Leukostomoza drzew pestkowych powodowana jest przez grzyba z rodzaju Leucostoma cinta. Porażeniu ulegają przede wszystkim rośliny słabsze lub osłabione przez niesprzyjające warunki atmosferyczne. Patogen wnika przede wszystkim przez uszkodzone elementy kory drzewa, a także drobne rany, które powstają na skutek np. przycinania pędów lub gałęzi. Warunkami sprzyjającymi rozprzestrzenianiu się zarodników jest wysoka wilgotność i niska temperatura. Leukostomoza drzew pestkowych, w przypadku silnego porażenia, może doprowadzić do utraty dużej części upraw drzew owocowych.
Leukostomoza drzew pestkowych — objawy schorzenia
Objawy choroby pojawiają się w sposób gwałtowny. Najczęściej pierwsze z nich można dostrzec na drzewach wczesną wiosną. Do typowych symptomów leukostomozy drzew pestkowych zaliczają się:
- więdnięcie i srebrzystość liści,
- zamieranie pędów, konarów i gałęzi,
- pojawienie się nekrotycznych zmian na pędach,
- z kory sączą się nacieki w kolorze brunatnym,
- małe owoce,
- obecność białych nalotów na korze drzewa.
Typowym zjawiskiem związanym z zakażeniem leukostomozą jest gumowanie drzew. To zjawisko wywołane przez szkodniki polifagiczne, czyli zdolne do atakowania wielu gatunków roślin. Powstaje wówczas żelowy naciek na korze drzew. Jest to reakcja obronna drzewa, które w odpowiedzi na uszkadzające enzymy zaczynają produkować gumę. Substancję tę wystarczy zetrzeć z kory, a miejsce jej wycieku posmarować fungicydem.
Na porażonych pędach drzew można zaobserwować grzybnie i piknidium (są to formy zarodnikowe konidialne). Bytują one tam przez całą zimę. Następnie na wiosnę i jesień obserwuje się typowe pękanie kory.
Grzyb powoduje z czasem osłabienie kondycji całego drzewa, głównie wiśni, śliwy, moreli, czereśni itd. Jest to związane ze zjawiskiem osłabienia turgoru liści, przez co roślina nie ma dostępu do odpowiedniej ilości wilgotności.
Zapobieganie leukostomozie drzew pestkowych
Niestety nie da się cofnąć zmian spowodowanych przez zakażenie grzybem. Jednak osoby, które decydują się na założenie sadu owocowego, plantacji, a nawet własnego, przydomowego ogrodu, powinny pamiętać o kilku, ważnych zasadach.
- Sadzonki drzew należy sprowadzać jedynie z renomowanych szkółek, których rośliny posiadają tzw. paszporty wydawane przez Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Wybierz odmianę, która jest odporna na dany patogen.
- Każdy rodzaj drzewa owocowego należy posadzić na stanowisku, które spełnia wymogi jego rozwoju dbając o odpowiednie nasłonecznienie, poziom wilgotności gleby, a nawet stopień zakwaszenia ziemi.
- Należy regularnie przycinać pędy i gałęzie.
- Po każdym zabiegu ogrodniczym warto dokładnie zdezynfekować narzędzia. W glebie mogą bytować chorobotwórcze zarodniki, które następnie z łatwością można przenieść na okazy sąsiadujące.
- Miejsca uszkodzenia kory lub gałęzi należy zabezpieczyć środkiem ochrony roślin zawierającym w składzie miedź.
- Pędy z objawami choroby grzybowej należy najpierw wyciąć, a potem spalić.
- Obumarłe drzewa należy bezzwłocznie usuwać z plantacji/sadu/ogrodu/szkółki. Stanowią one potencjalne niebezpieczeństwo dla innych okazów, ponieważ są źródłem rozprzestrzeniania się zarodników.
- Środki ochrony roślin zaleca się stosować od początku fazy kwitnienia aż do uzyskania przez drzewo dojrzałości. Konieczne jest przy tym, aby pamiętać o okresie karencji.
- Oprysk należy dobrać do rodzaju i gatunku drzewa owocowego.
Ponadto, warto mieć na uwadze to, że każdy rodzaj nawozu należy stosować z odpowiednią rozwagą. Zarówno niewystarczająca jego ilość, jak i nadmiar może być dla drzewa owocowego niekorzystne. Bardzo ważne jest zachowanie czystości w ogrodzie i regularne wykonywanie prac pielęgnacyjnych. Znacznie zmniejszy to ryzyko nie tylko pojawiania się szkodników, ale także ich dalszego rozprzestrzeniania na okazy sąsiadujące.
Leukostomoza drzew pestkowych to poważna choroba grzybowa atakująca, jak sama nazwa wskazuje, rośliny produkujące owoce pestkowe, w tym morele, brzoskwinie, wiśnie i czereśnie. Grzyb poraża stopniowo całe drzewo, co objawia się przede wszystkim więdnięciem i opadaniem liści, obumieraniem owoców, a także brunatną wydzieliną dostrzegalną na korze. Żeby nie narazić się na starty plonów, ważne jest, aby zabezpieczać rośliny stosując odpowiednio dobrane fungicydy i stosując praktyki agrotechniczne.
