Lnica jest rodzajem roślin należących do rodziny babkowatych (Plantaginaceae Juss.). Dawniej rodzaj należał do rodziny trędownikowatych (Scrophulariaceae). Lnica ma około 150 gatunków. Poznaj najważniejsze informacje o całym rodzaju i popularnym gatunku!
Fauna i flora świata jest niezwykle bogata. Zróżnicowana roślinność nie tylko upiększa nasze parki, ogrody i zielenie miejsce, ale dostarcza nam również pożywienia. Co więcej, niektóre rośliny wykazują działanie lecznicze. Szacuje się, że na świecie istnieje około 500 tysięcy gatunków roślin. To sprawia, że na ziemi panuje ogromna różnorodność. W tym artykule przyjrzymy się rodzajowi roślin o nazwie lnica oraz jego ciekawym odmianom. Jedne z nich mają charakter ozdobny, inne – leczniczy. Jak wygląda lnica oraz jakie ma wymagania, właściwości i zastosowanie? Sprawdźmy to!
Lnica – opis rodzaju
Lnica jest rodzajem roślin zawierającym około 150 gatunków. Rośliny występują głównie w strefie klimatu umiarkowanego w Europie. W Azji można spotkać wyłącznie jeden gatunek rośliny – Linaria canadensis. Lnica rośnie także w Ameryce Północnej. Największa różnorodność gatunków tego rodzaju (54) znajduje się na Półwyspie Iberyjskim. Wyróżniamy 12 odmian, które rosną dziko w Polsce. Lnica w zależności od gatunku może być ozdobna i/lub lecznicza.
Gatunki flory Polski
Odmiany, które można spotkać w Polsce to:
- lnica chalepska;
- lnica dalmacka;
- lnica dwudzielna;
- lnica polna;
- lnica janowcowata;
- lnica kreskowana;
- lnica pospolita;
- lnica purpurowa;
- lnica skalna;
- lnica wonna;
- lnica pojedyncza;
- lnica sznurowata.
Lnica pospolita (Linaria vulgaris) – leczniczy chwast?
Lnica pospolita jest gatunkiem byliny należącej do rodziny babkowatych. Występuje na półkuli północnej. Można ją spotkać w Europie, Azji i Ameryce Północnej. W Polsce rośnie pospolicie na całym obszarze kraju. Miejscami, które chętnie porasta rośliną są:
- przydroża;
- murawy;
- kamieniste zbocza;
- pastwiska;
- łąki.
Lnica pospolita rośnie także na polach uprawnych jako chwast. Samodzielnie rozmnaża się poprzez rozrastanie za pomocą rozłogów i rozsiewanie niezliczonych nasion. Ziele lnicy jest trujące (zwłaszcza dla koni) ze względu na obecność alkaloid peganina. Jest rośliną leczniczą, ale bywa uprawiana jako bylina ozdobna.
Morfologia lnicy pospolitej
Bylina wydziela nieprzyjemny zapach. Ma prostą i wzniesioną łodygę, która się nie rozgałęzia. Jest naga, w części kwiatostanowej bywa owłosiona gruczołowato. Dorasta do 90 cm wysokości. Na łodydze wyrastają nieduże bezogonkowe liście. Ulistnienie jest skrętoległe i gęste. Zielone liście mają kształt równowąski lub podługowato-lancetowaty, spłaszczone nasady i zaostrzone końce. Są dość cienkie, szeroko obłonione i maksymalnie 3 nerwowe. Korzenie długie na około 1 m. Owocem lnicy pospolitej jest otwierająca się torebka, która zawiera pokryte brodawkami nasiona w kształcie krążka. Jedna rośliny może wytworzyć nawet 30 000 nasion.
Kwiaty
Okres kwitnienia byliny przypada od czerwca do września. W szczytowej części łodygi pojawiają się ozdobne kwiaty zebrane w gęste grono. Rosną na krótkich szypułkach i mają długość od 2 do 4 cm. Kielich kwiatu złożony jest z 4 ostro zakończonych działek. Grzbiecista korona kwiatu ma jasnożółty kolor i ciemnożółtą gardziel z ostrogą. Ostroga jest prosta lub nieco zgięta, a gardziel – całkowicie zamknięta przez uwypukloną wargę dolną.
Uprawa z nasion – wymagania dotyczące stanowiska i gleby
W naturalnych warunkach nasiona są rozsiewane przez wiatr. Można oczywiście kupić je również w sklepie. Jest byliną ekspansywną, dlatego pozostawiona w ogrodzie bez kontroli szybko się rozsieje i zdominuje inne rośliny. Choć w ogrodach pojawia się dość rzadko, może być świetną dekoracją rabat naturalistycznych i łąk kwietnych. Jej kwiaty nadają się do cięcia. Do uprawy należy zapewnić jej stanowisko słoneczne. Nie ma wielkich wymagań odnośnie podłoża. Poradzi sobie na glebie zarówno wilgotnej, jak i suchej. Wykazuje też całkowitą mrozoodporność.
Właściwości i zastosowanie lnicy pospolitej
Roślina wykazuje działanie przeciwzapalne i moczopędne. Jest także doskonałym wsparciem przy problemach trawiennych, wzdęciach i zaparciach. Surowcem lekarskim jest ziele, które zawiera bogactwo korzystnych składników, takich jak:
- fitosterole;
- kwasy organiczne;
- alkaloid peganinę;
- flawonoidy.
Ziele zbiera się podczas kwitnienia rośliny i suszy w zacienionym, przewiewnym miejscu.
Lnica jest rośliną o dość sporym zróżnicowaniu ze względu na mnogość gatunków. Kiedyś była bardzo uciążliwym chwastem na uprawach lnu (stąd zresztą jej nazwa). Aktualnie niektóre gatunki (np. lnica pospolita) są chętnie wykorzystywane w celach ozdobnych i/lub leczniczych.