Gorczyca polna (Sinapis arvensis) to roślina z rodziny kapustowatych. Jest jednym z najgroźniejszych jarych chwastów. Zagraża uprawom rolnym i ogrodowym. Sprawdź, jak ją rozpoznać i skutecznie zwalczać.
Gorczyca polna na wsiach zwana jest ognichą albo świerzopem. To roślina jednoroczna, którą można spotkać na bardzo różnych obszarach. Pojawia się na łąkach, polach uprawnych, w rowach i na nieużytkach. Chociaż uchodzi za gatunek ruderalny, to jednak kwestie parametrów gleby nie są jej do końca obojętne.
Gorczyca polna – charakterystyka
Gorczyca polna posiada podobny cykl życia, jak liczne rośliny uprawne, które atakuje. Jest gatunkiem wskaźnikowym gleb gliniastych i bogatych w wapń. Preferuje stanowiska żyzne, gliniaste i próchnicze.
Dorasta mniej więcej do 60 cm wysokości, chociaż niektóre egzemplarze mają nawet 100 cm. Jej łuszczyna jest owłosiona i w dotyku sprawia wrażenie szorstkiej. Liście dolne są gładkie a górne zatokowo ząbkowane.
Gorczyca polna kwitnie od maja nawet do października. Zebrane na szycie łodygi kwiatostany mają formę główkowatych gron. Gorczyca jest nieco podobna do rzodkwi świrzepy. Tym, co w sposób istotny ja odróżnia jest kształt działki kielicha – są one niemal płasko rozłożone.
Ekspansywność tego chwasta wynika przede wszystkim z olbrzymiej żywotności nasion. Zdolność kiełkowania zachowują one nawet po kilkudziesięciu latach. Z powodzeniem przetrwają także w układzie pokarmowym zwierząt. W okresie wegetacji z zaledwie jednej rośliny może powstać nawet tysiąc sztuk nasion. Siewki pojawiają sie przez cały rok.
Gorczyca polna – szkodliwość dla upraw
Gorczyca polna jest nie tylko bardzo ekspansywny, ale także wyjątkowo niebezpiecznym chwastem. Zabiera roślinom uprawnym składniki odżywcze i blokuje im dostęp do światła. Niestety, przyczynia się również do rozprzestrzeniania się wielu chorób i szkodników, które na niej żerują. Szczególnie narażone są rośliny kapustne.
Omawiany gatunek jest bardzo dużym zagrożeniem dla zbóż jarych oraz roślin strączkowych – na przykład ziemniaków, rzepaku, czy kalafiora. Gorczyca bardzo intensywnie wysysa wodę z gleby. Pobiera z niej także substancje odżywcze co upośledza rozwój warzyw i zbóż. Szacuje się, że może odpowiadać za ubytek nawet 5% plonów buraka.
Niestety, wyjaławianie planów to nie wszystko. Gorczyca polna jest także rośliną żywicielską dla wielu gatunków niebezpiecznych pasożytów. Zachwaszczenie tą rośliną zdecydowanie zwiększa ryzyko pojawiania się infekcji spowodowanych na przykład:
- kiłą kapusty;
- śmietką kapuścianą;
- mątwikiem burakowym;
- czopowatością bulw ziemniaka.
Dodatkowo rozpleniona gorczyca polna może znacznie utrudnić proces zbiorów. Jak widać bardzo ważne jest skuteczne zwalczanie tego chwasta.
Skuteczna profilaktyka zachwaszczenia gorczycą
Gorczyca polna jest niezwykle ekspansywnym chwastem. Najważniejszym elementem walki z nim jest profilaktyka. Zwalczanie tej rośliny jest zdecydowanie trudniejszym zadaniem niż niedopuszczenie do jej nadmiernego wzrostu na polach uprawnych. Jak warto podejść do profilaktyki?
Warto pamiętać, że nasiona gorczycy rozprzestrzeniają się bardzo szybko i to ze stosunkowo dużych obszarów. Właśnie dlatego konieczne jest stałe usuwanie chwastów z miedz i rowów, które otaczają pola i plantacje. Kiedy najlepiej to robić? Najlepszą porą jest okres kwitnienia, a ściślej sam jego początek. Siewki gorczycy polnej powstają przez okrągły rok, dlatego najlepszą profilaktyką zachwaszczenia jest usuwanie roślin z kulistymi kwiatami.
Rolnicy i ogrodnicy wysiewający warzywa powinni pamiętać o tym, aby korzystać wyłącznie ze sprawdzonego materiału siewnego dobrej jakości. Zaplątane przypadkiem nasiona gorczycy mogą doprowadzić do poważnej inwazji chwasta. Pamiętaj, że nasiona są także odporne na przebywanie w układzie pokarmowym zwierząt, dlatego obornik do nawożenia powinien być bardzo dobrze przefiltrowanym.
Chemiczne zwalczanie gorczycy polnej
Najbardziej skutecznym elementem walki z obecnymi już w polu i ogrodzie egzemplarzami rośliny jest korzystanie ze sprawdzonych chemicznych środków ochrony roślin. O ile w małych ogrodach można ograniczyć się do szybkiego mechanicznego usuwania chwastów, o tyle przy hodowli roślin na szerszą skalę konieczne będą skuteczne herbicydy.
Najważniejsze jest jednak to, aby oprysków dokonać, zanim jeszcze nasiona nasiona się zawiążą, czyli możliwie jak najszybciej. Zawsze wybieraj wyłącznie te środki, które są zarejestrowane w MRiRW. Muszą być także dopasowane do konkretnego gatunku roślin.
Podsumowanie
Gorczyca polna (Sinapis arvensis) to roślina niezwykłe ekspansywna, która może zachwaszczać pola warzyw i zbóż. Na domiar złego jest żywicielką wielu niebezpiecznych patogenów, które mogą doprowadzić do chorób roślin uprawnych. Najważniejsza jest skuteczna profilaktyka i to, aby jak najszybciej podjąć profilaktykę jej rozsiewania się. Jeżeli jednak w uprawach pojawią się dojrzewające egzemplarze, najlepszym rozwiązaniem będzie zakup odpowiednich środków chemicznych o dobrej jakości.
