Śmiałek darniowy (Deschampsia caespitosa) to bylina należąca do rodziny wiechlinowatych (Poaceae). Ta roślina o oryginalnym wyglądzie, ale nie występowaniu, to szeroko rozpowszechniona trawa na całej półkuli północnej, również na terenie całej Polski. Tworzy gęste i zbite kępy, które dorastają do 50 cm średnicy, a w niektórych przypadkach aż do 70 cm. Składają się na nie gładkie, długie i wąskie źdźbła, dzięki którym roślina osiąga około 140 cm wysokości. Wśród gatunku wyróżnia się wiele interesujących odmian, między innymi są to:
- „Goldschleier” to wysoka odmiana (wys. ok. 100 cm) z żółtozielonymi kwiatostanami;
- „Goldtau” to niska odmiana (wys. ok. 30–60 cm) o roztrzepanym pokroju i pierzastych złoto-żółtych kwiatostanach;
- „Palava” to niska odmiana (wys. ok. 40–60 cm) z kwiatostanami o bladożółtym kolorze i wyglądem przypominającymi pióropusz;
- „Schotland” to średnia odmiana (wys. ok. 50–70 cm) z żółtawymi kwiatostanami. Lubi miejsca wilgotne.
Wymagania i uprawa
Śmiałek darniowy to roślina nie tylko niezwykle dekoracyjna, ale również bardzo prosta w uprawie. To, co jest w tym kontekście najistotniejsze, to jasne, dobrze nasłonecznione stanowisko, które pozwoli roślinie na prawidłowy rozwój i kwitnienie. Drugą istotną kwestią jest podłoże, które powinno być wilgotne i próchnicze. Przeżyje również w niewielkim półcieniu i zniesie okresy suszy, niemniej nie będzie tak cieszyć okazałością. Co dla niektórych może być zaskakujące, jest to roślina stuprocentowo odporna na mrozy, więc może ozdabiać ogródek przez cały rok.
Choroby i szkodniki
Niepodważalną zaletą śmiałka jest jego odporność na choroby. Niezwykle rzadko zdarza się, że jest atakowany przez choroby grzybowe, a jeżeli ma to miejsce – najczęściej jest to rdza. Tego typu choroby są dosyć trudne do zwalczenia, dlatego najlepiej stosować zawczasu odpowiednią profilaktykę, np. oczyszczać roślinę z suchych liści i przekwitniętych kwiatostanów, podlewać od dołu (niewskazane jest moczenie liści), zachować odpowiednie odstępy w trakcie nasadzeń. Jeżeli mimo to twojego śmiałka (lub inną roślinę) zaatakuje rdza, natychmiast sięgnij po fungicydy.
Kwitnienie
Kwitnie od czerwca do września. Wydaje wzniesione, strzeliste sztywne pędy, zakończone wiechowatym, nieco ażurowym i delikatnym kwiatostanem. Pędy kwiatostanowe, tzw. wiechy kwiatowe, zawsze są dłuższe od źdźbeł trawy i mają około 150 cm wysokości. Niedojrzałe kwiaty są zielone, jednak z upływem czasu i dobrym dostępem do światła słonecznego dojrzewają i nabierają bladożółtej, wręcz słomkowatej barwy z jedwabistym błyskiem.
Rozmnażanie
Ozdobną trawę można rozmnażać poprzez podział kęp lub wysiew nasion. Jeżeli roślina rośnie na odpowiednim stanowisku i właściwie przebiega jej rozwój, może samodzielnie rozmnażać się przez samosiew, który w przypadku tej odmiany jest dosyć obfity. To powód, dla którego czasami śmiałki stają się dosyć inwazyjnymi mieszkańcami ogrodu, nie tylko wyrastając w miejscach nieprzewidzianych, ale również mogą utrudniać rozrost sąsiedniej flory.
Jak sadzić trawę ozdobną?
Należy zacząć od przygotowania stanowiska. W pierwszej kolejności trzeba odchwaścić glebę, aby zbędni współlokatorzy nie zabierali śmiałkowi wody, składników pokarmowych i światła słonecznego. Następnie należy wykopać dołek – musi być on na tyle głęboki i szeroki, żeby bryłę korzeniową można było swobodnie w niej osadzić i w całości obsypać ziemią. Ważne, aby wzruszyć ziemie na dnie i ścianach dołka, w efekcie śmiałek łatwiej wrośnie korzeniami w glebę i się ukorzeni w nowym miejscu. Najłatwiej można to zrobić przy pomocy widełek ogrodniczych lub ostrego szpadla.
Kolejnym etapem jest przygotowanie sadzonki. Należy zanurzyć doniczkę z byliną w wodzie na tak długo, aż cała bryła korzeniowa nią nasiąknie (ok. 15–30 min). Następnie rozluźniamy rękami korzenie i przy pomocy ostrego sekatora skracamy je z długości o około 1/3, w ten sposób roślina zostanie pobudzona do wzrostu i łatwiej przyjmie się w nowym miejscu. Przed włożeniem do ziemi pamiętaj, żeby usunąć wszystkie suche i obumarłe pędy, dzięki temu twoja trawa od pierwszego dnia będzie zjawiskowo wyglądać.
Ostatni etap polega na włożeniu sadzonki do wcześniej wykopanego dołka i przysypania bryły korzeniowej obficie świeżą ziemią.
Śmiałek darniowy (Deschampsia caespitosa) nie ma specjalnych wymagań pielęgnacyjnych, za to jest oryginalną ozdobą każdego ogrodu, balkonu lub tarasu i to przez cały rok. Przy odpowiedniej aranżacji wprowadza niepowtarzalny klimat prerii lub łąki. Trawy ozdobne równie dobrze sprawdzą się też w kompozycjach orientalnych, wrzosowiskach czy skalniakach. Wyższe odmiany można stosować w celu podziału przestrzeni lub odgrodzenia się na balkonie od wścibskich spojrzeń sąsiadów. Tak naprawdę nie ma znaczenia, w jaki sposób zaaranżujesz tę roślinę u siebie – z pewnością jej kaprysy nie przyprawią cię o mdłości, natomiast urok będzie zachwycać o każdej porze roku.