Wierzba wiciowa nazywana jest również wierzbą krzewiastą, krzaczastą, energetyczną oraz konopianką lub witwą. Występuje bardzo powszechnie w całej Europie Środkowej, w tym także w naszym kraju. Co ciekawe w ostatnich latach coraz częściej wykorzystuje się ją w tak zwanych uprawach energetycznych oraz do roli biopaliwa. Zastosowanie wierzby wiciowej jest jednak dużo szersze. Wszystkiego na jej temat dowiesz się z poniższego artykułu.
Wierzba wiciowa – charakterystyka i pochodzenie
Omawiany gatunek rośliny można spotkać na terenie całego kraju. Występuje powszechnie, szczególnie w okolicach zbiorników wodnych – nad rzekami i strumieniami.
Wierzba wiciowa to niewielkie drzewko lub krzew, który dorasta zaledwie do 10 m wysokości. Wyróżnia się stosunkowo krótkim pniem, z którego wyrastają długie gałązki, które są dosyć cienkie i wyróżnia je żółtawe zabarwienie. Młode pędy są porośnięte srebrzystym puchem, jednak bardzo szybko stają się całkowicie nagie.
Liście tego gatunku wierzby są podwinięte, cienkie i długie – mają około 20 cm długości przy 1 cm szerokości. Mają ciemnozielony kolor z żółtym paskiem biegnącym dokładnie pośrodku. Od spodu są owłosione i mają jasne zabarwienie. Jako roślina dwupienna Salix viminalis wytwarza kwiatostany męskie i żeńskie w formie kotków. Te męskie są znacznie większe. Pojawiają się w marcu i kwietniu.
Co ciekawe wierzba wiciowa tworzy różnorodne mieszanki z innymi gatunkami, które czasami trudno jest na pierwszy rzut oka od siebie odróżnić.
Wierzba wiciowa – uprawa i wymagania
Uprawa wierzby nie jest szczególnie trudnym zadaniem. Jedynie w pierwszym roku uprawy trzeba poświęcać sadzonce nieco więcej uwagi. Jest ona wtedy bardzo podatna na zachwaszczenie, dlatego teren dokoła powinien być systematycznie czyszczony.
W swoim naturalnym środowisku wyrasta przede wszystkim w wilgotnej glebie, która znajduje się w okolicach zbiorników wodnych. To właśnie w takim podłożu ma szansę na największe przyrosty roczne. Jeżeli chodzi o pozostałe parametry gleby, to są jej w zasadzie obojętne. Drzewo poradzi sobie zarówno w żyznym i próchniczym podłożu, jak i na tym bardziej piaszczystym.
Roślina omawianego gatunku jest niezwykle wytrzymała na zanieczyszczenie powietrza oraz na niskie temperatury. Sadzonki wkładamy do ziemi w oddaleniu około 70 cm od siebie.
Wierzba energetyczna – jak powstało to określenie?
Wierzba wiciowa nieco częściej nazywana jest wierzbą energetyczną. Dlaczego? Jako gatunek szybkorosnący ma ona wysoki potencjał produkcji biomasy. Jej pędy po wysuszeniu i rozdrobnieniu są nie tylko niezwykle wydajne, ale także relatywnie tanie, dlatego świetnie sprawdza się podczas ogrzewania domów i pomieszczeń gospodarczych.
Co istotne, biomasa z wierzb wiciowych jest również ekologiczna. Wszystko dlatego, że podczas spalania drewno nie emituje do atmosfery żadnych szkodliwych substancji. Wydzielany przez nią dwutlenek węgla jest bardzo szybko absorbowany przez rosnące wokół rośliny.
Ze względu na duży potencjał energetyczny wierzba wiciowa jest coraz częściej uprawiana na plantacjach. Nie tylko jest ona relatywnie niewymagająca, ale także wyróżnia się bardzo szybkim przyrostem. Już po trzech latach jedno drzewo może wydać nawet kilkadziesiąt pędów.
Salix viminalis – zastosowanie w ogrodzie
Omawiany gatunek rośliny stosunkowo rzadko wykorzystywany jest w roli drzewa dekoracyjnego. Mimo wszystko bywa chętnie wykorzystywana w ogrodach naturalistycznych, szczególnie w pobliżach oczek wodnych.
W środowisku ogrodowym można wykorzystać fakt, że wierzba ma właściwości oczyszczające glebę z toksycznych związków i metali ciężkich. Jest to działanie na tyle skuteczne, że plantacje tych drzew wykorzystywane są między innymi do utylizowania odpadów ściekowych z pobliżu oczyszczalni.
Sadząc wierzbę wiciową w swoim ogrodzie wyświadczasz więc znaczną przysługę środowisku naturalnemu. W swojej przydomowej przestrzeni zyskujesz natomiast bardzo oryginalny element krajobrazu który świetnie komponuje się z wieloma innymi roślinami bardzo różnych gatunków.
Odmiany wierzby wiciowej
Wyhodowano wiele różnych odmian omawianego gatunku rośliny. Są one odporne na mrozy i różnego rodzaju choroby oraz szkodniki. Niektóre z nich lepiej rosną w suchszym podłożu, inne z kolei wolą to zdecydowanie bardziej wilgotne. Poniżej znajdziesz nazwy tych najbardziej popularnych odmian.
- „Turbo”;
- „Tora”;
- „Sprint”;
- „Start”;
- „Tordis”.
Zalety wierzby energetycznej
Znasz już kilka najważniejszych cech tego niezwykłego drzewa. Wierzba energetyczna ma jednak mnóstwo bardzo różnych zalet:
- jest tania – sadzonka może kosztować zaledwie kilkadziesiąt groszy;
- ma dużą odporność na choroby i szkodniki;
- rośnie w bardzo różnych, nawet trudnych warunkach;
- brak wygórowanych wymagań w kwestii uprawy;
- zapewnia bardzo liczne roczne przyrosty;
- bardzo wysoka wartość opałowa;
- ma zastosowanie w przemyśle. Z jej witek wyplata sie między innymi koszyki.
Choroby wierzby wiciowej
Na szczęście omawiany gatunek drzewa uchodzi za jeden z najbardziej odpornych na choroby i szkodniki. Wyhodowane odmiany są jeszcze silniejsze, dlatego zdawałoby się, że jest to drzewo niemal całkowicie odporne na wszelkie choroby. Niestety, to nie prawda.
Jakie patogeny i szkodniki faktycznie szkodzą wierzbie? Największym zagrożeniem dla plantacji jest rdza, choroba powodowana przez grzyb Melampsora epitea. Rozwija się latem i wpływa niekorzystnie na ilość zdatnych do spalania pędów. Pewnym zagrożeniem jest również inne grzyby, przede wszystkim Glomerella cingulata lub Venturia saliciperda, które powodują zgorzel pędów.
Wymienione wyżej problemy zazwyczaj atakują wierzby, które rosną na plantacjach. Pojedyncze drzewa w ogrodach można uznać za niemal całkowicie bezpieczne.
Podsumowanie
Wierzba wiciowa (Salix viminalis) to bardzo praktyczny krzew lub niewielkie drzewo. Jest banalna w uprawie, odporna na choroby, a przy tym wyróżnia się niezwykle szeroki zastosowaniem. Wytwarzana z niej biomasa nie emituje do atmosfery żadnych szkodliwych substancji a przy tym jest niesamowicie wydajna. To właśnie z tego powodu coraz częściej na terenie naszego kraju powstają plantacje tej rośliny.
Jeżeli chcesz hodować wierzbę wiciową w swoim ogrodzie, możesz z powodzeniem skorzystać z jednej z sadzonek, które dostępne są powszechnie za cenę zaledwie kilku groszy.
Źródło zdjęcia : Pleple2000 via Wikipedia, CC BY-SA 4.0
