Gazania zalicza się do roślin astrowatych pochodzenia afrykańskiego. Uwielbia pełne słońce i w warunkach naturalnych przeżywa kilka lat. W Polsce zwykle uprawiana jest jako roślina jednoroczna. Jej liście są ciemnozielone z wierzchu, a na spodzie posiadają charakterystyczne włoski (kutner). Kwitnienie rozpoczyna się w czerwcu i trwa do późnej jesieni.
Gazania i jej najpopularniejszy gatunek
Co istotne, gazania występuje w odmiennych gatunkach i kultywarach (odmianach hodowlanych). Najpopularniejszym z nich jest gazania lśniąca (Gazania rigens). Charakteryzuje się urokliwymi koszyczkami kwiatowymi o średnicy do 8 cm. Jej pojedyncze płatki kwiatowe u nasady mają typową ciemną plamkę. Barwa koszyczków kwiatowych może być naprawdę zachwycająco różnorodna – od bieli, przez delikatny róż, po żółć i fiolet. Gazania zwykle dorasta do 30 cm wysokości, a w Polsce uprawiana jest jako roślina jednoroczna. Inne znane odmiany to: gazania uniflora, gazania krebsiana oraz gazania longiscapa.
Gazania lśniąca i wymagania stanowiskowe
Warunki bytowania gazanii podyktowane są jej tropikalnym środowiskiem naturalnym. Uwielbia pełne słońce i cierpi, gdy jest nawet w niewielkim stopniu zacieniana. Gazania błyszcząca jest rośliną fototropiczną, co oznacza, że kwiat gazanii pozostaje otwarty jedynie w warunkach słonecznych. Gdy jest pochmurno lub zapada zmrok, można zauważyć, że kwiaty zaczynają się składać. Dlatego bardzo dobrze nadaje się do sadzenia na wyeksponowanych rabatach kwiatowych oraz skalniakach i wszędzie tam, gdzie przestrzeń jest wolna od wyższych roślin.
Warunki glebowe i podlewanie gazanii lśniącej
Spora tolerancja co do jakości gleby sprawia, że sadzonki gazanii nie są trudne do uprawy. Jeśli planujesz posadzić je w ogrodzie, zapewnij im przepuszczalną i żyzną glebę. W ciężkich gliniastych podłożach będzie jej trudniej, dlatego taką ziemię zmieszaj z uniwersalnym podłożem do kwiatów. Gazanie bardzo lubią obfite podlewanie zwłaszcza w bardzo ciepłe dni. Najlepszym sposobem jest jednorazowe wylanie sporej ilości wody w pobliżu korzenia. Następne podlewanie należy zorganizować po delikatnym przesuszeniu gleby, bo roślina niezbyt dobrze znosi długotrwałe zawilgocenie podłoża.
Czy gazania lśniąca wymaga ściółkowania?
Zwykle proces ściółkowania nie jest wymagany w przypadku uprawy gazanii. Jednak latem, gdy jest niewiele opadów, a dni słoneczne mocno dają się we znaki, dobrze jest ułożyć podkład ściółkowy pod łodygi rośliny. Dzięki temu łatwiej jej będzie zatrzymać nieco wody i korzystać z niej w odpowiednim momencie. Pamiętaj jednak, że uprawa gazanii wymaga utrzymywania delikatnie przesuszonego podłoża. Gdy więc decydujesz się na ściółkowanie, nie podlewaj rośliny tak obficie. W przeciwnym razie mogą ją zaatakować choroby grzybowe.
Nawożenie gazanii błyszczącej – czy jest konieczne?
W glebie żyznej i przepuszczalnej gazania nie wymaga nawożenia. Dlatego też zalicza się do roślin o dosyć niskich wymaganiach uprawowych. Jednak dodatkowe odżywianie na pewno jej nie zaszkodzi. Wykorzystaj w tym celu płynny nawóz do roślin kwitnących, który dawkuj co dwa tygodnie w pojedynczej porcji. Dzięki temu dodatkowo zaopatrzysz roślinę w niezbędne składniki odżywcze.
Zabiegi pielęgnacyjne w uprawie gazanii
Dla zapewnienia bardziej obfitego kwitnienia warto usuwać obumarłe kwiatostany. Najlepiej robić to zaraz po zakończonym kwitnieniu, gdy zauważysz, że elementy te uschły. Ważne jest również zimowanie gazanii. Zwykle traktowana jest ona jako jednoroczna, ale w warunkach naturalnych jest byliną. Gdy uprawiasz ją w doniczce, możesz spróbować przenieść ją do chłodnego (5–10°C) pomieszczenia o sporym nasłonecznieniu. W tym czasie najlepiej jest ograniczyć do minimum podlewanie gazanii i robić to jedynie okazjonalnie, by nie dopuścić do przesuszenia systemu korzeniowego.
Gdzie najlepiej uprawiać gazanię lśniącą?
Bardzo często gazania jest sadzona w donicach balkonowych i na tarasach. To niezwykle atrakcyjna roślina ozdobna, a umieszczenie jej w doniczce pozwala na dopasowanie optymalnego miejsca pod kątem nasłonecznienia. Równie dobrym pomysłem jest sadzenie jej na skalniakach, rabatach kwiatowych, wzdłuż alejek ogrodowych i chodników. Niekoniecznie jednak będzie jej dobrze w otoczeniu drzew, ponieważ padający cień zaburzy jej kwitnienie.
Zastanawiasz się nad nową rośliną do swojej kolekcji? Jeżeli wokół domu lub na balkonie masz spory dostęp światła, wybierz gazanię. Ta tropikalna roślina świetnie sprawdza się w polskich warunkach. Kluczem do jej zdrowego kwitnienia i wzrostu jest osłanianie przed przymrozkami. Dlatego powinna pojawiać się na zewnątrz dopiero pod koniec maja.
