Forsycja, choć niewiele osób zdaje sobie z tego sprawę, to krzewy zaliczane do rodziny oliwkowatych. W sumie jest to łącznie 11 różnych gatunków, które obszarem występowania obejmują wschód Azji i południowy wschód Europy.
Forsycja to przede wszystkim popularny w ogrodach krzew ozdobny. Choć w Europie nie jest to zbyt popularne, to w Chinach kwiaty forsycji regularnie wykorzystuje się w lecznictwie. Najbardziej znanym gatunkiem, który występuje powszechnie w Polsce, jest forsycja pośrednia.
Forsycja – charakterystyka
Forsycja jest krzewem średnich rozmiarów. Chętnie wybiera się ją do ogrodu przede wszystkim z uwagi na to, że kwitnie wczesną wiosną. Najpierw rozwijają się na niej pojedyncze, żółte pąki kwiatowe. Dopiero potem rozwijają się młode pędy i liście. Forsycja ma dość intensywny zapach, jest zapylana przez owady i wabi motyle, dlatego doskonale sprawdza się w nasadzeniach ozdobnych.
Gatunki i odmiany forsycji
Do najpopularniejszych gatunków forsycji zaliczają się:
- zwisła – niegdyś powszechnie uprawiana w Polsce, dziś rzadziej spotykana; dorasta do ok. 3 m i ma zwisające do ziemi gałęzie, w okresie kwitnienia obficie obsypane żółtymi kwiatkami;
- pośrednia – w zależności od odmiany może być zarówno karłowata, jak i dorastać do ok. 2–3 m wysokości; świetnie sprawdza się w roli żywopłotu, ale wymaga regularnego, umiejętnego cięcia;
- koreańska – dorasta maksymalnie do ok. 2 m, jest łatwa w uprawie i mrozoodporna. Kwitnie najwcześniej z opisanych odmian, a kwiaty są raczej bursztynowe niż żółte.
W przypadku forsycji pośredniej do wyboru masz również wiele ciekawych odmian. Oto niektóre z nich:
- „Maluch” – odmiana karłowata, która rośnie maksymalnie do 1 m wysokości;
- „Goldrausch” – forsycja o bardzo dużych płatkach;
- „Golden Times” – forsycja z ozdobnymi liśćmi, mającymi jasną obwódkę.
Forsythia – uprawa krzewu
Forsycja kwitnie przede wszystkim na odpowiednim stanowisku. Jeśli rośnie we właściwym miejscu, nie wymaga zwykle wiele opieki. Sprawdź, jak najlepiej rosną te charakterystyczne krzewy.
Forsycja – stanowisko i gleba
Krzew ma płytki system korzeniowy, dlatego bardzo ważne jest w jego przypadku odpowiednie podłoże. Powinno być lekkie, ale stale wilgotne oraz żyzne. Forsycja nie lubi gleby piaszczystej i gliniastej. Może wówczas szybko więdnąć i wymagać regularnego podlewania. Najlepiej sadzić ją na stanowisku słonecznym, z ewentualnym lekkim wiatrem, raczej bez przeciągów. Jest to roślina mrozoodporna, jednak na eksponowanym miejscu będzie przemarzać w przypadku długo trwających, silnych mrozów.
Nawożenie i podlewanie forsycji
Sadzonki musisz podlewać przede wszystkim na podłożu, które szybko wysycha. Roślina raczej nie wymaga podlewania, jeśli gleba jest zasobna w składniki odżywcze. Warto natomiast ściółkować jej powierzchnię, co sprzyja utrzymaniu wilgoci.
Rozmnażanie i cięcie
Forsycja, aby obsypywać się mrowiem żółtych kwiatów, potrzebuje przycinania. Cięcie musisz wykonywać wyłącznie po okresie kwitnienia, jako że pąki kwiatowej pojawiają się tylko na pędach z zeszłego roku. Najpóźniej należy je przeprowadzać wczesną wiosną, bo letnie zabiegi mogą sprawić, że roślina nie będzie kwitła. Bardzo ważna jest tutaj rutyna – regularnie cięta forsycja kwitnie na całym krzaku, a nie tylko na górze pędów.
Rozmnażanie forsycji jest stosunkowo proste. Wystarczy obciąć gałązki i podzielić pędy na fragmenty, które będą miały mniej więcej 10–15 cm. Następnie musisz zanurzyć je w naczyniu wypełnionym preparatem, który pozwoli im się szybciej ukorzenić. Potem wystarczy zasadzić sadzonki pędowe w wilgotnej ziemi.
Forsycja w ogrodzie – zastosowanie
Jako że forsycja należy do roślin o silnym i szybkim wzroście, jest polecana przede wszystkim do nasadzenia bezpośrednio w gruncie. Sprawdza się w glebach lekkich, ale i odpowiednio przygotowanych suchych i piaszczystych, o ile będziesz pamiętać o pielęgnacji. Z tego powodu forsycja jest doskonała do ogrodów oraz na działki jako ozdoba. Po wybraniu odpowiedniej odmiany tej rośliny możesz też zasadzić ją m.in. na skalniakach czy jako nieformowany żywopłot, choć warto wówczas pamiętać o przycinaniu.
Forsycja nie kwitnie. Co zrobić?
Istnieje przynajmniej kilka przyczyn, dla których forsycja nie zakwita. Oto one.
Zła pora cięcia
Jeśli za późno przytniesz pędy forsycji, nie zdoła ona zawiązać pąków. Najlepiej przycinać krzew zaraz po przekwitnięciu, czyli wczesną wiosną. Pamiętaj, że kwiaty zawiązują się tylko na zeszłorocznych pędach.
Stanowisko jest zbyt zacienione
Forsycja potrzebuje światła. Jeśli stanowisko jest zbyt zacienione, musisz je nasłonecznić. Czasem sprawdza się przycięcie okolicznych roślin. W niektórych przypadkach pozostaje jedynie przesadzenie krzewu.
Gleba jest zbyt sucha
Jeśli nie zadbasz o odpowiedni poziom wilgotności podłoża przez cały rok, krzew nie zawiąże pąków. Może też więdnąć. Pamiętaj, że przesuszenie latem w pływa na wygląd krzewu wiosną.
Forsycja przemarzła
Krzew ten jest mrozoodporny, jednak może przemarzać. W takim przypadku pędy nie będą w środku zielone. Należy je obciąć i liczyć się z tym, że w danym roku forsycja nie zakwitnie.
Gleba jest mało zasobna
Choć krzew nie wymaga nawożenia, gleba musi być żyzna. Jeśli nie jest, musisz jednak stosować nawozy. Sprawdza się nawóz wieloskładnikowy wiosną i potasowo-fosforowy jesienią.
Kwiaty forsycji – właściwości
Warto wiedzieć, że choć mówi się o tym, że kwiaty forsycji są trujące, nie jest to prawda. Są one jadalne i stosuje się je w wielu krajach – zwłaszcza Chinach – jako surowiec zielarski. Takie kwiaty należy zbierać od razu po zakwitnięciu, a następnie suszyć lub wykorzystywać od razu. Zawierają one:
- dużą ilość flawonoidów, zwłaszcza rutynę;
- lignany i saponiny;
- kwercetynę;
- antycyjany.
Z uwagi na właściwości zdrowotne i lecznicze napar z forsycji działa:
- przeciwalergicznie – hamuje wydzielanie histaminy;
- moczopędnie;
- rozkurczowo;
- uspokajająco;
- przeciwzapalnie;
- wzmacniająco na naczynia krwionośne.
Forsycja to ozdobny krzew, idealny do ogrodu czy na działkę. Jeśli zapewnisz jej odpowiednie stanowisko, zachwyci cię żółtym kolorem kwiatów. Do wyboru masz kilka gatunków i wiele odmian.
