Ozdobny krzew ogrodowy o imponujących fioletowych kwiatostanach osadzonych na wiotkich pędach to budleja Dawida. Polecana jest do ogródków na pojedyncze nasadzenia lub na rabaty, świetnie prezentuje się też w grupie. Roślina posadzona na odpowiednim stanowisku może dorastać do 3 m wysokości, a jej pokrój jest zwykle rozłożysty. Na szczytach jednorocznych pędów wytwarza długie wiechowate kwiatostany w ciepłych kolorach, które skutecznie wabią duże ilości owadów. Dlatego w niektórych językach budleję nazywa się motylim krzewem. Kwitnienie trwa od lata do jesieni. Zielone lancetowate liście osiągają nawet 20 cm długości. Pod spodem są pokryte drobnymi włoskami, co nadaje im szarą barwę.
Budleja – uprawa i wymagania motylego krzewu
Nasiona krzewów budlei można wysiewać do gruntu jesienią oraz wiosną. Wysiew powinien być poprzedzony stratyfikacją, czyli pobudzeniem nasion do kiełkowania. Jak to zrobić? Należy na jakiś czas umieścić materiał siewny w wilgotnym podłożu o odpowiedniej temperaturze. Po około 2 tygodniach spędzonych w cieple, np. na parapecie, w pojemnikach przykrytych folią, nasiona wykiełkują. W zależności od pory roku możesz wsadzić gotową rozsadę do większych doniczek lub do gruntu.
Idealne stanowisko dla krzewów budlei
Aby zagwarantować zdrowie krzewom budlei Dawida, wybierz dla nich stanowisko ciepłe i słoneczne. Najlepiej udają się na żyznym, gliniasto-piaszczystym podłożu o odczynie zbliżonym do neutralnego. Gleba powinna być przepuszczalna i wilgotna. Z uwagi na fakt, iż budleja pochodzi z ciepłych rejonów Azji, krzewom należy zapewnić ochronę przed mrozem, dlatego powinno się je uprawiać w miejscu osłoniętym od wiatrów. Zalecany jest wybór wystawy zachodniej lub południowej. Mocne podmuchy mogą sprawić, że krzew budlei przemarznie lub połamie się.
Jak zabezpieczyć rośliny na zimę?
Skrócone i uporządkowane na zimę krzewy dobrze jest zabezpieczyć przed przemarznięciem za pomocą ułożenia warstwy ściółki wokół podstawy pędu. Takie okrycie powinno mieć co najmniej 10 cm wysokości. Cały krzew można owinąć warstwą materiału izolującego pędy od mrozu. Można do tego użyć agrowłókniny, juty albo słomy. Należy to zrobić już po pierwszych przymrozkach, aby okrycie nie posłużyło za zimowe schronienie dla drobnych gryzoni i innych szkodników.
Co, gdy jednak krzew budlei przemarznie?
Gdy zabezpieczenie przed mrozem nie wystarczy i pędy obumrą, można spróbować uratować roślinę. Cięcie tuż nad powierzchnią gleby czasami pobudza krzew do wypuszczania nowych pędów. Taki zabieg będzie skuteczny, pod warunkiem, że korzenie nie uległy przemarznięciu. Jednak w uprawie budlei w gruncie i w pojemnikach najlepiej jest stosować zabezpieczenie zarówno korzeni, jak i pędów – wtedy jest największa szansa na to, że okazy przetrwają zimę bez szwanku i latem znów zachwycą obfitym kwitnieniem.
Choroby i szkodniki motylego krzewu
Pochodząca z Chin i Tybetu roślina charakteryzuje się dużą odpornością na choroby oraz szkodniki. W niesprzyjających warunkach – przy złym stanowisku, osłabieniu wynikającym z przemarznięcia lub braku nawożenia, mogą pojawić się mszyce lub przędziorki. Czasami budleje są atakowane przez choroby grzybowe, głównie przez mączniaka. Infekcjom sprzyja długo utrzymująca się deszczowa pogoda.
Nawadnianie i nawożenie motylego krzewu
Należy pamiętać o regularnym i dość obfitym podlewaniu krzewu, szczególnie w okresie kwitnienia. Zwróć przy tym uwagę, aby woda nie zalegała w okolicach bryły korzeniowej. Może to osłabić kondycję rośliny i sprawić, że stanie się podatna na przemarzanie.
Roślina ta lubi podłoże zasobne w składniki pokarmowe, dlatego w sezonie wegetacyjnym krzewy warto zasilać co kilka tygodni nawozami wieloskładnikowymi. Z kolei wczesną wiosną, po cięciu, budleję Dawida dobrze jest zasilić nawozem azotowym, aby wytworzyła nowe pędy. Latem zwróć szczególną uwagę na dostarczenie roślinom potasu oraz fosforu. Takie składniki wspomagają zagęszczanie krzewów oraz kwitnienie. Jesienią po zakończeniu kwitnienia lepiej powstrzymać się od nawożenia, aby nie pobudzać pędów do wzrostu.
Budleja Dawida – cięcie i rozmnażanie
Co roku wiosną budleję należy mocno przycinać na przełomie marca i kwietnia. Najlepiej jest skracać pędy na wysokość około 40 cm nad powierzchnią ziemi. Przycinanie krzewu budlei Dawida poprawia kondycję całej rośliny i sprawia, że się zagęszcza. Dzięki temu nie przerzedza się w dolnych partiach i utrzymuje piękny, luźny pokrój. Z kolei jesienne cięcie przekwitniętych kwiatostanów i uszkodzonych, martwych pędów ułatwia przygotowanie rośliny do zimowania.
Ze zdrowych pędów, zdrewniałych czy niezdrewniałych, można produkować sadzonki pędowe. Wystarczy około 10-centymetrowe fragmenty zanurzyć w ukorzeniaczu i umieścić je w specjalnej mieszance składającej się z piasku i torfu. Po upływie mw. 3 tygodni sadzonki wypuszczają korzenie i są gotowe do posadzenia do donic lub do gruntu. Innym sposobem uzyskiwania młodych roślin jest rozmnażanie generatywne, czyli z nasion.
Co robić, aby budleja obficie kwitła?
Główna ozdoba budlei Dawida to jej kwiatostany. Co zrobić, aby kwitnienie było regularne i obfite? Należy przede wszystkim pamiętać o regularnym cięciu rośliny. Taki zabieg skutecznie pobudza ją do wytwarzania dużej ilości pędów, na których zawiązują się kwiaty. Jeśli marzysz o tym, aby w twoim ogrodzie rósł przyjazny dla owadów krzew – budleja Dawida to gatunek dla ciebie.
Budleja Dawida – odmiany polecane do ogrodów
Wyjątkowo ozdobne kwiatostany tego gatunku najczęściej mają kolor intensywnie fioletowy (np. odmiana „Black Knight”) lub ciemny różowy. Istnieją jednak różne odmiany barwne, u których kwiaty mogą przybierać barwę białą („White Profusion”, „White Bouquet”) lub purpurową (odm. „Harlequin”). Hodowlane krzewy często mają wyjątkowo duże kwiatostany. Charakterystyczny krzew o kwiatach białych, różowych i fioletowych, czyli tzw. budleja trójkolorowa, to posadzone obok siebie różnobarwne odmiany. Po jakimś czasie rośliny wyglądają, jakby były jednym krzewem.
Poszczególne odmiany charakteryzują się także zróżnicowanym pokrojem. Oprócz typowej dość luźnej korony można spotkać też odmiany płaczące i niskie. Budleja Dawida „Ille de France” ma zwisające pędy, a „Purple Chip” oraz „Sky Blue” to odmiany karłowate. Niskie odmiany mogą być stosowane na rabatach jako tło lub część kompozycji. Świetnie nadają się także do sadzenia w donicach na tarasach i balkonach.
Znajdź w swoim ogrodzie zaciszne i słoneczne miejsce. Posadź budleję jako pojedynczy krzew lub stwórz kompozycję z innymi roślinami – np. takimi, które kwitną wczesną wiosną. Kolorowe i pachnące kwiaty zwabią motyle, dzięki czemu twoje otoczenie zmieni się w przyjazny dla owadów i wyjątkowo uroczy zakątek.
