Krzew mojżeszowy to piękna, ale również niebezpieczna roślina. W tym wyjątkowym przypadku ryzyko nie wynika wyłącznie z trujących części roślin, a z możliwości samozapłonu. Cecha ta oczywiście wzbudza bezpośrednie skojarzenie z historią o roślinie, która przemówiła do Mojżesza na pustyni. Z dalszej części tego artykułu dowiesz się, jak to jest możliwe, że ten gatunek może zapłonąć samoistnie.
Krzew mojżeszowy – biblijna roślina ogrodowa
Krzew mojżeszowy, czyli dyptam jesionolistny, zwany jest również gorejącym krzewem. Jego naturalny obszar występowania jest bardzo rozległy. Spotkać go możesz w rejonach od południowej Europy po północne Chiny. Oznacza to, że występuje również w Polsce. Niestety na chwilę obecną w naszym kraju jego stanowiska są mocno ograniczone. Przez ostatnie 100 lat znacznie zmniejszyła się powierzchnia jego występowania. W Polsce potwierdzone są wyłącznie trzy lokalizacje:
- rezerwat przyrody Kulin;
- okolice miasta Dąbrowa Górnicza;
- okolice miasta Pińczów.
Krzew gorejący – charakterystyka
Dyptam należy do rodziny rutowatych. Znajdziesz go w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin, oznacza to, że został zakwalifikowany jako roślina zagrożona wyginięciem. Jest to gatunek słynący z możliwości samozapłonu. Cecha ta jest często jednak mocno nadinterpretowana. Jest to roślina powszechnie hodowana w ogrodach. Zaleca się jednak wyjątkową ostrożność, ponieważ ma ona działanie fototoksyczne. Zwiększa wrażliwość skóry na promieniowanie słoneczne. W związku z tym może doprowadzić, do licznych, nieprzyjemnych oparzeń.
Krzew mojżeszowy a oparzenia i samozapłon
Dyptam rzeczywiście może nagle zacząć się palić. Nie jest to jednak tak widowiskowe jak opisuje to Biblia. Gatunek ten wydziela bardzo dużą ilość olejków eterycznych. Są one niebezpieczne z kilku powodów. Po pierwsze szczególnie w okresie kwitnienia mogą one powodować reakcje alergiczne i poparzenia. Nie musisz nawet dotknąć rośliny. Wystarczy, że się do niej zbliżysz. Olejki potrafią w upalne dni zapłonąć. Ma wtedy miejsce intensywny proces spalania, który nie uszkadza rośliny. Możesz wtedy zaobserwować błękitny ogień.
Czy dyptam jesionolistny to prawdziwy gorejący krzew Mojżesza?
Już na samym początku pojawia się nieścisłość. Gorejąca roślina Mojżesza według Biblii płonęła intensywnie, nie ma tam mowy o chwilowym, pojedynczym płomieniu. Po drugie obszar występowania dyptamu jest szeroki, jednak nie obejmuje terenów Egiptu. W związku z tym możemy praktycznie całkowicie wykluczyć ten scenariusz. Prawdopodobnie nie jest to krzew gorejący z Biblii. Niewątpliwie pojawiający się spontanicznie błękitny ogień budzi na tyle silne skojarzenie z tą znaną historią, że określenie „krzew Mojżesza” na stałe przywarł do dyptamu.
Dyptam jesionolistny – warunki uprawy
Jest to bylina, która bardzo dobrze czuje się w warunkach słonecznych. Co zaskakujące dla takiego typu roślin, wykazuje dużą odporność na mrozy, co pozwala jej przetrwać w naszym klimacie. Radzi sobie z suszami, które mogą okresowo narażać ją na niedostatek wody. Hodowana w ogrodzie dorasta do około 100 cm wysokości. Nie potrzebuje ona wykonywania dodatkowych zabiegów pielęgnacyjnych. Z tego powodu jest lubiany przez ogrodników. Problem może pojawić się, jeżeli będziesz chciał rozmnożyć roślinę. Jest to zadanie trudne, które nie zawsze kończy się sukcesem.
Roślina dekoracyjna – Dictamnus albus oraz Dictamnus fraxinella
Krzew mojżeszowy to bylina o bardzo dużych walorach estetycznych. Ma ona duży kwiatostan, który występuje w barwie białej, różowej lub odcieniach purpury. Tworzony jest on ze zwartej kępy kwiatów, dzięki czemu przykuwa wzrok z daleka. Bardzo dobrze prezentuje się szczególnie w słoneczne dni, gdy promienie padają na płatki. Wraz z przyjściem jesieni liście przejawiają się na żółto.
Stanowisko dla biblijnej rośliny
Jeżeli chcesz, aby twój egzemplarz krzewu mojżeszowego zachwycał swoim wyglądem, bardzo ważne jest dobranie odpowiedniego stanowiska. Zdecydowanie najlepiej rośnie na słonecznych wystawach. Lubi ciepło, jednak nie radzi sobie zbyt dobrze z silnym wiatrem. Jeżeli go nie osłonisz, dyptam może się złamać pod naciskiem ruchów powietrza. Z tego powodu warto zapewnić osłonę w postaci innych roślin. Pomimo umiłowania do słońca jest w stanie rosnąć również w lekkim półcieniu. Podłoże powinno być wapienne oraz przepuszczalne.
Krzew mojżeszowy – odmiany
Gatunek występuje w licznych odmianach. Przeważnie różnica polega na barwie kwiatostanu. Zdarzają się również odmiany, które różnią się wielkością. Odmiana „D.a var. Caucasicus” rośnie wyłącznie do 60 cm wysokości, jednocześnie ma ona odrobinę większe kwiaty. Jeżeli chcesz wprowadzić do swojego ogrodu nieco różu, możesz zdecydować się na odmianę „Rosa Purple”, która ma różowawe kwiaty z widocznymi ciemnymi żyłkami.
Wiesz już, jak uprawiać tzw. krzew mojżeszowy. Gatunek od wielu lat wzbudza zainteresowanie. Uprawa i pielęgnacja roślin ozdobnych tego gatunku jest stosunkowo prosta. Szczęśliwcy, którzy mają ją w swoich ogrodach, mogli obserwować rzadko pojawiający się samoistnie błękitny płomień. Niestety jest to również roślina niebezpieczna, szczególnie dla dzieci.
