Pustynnik, czyli igła Kleopatry
Pustynnik (Eremurus) to rodzaj roślin z rodziny złotogłowatych (Asphodoloideae) w skład której wchodzi ponad 60 gatunków. Pustynniki występują w większości na siedliskach suchych, takich jak wydmy, stepy, pustynie czy murawy górskie. Kilkanaście gatunków oraz ich pochodnych jest obecnie uprawiane jako rośliny ozdobne (w ogrodach lub jako kwiat cięty).
Jak wygląda pustynnik?
Roślinę rozpoznamy przede wszystkim po okazałym, egzotycznym kwiatostanie. Jej pokrój to bulwiaste, zgrubiałe kłącza z wąskimi, mieczowatymi liśćmi tworzącymi rozetę przyziemną. Liście mają barwę srebrną lub niebieską. Z kłącza wyrastają długie pędy obsypane drobnymi kwiatami, zebranymi w duże grona. Kwiaty są bladoróżowe i gwiazdkowate.
Roślina kwitnie od maja do sierpnia, po czym części nadziemne zanikają a liście pustynników zasychają.
Całość byliny w zależności od gatunku i odmiany może dorastać nawet do 3 metrów wysokości (rzadko jednak w polskiej strefie klimatycznej).
Pustynnik wąskolistny, Pustynnik olbrzymi i Pustynnik Himalajski
Do rodzaju należy ponad sześćdziesiąt gatunków, jednak tylko kilkanaście z nich należy do odmian uprawnych.
Do najważniejszych z nich zalicza się:
- Pustynnik wąskolistny (Eremurus stenophyllus), osiąga około metra wysokości a jego cechą charakterystyczną są szarozielone, wąskie liście tworzące rozetę na dole łodygi;
- Pustynnik himalajski (Eremurus himalaicus), wywodzący się z Himalajów, rosnący m.in na Mount Everest. Niski gatunek, osiąga maksymalnie 150 cm wysokości. Odporny na mróz. Do jego popularnych odmian należą np. „Cleopatra”, „Pinokkio” (pomarańczowe kwiatostany) czy „Bungei” (żółte kwiatostany);
- Pustynnik olbrzymi (Eremurus robustus), o wyjątkowo wysokiej jak na bylinę sile wzrostu, w polskich warunkach klimatycznych może osiągać nawet do 3 m wysokości. Kwiaty są jasnoróżowe i puszyste, zebrane w groniaste kłącza na długich szypułkach. Liście niebieskawozielone i długie.
Pustynnik Pinokkio, Pustynnik Cleopatra i Pustynnik Bungei
Te trzy odmiany najczęściej spotykane są w polskich sklepach ogrodniczych. Wyhodowane zostały w obrębie gatunku Eremurus himalaicus. Popularność w ogrodnictwie zyskały dzięki dużej odporności na niskie temperatury (dzięki proweniencji rośliny matecznej). Czym się różnią?
- „Pinokkio” – pomarańczowe kwiaty na przełomie wiosny i lata. Wzrost do 60–120 cm wysokości;
- „Cleopatra” – pomarańczowo-czerwone kwiaty, wzrost do 150 cm wysokości;
- „Bungei” – intensywnie żółte kwiatostany rozwijające się w czerwcu i lipcu. Dość mrozoodporny i polecany na skalniaki.
Lilia stepowa – uprawa i sadzenie
Jak wskazuje sama ich nazwa, pustynniki pochodzą z suchych rejonów pustynnych i dla maksymalnego wzrostu potrzebują podobnych warunków uprawy. Pielęgnacja rośliny jest dość podchwytliwa, warto jednak poświęcić jej trochę czasu, aby cieszyć się efektownymi kwiatami.
Gleba: wysoko przepuszczalna, żyzna, o obojętnym lub zasadowe pH.
Stanowisko: ciepłe i słoneczne, osłonięte od zimnego wiatru i nacieku wody. Roślinę można posadzić bezpośrednio w gruncie lub na rabatach.
Sadzenie: kłącza należy sadzić do gruntu pod koniec lata (IX) lub późną wiosną (IV) na wysokości około 15 centymetrów. Korzenie warto zasypać warstwą grubego piasku, która wzmocni drenaż pozwalający na odprowadzenie nadmiaru wody. Pomiędzy roślinami należy zostawić odstęp przynajmniej pół metra. Główny pąk rośliny nie powinien być zasadzony głębiej niż 3 do 5 centymetrów pod powierzchnią ziemi.
Nawadnianie: w zależności od okresu rozwojowego. W okresie kwitnienia wiosną rośliny potrzebują bardzo dużej ilości wody, później możemy ją podlewać umiarkowanie, utrzymując suchość gleby. Mokre podłoże może skutkować gniciem bulw.
Zimowanie: roślina nie jest mrozoodporna, zimą wymaga zabezpieczenia ściółką lub warstwą liści.
Rozmnażanie: sadzonki pozyskuje się głównie za pomocą podziału kłącza – zabieg nie należy do łatwych. Delikatne kłącze łatwo jest nieodwracalnie uszkodzić, zacząć trzeba więc od ostrożnego oddzielenia cebulek kwiatowych. Zabieg wykonujemy we wrześniu, a kłącza sadzimy od razu, szybko bowiem zaczną zasychać.
Możliwe jest też rozmnożenie z siewu nasion, jednak te rozwiną się dopiero po kilku sezonach. Z odmian ogrodowych często nie można pozyskać nasion, nie zachowują one cech rośliny matecznej. Zebrane nasiona najlepiej wysiać jesienią, aby miały czas się przechłodzić; lub uprzednio przechowane w zamrażalniku – na wiosnę. Siewki wymagają dużej ilości światła aby wykiełkować, nie należy ich więc zbyt modno przysypywać.
Eremurus w twoim ogrodzie
Bez względu na to, którą z odmian wybierzesz, przepiękny kwiatostan igły kleopatry na pewno ozdobi twój ogród. Pustynniki najlepiej sprawdzają się jako rośliny rabatowe posadzone w centrum, co wyeksponuje ich długą łodygę. Najlepiej otoczyć je roślinami szeroko rozrastającymi, które przykryją zaschnięte po kwitnieniu liście. Czas przyjrzeć się galerii i wybrać ulubioną barwę egzotycznego kwiatostanu pustynnika!