jest to całkiem popularne rozwiązanie, ponieważ mimo wszystko ta roślina może przemarzać zimą w naszych warunkach klimatycznych (nawet jeśli zostaną zastosowane osłony).
Jaką wybrać donicę?
Decydując się na taki rodzaj uprawy, ważne jest, abyś wybrał odpowiednio dużą doniczkę, by korzenie mogły się swobodnie rozwijać. Wybrany pojemnik musi mieć odpływ, aby nie dopuszczać do zalegania wody i gnicia korzeni. Równie istotne jest to, aby na dnie donicy znajdowała się spora ilość keramzytu (lub innego materiału), zapewniającego dobry drenaż. Jeśli już o to zadbasz, to wystarczy, że uzupełnisz wnętrze ziemią i włożysz roślinę. Musisz pamiętać również o tym, aby posadzoną gynostemmę, ustawić w odpowiednim miejscu – powinno być to wschodnie lub zachodnie okna. Gdy nadejdzie wiosna, możesz ją wynieść na zewnątrz i zostawić tam nawet do końca lata.
Jakich zabiegów pielęgnacyjnych wymaga Gynostemma pentaphyllum?
Jedną z roślin wymagających zabiegów pielęgnacyjnych jest jiaogulan. Uprawa w ogrodzie, domu, czy na balkonie, będzie efektywna jedynie wtedy, gdy zadbasz m.in. o regularne nawadnianie i nawożenie. Wiedz także, że pielęgnacja przebiega podobnie niezależnie od tego, gdzie prowadzisz uprawę.
Podlewanie
Nigdy nie powinieneś dopuszczać do wysuszenia podłoża. Niestety susza jest ogromnym zagrożeniem i może spowodować nawet obumarcie! Jednocześnie ważne jest to, że zbyt duże ilości wody mogą wywołać gnicie korzeni, dlatego pamiętaj o systematycznym podlewaniu umiarkowaną ilością wody. Co ważne jednak: w sezonie zimowym należy ograniczyć podlewanie gynostemmy, ponieważ wtedy przechodzi w stan spoczynku.
Nawożenie
Równie istotne jest nawożenie – w tym celu najlepiej sprawdzają się produkty wieloskładnikowe, zawierające duże ilości azotu, które pobudzają rozwój zielonej masy. Warto, abyś stosował się do wszelkich wskazówek producenta nawozu.
Przycinanie
Dobrym krokiem jest też regularne przycinanie pędów – najlepiej wczesną wiosną. To idealny sposób na to, aby pobudzić roślinkę do dalszego wzrostu!
Jak przebiega rozmnażanie zioła życia?
Jiaogulan można rozmnażać na dwa sposoby – przez nasiona lub sadzonki pędowe.
Rozmnażanie z nasion
Decydując się na tę pierwszą metodę, należy wysiać nasiona w okresie od kwietnia do sierpnia i umieścić je na głębokości 3–5 mm w wilgotnej ziemi. Zanim jednak je posiejesz, warto, abyś zdecydował się na ich moczenie w letniej wodzie przez ok. 24 godziny. Po wysianiu nasion musisz regularnie dbać o to, aby podłoże było wilgotne, a roślina miała dostęp do promieni słonecznych. Gdy już wykiełkuje (trwa to średnio 3 miesiące), powinieneś pozbyć się najsłabszych pędów, a sadzonki przesadzić do większych doniczek, gdy osiągną 6–10 cm wysokości.
Rozmnażanie z sadzonek
Jiaogulan możesz też rozmnażać z sadzonek, aczkolwiek zanim umieścisz je w pojemniku z ziemią, musisz je ukorzenić, wkładając do wody. Po wykonaniu tej czynności wystarczy, że wysadzisz je do pojemników i będziesz odpowiednio pielęgnował (tak samo, jak powinno to się odbywać w przypadku dorosłych okazów).
Jakie zastosowanie ma jiaogulan?
O pozytywnym działaniu gynostemmy wiadomo nie od dziś. Jest to roślina, która m.in. obniża poziom złego cholesterolu i triglicerydów, reguluje ciśnienie, zwiększa odporność organizmu, a nawet przeciwdziała depresji! W składzie chemicznym można znaleźć saponiny – te same aktywne związki znajdują się w żeń-szeniu, aczkolwiek w jiaogulan jest ich nawet 3 razy więcej, dlatego często nazywany jest on dużo lepszym żeń-szeniem. Oprócz tego obecne są witaminy z grupy B, kwas foliowy, witaminy A, C, E, a także składniki mineralne – m.in. żelazo, fosfor, mangan, magnez, potas i selen. Herbatki i napary przygotowywane z gynostemmy doceniane są szczególnie przez osoby narażone na stres, a także zmagające się z chorobami układu oddechowego.
Jiaogulan to interesująca bylina, z której uprawą poradzi sobie każdy. Bardzo ważne jest to, że wykazuje szerokie działanie prozdrowotne, dlatego warto rozważyć jej samodzielną uprawę, aby mieć stały dostęp do liści i pędów jiaogulanu i móc przyrządzać doskonałe napary, czy nalewki.
