Żmijowiec zwyczajny, tak samo jak inne gatunki z tego rodzaju nie jest szczególnie popularną rośliną w polskich ogrodach. Tymczasem warto zwrócić na niego uwagę, ponieważ jest nie tylko wyjątkowo urodziwy, ale także miododajny i bardzo odporny. Nazwa nawiązuje do kształtu nasion, które według antycznego lekarza Dioskurydesa przypominają głowę żmii.
Żmijowiec zwyczajny – charakterystyka
Żmijowiec zwyczajny jest rośliną o burakowatych zgrubiałych korzeniach, z których wyrasta rozeta z lancetowatych liści. Prosty i wysoki na około metr pęd wykształca się dopiero w drugim roku wegetacji. Łodyga jest szorstko owłosiona, pokryta odstającymi włoskami, które wyrastają z charakterystycznych czerwonych brodawek.
Żmijowiec zwyczajny kwitnie stosunkowo długo – od czerwca aż do października. W kątach liści wyrastają skręcone kwiatostany stworzone z kwiatów, które na początku są purpurowe a z czasem stają się niebieskie lub granatowe. Ta zmiana koloru jest związana ze zmianą odczynu soku komórkowego.
Okazałe kwitnienie gwarantuje tej roślinie zapylanie krzyżowe. Zapylają go przede wszystkim pszczoły miodne i trzmiele. Po przekwitnięciu pojawiają się na niej ciemnobrązowe owoce.
Żmijowiec zwyczajny – uprawa
Żmijowiec zwyczajny lubi dobrze nasłonecznione stanowiska oraz stale wilgotną glebę. Idealne dla niego podłoże powinno być dobrze przepuszczalne i wyposażone w drenaż. Doskonale sprawdzi się piaszczysta i niezbyt żyzna ziemia. Roślina tego gatunku poradzi sobie w podłożu o każdym odczynie – zasadowym, kwaśnym lub obojętnym.
Żmijowca zwyczajnego można sadzić zarówno na rabatach, jak i w donicach. W tym drugim przypadku konieczne jest jednak wybranie odpowiednio dużego pojemnika. Zamiast zwykłej ziemi do kwiatków zdecydowanie lepszym rozwiązaniem będzie tutaj podłoże do kaktusów.
Wysiew nasion wiosną nie powinien przysporzyć ci żadnego problemu. Trzeba po prostu umieścić je w gruncie, pamiętając o zachowaniu odpowiedniego odstępu między poszczególnymi roślinami. Dokładnie tak samo jest w przypadku siewu z sadzonek.
Specjalna pielęgnacja tych roślin nie jest potrzebna. Nie powinny być eksponowane na silny wiatr, jednak poza tym jest to gatunek bardzo odporny, który bardzo dobrze poradzi sobie bez twojej pomocy.
Także w przypadku rozmnażania możesz z powodzeniem zostawić żmijowca samemu sobie – bardzo skutecznie wysieje się sam. Jeżeli chcesz nieco zahamować jego ekspansywność, regularnie wycinaj przekwitnięte kwiatostany.
Rośliny tego gatunku bardzo lubią ubogie podłoża, dlatego ich nawożenie nie jest wskazane. Podlewać powinno się wedle potrzeb. Zazwyczaj rzadko i tylko w sytuacji bardzo długo przeciągającej się suszy.
Żmijowiec zwyczajny – zastosowanie w ogrodzie
Żmijowiec zwyczajny często wysiewany jest na łąkach. To bardzo wydajna roślina miododajna, dlatego znajduje się także w wielu mieszankach przeznaczonych dla pszczół. W przydomowym ogrodzie będzie prezentował się dobrze na tle traw ozdobnych, czy innych kolorowych kwiatów.
Ciekawostki na temat żmijowca zwyczajnego
Warto pamiętać, że roślina tego gatunku jest trująca. Wywołuje zatrucia i halucynacje. W dawnych czasach była wykorzystywana między innymi do roli trutki na szczury. Pomimo tego w dawnej medycynie ludowej jej korzeń był traktowany jako roślina lecznicza. Stosowano go między innymi w roli środka przeciwbólowego, czy nawet leku na padaczkę.
Ze względu na ciekawy kształt pręcików, które przypominają nieco rozdwojony język węża, roślinę tę traktowano niegdyś jako antidotum na ukąszenia węży, przede wszystkim żmii. Stąd też łacińska i polska nazwa gatunku i rodzaju tych pięknych roślin.
Podsumowanie
Żmijowiec pospolity jest rzadko hodowany w ogrodach, czy doniczkach, chociaż jak najbardziej jest to możliwe. Trzeba jednak pamiętać, aby zapewnić tej roślinie ubogie i piaszczyste podłoże oraz nasłonecznione miejsce do wegetacji. Ze względu na duży korzeń, pomiędzy roślinami warto zostawić kilkadziesiąt centymetrów przerwy. Pojawiające się na drugi rok wysokie kwiatostany będą wówczas cieszyć oko wszystkich gości.
