Będąca pod ścisłą ochroną goryczka wiosenna to wyjątkowa bylina ogrodowa. W naturze spotykana jest w Tatrach i Pieninach. Może jednak być hodowana również w ogrodzie. Swoją popularność zawdzięcza dużym i intensywnie niebieskim kwiatom, a także niezwykłym właściwościom. Jak wygląda jej lecznicze zastosowanie w ziołolecznictwie? Korzenie i kłącza działają jako środek uspokajający, który pobudza trawienie i pracę jelit. Co ciekawe, nawet apteki i sklepy zielarskie oferują w sprzedaży krople czy kłącza goryczkowe. Czy można skorzystać z tych właściwości, jeśli będziesz miał tę roślinę w ogrodzie? Sprawdź!
Gentiana verna, czyli lecznicza roślina prosto z gór
Goryczka wiosenna to wyjątkowa bylina ogrodowa, objęta ścisłą ochroną gatunkową. Ta drobna roślina sięgająca 15 cm wysokości występuje w Europie Wschodniej i Środkowej, w Afryce Północnej, w Azji Zachodniej oraz na Nowej Zelandii. Rzadko można spotkać ją we wschodnich Sudetach i na terenach obu Ameryk. W Polsce okazy tego gatunku obecne są w Tatrach i w Pieninach.
Jak wygląda goryczka wiosenna?
Goryczka to roślina, której cechą charakterystyczną są pojedyncze, dzwonkowate kwiaty. Uwagę zwraca też krótka łodyga i ułożone naprzeciwlegle liczne liście łodygowe. Kwiatostan ma kształt kielicha zrosłodziałkowego. Jajowate liście układają się na kształt rozety i osiągają nawet do 30 cm długości. Najczęściej porasta łąki, hale i tereny skalne. Porasta stanowiska słoneczne z dużą zawartością wapnia w przepuszczalnej glebie. Zakwita już w maju, ale kwitnienie może trwać nawet do jesieni.
Właściwości lecznicze goryczki
Popularność goryczki wiosennej wynika nie tylko z jej walorów estetycznych, lecz także z ciekawych właściwości, ponieważ roślina już od starożytności znajduje zastosowanie w ziołolecznictwie.
Stosowana jest jako środek na pobudzenie trawienia. Działa:
- immunostymulująco;
- przeciwgrzybiczo;
- przeciwbakteryjnie.
Korzeń goryczki pomaga leczyć zaburzenia trawienne. Działa na brak łaknienia, zgagę i niestrawność. Co więcej, wzmacnia organizm. Ze względu na to wykorzystywany jest po ciężkich chorobach czy zabiegach operacyjnych.
Goryczka wiosenna – ochrona a uprawa
Kwiaty goryczki są spotykane w wielu rejonach świata, w tym w polskich górach. W Polsce i na Słowacji roślina jest pod ścisłą ochroną gatunkową. Większość jej stanowisk znajduje się w Tatrzańskim Parku Narodowym. Obowiązuje więc zakaz jakiejkolwiek ingerencji wobec tego gatunku występującego w naturze.
Gentiana verna często można zobaczyć także w ogrodach i na skalniakach. Jej kwiaty zdobią otoczenie od początku maja aż do jesieni. Wtedy wykształcają się kwiatostany – torebki z czarnymi nasionami. Goryczka wiosenna preferuje raczej słoneczne stanowiska. W cieniu pędy kwiatów zdominowane są przez części zielone rośliny, w tym lancetowate liście.
Gatunki goryczki, które warto znać
Goryczki to znane kwiaty górskie o wyjątkowej urodzie i ciekawych właściwościach. Występują w wielu gatunkach zróżnicowanych pod względem wyglądu. Największe okazy goryczki wiosennej mają 15 cm wysokości. Z kolei goryczka bezłodygowa sięga 10 cm, a alpejska osiąga zaledwie 5-10 cm. Kwiatostan każdej z nich jest intensywnie niebieski. Jednak różnice widać chociażby po liściach. Te należące do goryczki dahurskiej są mniejsze i węższe niż u pozostałych przedstawicieli gatunku.
Warto także wiedzieć, że nie każda goryczka wykorzystywana jest leczniczo. Prozdrowotne zastosowanie mają korzeń i kłącza goryczki żółtej, wąskolistnej i kropkowanej.
Lecznicze właściwości goryczki doskonale zna medycyna ludowa. Dzięki temu korzeń rośliny wciąż stosowany jest w ziołolecznictwie. Surowcem są kłącza i korzenie, a gotowy produkt przybiera formę na przykład kropli dostępnych w aptece. Ta górska bylina wzmacnia organizm i uspokaja. Ponadto pozytywnie wpływa na procesy trawienne, wspiera pracę jelit, pomaga walczyć ze zgagą czy niestrawnością i zwiększa łaknienie. Znany jest też fiolet goryczki, czyli środek dezynfekujący. Ta substancja poza nazwą i kolorem nie ma nic wspólnego ze swoim roślinnym odpowiednikiem. Jeśli chcesz korzystać z dobroczynnych właściwości goryczki wiosennej, zdecyduj się na gotowe produkty. Samą roślinę możesz traktować jako bylinę ozdobną, która swoim ciekawym wyglądem przyciągnie tych, którzy będą odwiedzać twój ogród. Na pewno będzie się bardzo efektownie prezentować!
