Topola czarna, znana także jako topola nadwiślańska, to nieodłączny element polskiego krajobrazu. D Topole najczęściej wykorzystywane są w parkowych alejach, nie brakuje ich także w lasach lub przy rzekach, gdzie rosną w stanie dzikim. Wysokie drzewo dobrze sprawdza się także w większych ogrodach. Jakie są odmiany topoli? Na jakich stanowiskach najlepiej je sadzić i jakie są wymagania pielęgnacyjne rośliny? Przedstawiamy najważniejsze informacje i podpowiadamy, jak wykorzystać właściwości drzewa do celów zdrowotnych!
Topola czarna – charakterystyka
Topola czarna łac. populus nigra to gatunek drzewa należącego do rodziny wierzbowatych. Drzewo występuje w Europie oraz na terenach Azji i Afryki Północnej. Topola jest powszechnie spotykana na terenie całej Polski. Drzewo jest także znane jako sokora, jasiokor oraz topola nadwiślańska. Faktycznie często można ją spotkać wzdłuż rzecznych bulwarów. Topola czarna należy do gatunków krótkowiecznych. Długość życia drzewa to „zaledwie” 150 lat.
Dorosłe drzewa osiągają wysokość 30 m i charakteryzują się szeroką, nieregularną i kopulastą koroną. Topola czarna posiada masywny matowy pień, który u starszych okazów jest zwykle mocno spękany i pokryty guzowatymi naroślami z kępkami odrośli. Korona drzewa posiada liczne konary, na których znajdują się duże i szerokie liście. Ich cechą charakterystyczną jest romboidalny lub sercowaty kształt oraz poszarpane, ząbkowate brzegi. Blaszka liścia jest ciemnozielona i błyszcząca, a jesienią przebarwia się na żółto. Zimą topola traci liście.
Podczas kwitnienia drzewo wytwarza kwiatostan, który zbiera się w tzw. kotki. Owoce topoli również występują w skupiskach i przypominają kształtem torebki. Nasiona drzewa opatrzone są charakterystycznym puszkiem, który latem jest unoszony przez wiatr i często widoczny w ogrodzie lub w parkach. Roślina łatwo się rozmnaża, wybierając najczęściej żyzną, nadrzeczną glebę.
Topola czarna – odmiany drzewa
Topola czarna posiada liczne odmiany, które nieco różnią się wyglądem oraz osiąganym wzrostem. Drzewa osiągające niższą wysokość są popularnym wyborem do ogrodów. Wśród najpopularniejszych gatunków znajdują się:
- Afghanica – drzewo charakteryzuje się efektowną białą korą. Nasada pnia jest lekko ciemniejsza. Drzewo posiada ciemnozielone liście o trójkątnym kształcie. Dorosła topola osiąga wysokość 15-18 m. Drzewo jest chętnie wybierane do ogrodów.
- Foemina – odmiana o pokroju wąsko lejkowatym. Drzewo osiąga wysokość od 20 do 32 m. Gatunek można rozpoznać po gałęziach, które tworzą charakterystyczną szeroką koronę u szczytu drzewa. Kora foeminy ma kolor szarobrązowy.
- Vereecken – to holenderska odmiana, wyhodowana w XX wieku. Drzewo ma wąską i luźną koronę, która przybiera półotwarty kształt. Drzewo osiada 20-25 m wysokości. Cechy charakterystyczne to trójkątne karbowane liście, czerwone kwiaty na wiosnę i zielone owoce. Ten gatunek znajduje zastosowanie w parkach, terenach wiejskich oraz dużych ogrodach.
- Topola włoska – nazywana także italicą to odmiana, która świetnie znosi zanieczyszczenia powietrza i dobrze znosi regularne podcinanie. Gatunek wykorzystywany jest głównie w przestrzeni miejskiej. Drzewo świetnie prezentuje się w formie szpaleru.
Topola czarna – uprawa i pielęgnacja
Topola czarna należy do gatunków szybkorosnących. Okres jej kwitnienia przypada na przełom marca i kwietnia. Nasiona drzewa osiągają dojrzałość w maju. To wtedy roślina zaczyna się naturalnie rozmnażać. Nasiona z charakterystycznym puszkiem unoszone są przez wiatr i osadzają się na glebie. Drzewo preferuje stanowiska słoneczne. Dobrze czuje się także w terenach zalewowych oraz w lasach łęgowych. Najlepszym podłożem dla topoli jest próchnicza i lekko wilgotna gleba.
Posadzone w odpowiednim miejscu drzewo ma niewielkie wymagania. Jeśli drzewo znajduje się poza terenem zalewowym, należy jednak pamiętać o częstym i obfitym podlewaniu jego pnia. Topola czarna często atakowana jest także przez gaśnice, które szczególnie upodobały sobie jej liście. Warto więc stosować środki owadobójcze. Wśród zabiegów pielęgnacyjnych można także wymienić usuwanie starych gałęzi oraz cięcia korony, które pomogą nadać jej pożądany kształt.
Topola nadwiślańska – zastosowanie
Topola nadwiślańska świetnie sprawdza się w szpalerach oraz nasadach parkowych. Efektowne i wysokie drzewo pięknie prezentuje się posadzone po obu stronach szerokiej alei. Niższe gatunki będą także dobrym wyborem do większego ogrodu. Sadząc drzewo, pamiętaj jednak, aby zachować bezpieczną odległość od domu. Topola czarna posiada dość płytko umieszczone korzenie, a równocześnie osiąga wysoki wzrost, co wpływa na jej stabilność.
Topola czarna – jak przygotować miejsce dla sadzonki?
Zdecydowałeś się na zakup topoli? Przed posadzeniem musisz wykonać niezbędne prace ogrodnicze. Pierwszym krokiem jest wykopanie w ziemi dołu o objętości około 1 m3. Następnie trzeba przekopać łopatą dno oraz delikatnie obruszyć ściany. W środku przygotowanego otworu umieść topolę oraz przygotowaną dla sadzonki podpórkę. Następnie zasyp dół z ziemią, dokładnie ugnieć ziemię nogą, a na koniec obficie podlej sadzonkę wodą.
Populus nigra – właściwości
Topola czarna to nie tylko piękna ozdoba ogrodu oraz źródło nieocenionego cienia. Drzewo posiada także liczne właściwości lecznicze. Do celów zdrowotnych najczęściej wykorzystywane są pączki topoli, które zbiera się wczesną wiosną, zanim drzewo wypuści kwiaty. Wśród właściwości zdrowotnych topoli można wymienić:
- działanie moczopędne
- działanie przeciwzapalne
- działanie przeciwbólowe
- działanie przeciwgorączkowe
Odwar z pączków topoli wykorzystywany jest do leczenia stanów zapalnych dróg moczowych oraz podagry. Mogą po niego sięgnąć również osoby zmagające się z bólami mięśniowymi, stawowymi oraz nerwobólami. Topola ma także działanie przeciwgorączkowe i sprawdza się w walce z grypą i przeziębieniem.
Topola czarna – do parku i do ogrodu
Topola czarna to częsty element polskiego krajobrazu. Drzewo często spotykane jest w parkach, zieleni miejskiej oraz przy bulwarach rzecznych. Topola rośnie dziko także w lasach. Szczególnie preferuje wilgotne i dobrze nasłonecznione stanowiska. Niektóre gatunki topoli wybierane są także chętnie do ogrodów. Drzewo jest nieocenionym źródłem cienia i pięknie wygląda.
