Jeżówka purpurowa to średniej wielkości bylina. Na uwagę zasługują jej wyróżniające kwiaty. Co trzeba wiedzieć o tej roślinie? Co zrobić, by co roku pięknie kwitła?
Jeżówka purpurowa (Echinacea purpurea) to gatunek roślin należący do rodziny astrowatych. Pochodzi z Ameryki Północnej, ale jest uprawiany również w Polsce. Zdarza się, że dziczeje, dlatego można go czasem spotkać również na łące. To miododajny kwiat – przyciąga pszczoły i innych zapylaczy, a zatem jeśli marzysz o ich obecności w ogrodzie, warto zastanowić się nad jego posadzeniem.
Jak wygląda jeżówka purpurowa?
Roślina tworzy pod powierzchnią ziemi kłącze o długości około 15 cm. Wyrastają z niego bocznie skręcone korzenie oraz długa łodyga, która osiąga ona maksymalnie 180 cm wysokości, ale w uprawie najczęściej ma mniej niż 1 m. Od jej podstawy wyrastają naprzemianlegle liście o eliptycznym kształcie, o ciemnozielonym kolorze z widocznymi jasnozielonymi nerwami i ostrych zakończeniach. Mają też pomarszczoną powierzchnię i krawędzie pokryte ząbkami.
Najciekawszy jest kwiat jeżówki, który można podziwiać od lipca do października. Kwiatostan rozwija się w postaci koszyczka. Jego wewnętrzną część tworzą brązowo–żółte kwiaty rurkowe. Zebrane razem tworzą okrągły kształt, który jest środkiem kwiatostanu. Zewnętrze płatki mają bardzo ładny fioletoworóżowy kolor. Występują też odmiany o innych barwach kwiatów zewnętrznych.
Odmiany jeżówki purpurowej
Choć dziko rosnąca jeżówka purpurowa ma zawsze fioletoworóżową barwę płatków, ogrodnicy wyhodowali jej odmiany o innych kolorach. Najciekawsze z nich to:
- „Alba” o białych kwiatach;
- „Amazing Dream” o intensywnie różowych kwiatach;
- „Red Pearl” z czerwonymi kwiatami;
- „Leuchtstern” o purpurowych kwiatach;
- „Marmolade” z kwiatami o pomarańczowym kolorze;
- „Big Kahuna” o żółtych kwiatach;
- „Carrot Cake” z kwiatami w kolorze marchewki;
- „Hot Papaya” o wyjątkowo efektownych pełnych kwiatach w kolorze intensywnej czerwieni;
Jeżówka purpurowa – uprawa
To roślina stosunkowo łatwa w uprawie. Jeżówka nie potrzebuje bardzo zasobnych i wilgotnych gleb. Idealnie, gdy są gliniaste lub piaszczczysto-gliniaste. Najlepiej radzi sobie na stanowisku o dużym nasłonecznieniu, ale może też rosnąć w niezbyt intensywnym cieniu.
Jeżówka purpurowa dobrze znosi polskie zimy, zatem nie trzeba jej zabezpieczać przed chłodem. Wskazane jest jednak jej ściółkowanie, które pozwoli utrzymać podłoże przy roślinie na optymalnym poziomie. Rzadko atakują ją choroby lub szkodniki, ale może paść ofiarą ślimaków. Jej pielęgnacja polega więc przede wszystkim na odstraszaniu tych zwierząt. Starsze rośliny mogą się pokładać, dlatego warto je razem związywać. Ostatnim ważnym zabiegiem jest podcinanie przekwitłych kwiatostanów.
Echinacea purpurea – rozmnażanie
Roślina rozmnaża się bardzo łatwo. Często rozsiewa się sama, a młode siewki można po prostu przenieść na pożądane miejsce. Nasiona można też zbierać i wysiewać do gruntu po przejściu majowych przymrozków. Pewniejszym sposobem jest jednak włożenie ich najpierw do inspektu, ponieważ potrzebują dość wysokiej temperatury, by zakiełkować. Nieco wyrośnięte w tych warunkach roślinki można przeznaczyć na rozsadę.
Podstawową wadą wysiewania jeżówki purpurowej z zebranych nasion jest to, że po wzejściu młode rośliny mogą nie przypominać egzemplarza matecznego. Nie zdziw się, więc jeśli z białej jeżówki wyjdzie ci różowa. Nasiona różnych odmian można jednak kupić w sklepie internetowym lub stacjonarnym. To znacznie tańsza opcja niż nabycie sadzonek.
Jeżówka purpurowa – właściwości i zastosowanie
Jeżówka purpurowa poza swoim wyglądem ma do zaoferowania coś jeszcze: znalazła zastosowanie w medycynie ludowej. Cennymi są wysuszone nadziemne części rośliny oraz korzeń, których używa się w całości bądź rozdrobnionych. Zawarte w nich składniki aktywne to kwas kaftarowy i kwas cykoriowy.
Wyciąg z jeżówki ma pozytywnie wpływać na kondycję górnych dróg oddechowych podczas infekcji. Używa się go też w celu wzmacniania odporności organizmu. Niestety badania przeprowadzone przez niemieckich naukowców zdają się przeczyć jej skuteczności. Można samemu ją przetestować, sporządzając napar z jeżówki. Wystarczy łyżkę ususzonej rośliny zalać 200 ml wody i odstawić na 20 min. Taka herbatka ma wykazywać skuteczne działanie, jeśli jest pita 3 razy dziennie. W aptekach dostępny jest z kolei syrop z jeżówki. Według jego producentów ma on wspomagać organizm w walce z wirusami i bakteriami w sezonie jesienno-zimowym.
Jeżówka purpurowa to z pewnością bardzo ładnie prezentujący się kwiat. Dzięki temu, że ma dużo odmian, każdy może wybrać idealną dla siebie. W medycynie ludowej roślina ta ma moc zwalczania przeziębienia. To kolejny powód, by zaprosić tę wieloletnią bylinę do ogrodu. Nie trzeba być doświadczonym entuzjastą roślin, ponieważ jeżówka jest stosunkowo łatwa w uprawie i do tego w pełni mrozoodporna.