Zarówno kwiaty, jak i korzenie cykorii podróżnik zawierają wiele składników aktywnych o właściwościach leczniczych. Z dalszej części artykułu dowiesz się, jak ją rozpoznać i gdzie naturalnie występuje. Podpowiemy także, co trzeba wiedzieć o uprawie oraz pielęgnacji ziela.
Cykoria podróżnik – występowanie i charakterystyka
Cykoria podróżnik pierwotnie występowała w niemal całej Europie, Azji i Afryce Północnej. Szybko jednak rozprzestrzeniła się na wszystkie kontynenty z wyjątkiem Antarktydy. W Polsce występuje pospolicie na terenie całego kraju. Szczególnie upodobała sobie tereny nizinne oraz niskie partie gór. Porasta łąki, pastwiska i przydroża. Ciekawostką jest, że w naszym kraju ziele jest na tyle popularne, że znalazło się na znaczku pocztowym wyemitowanym w 1967 roku.
Należy do rodziny astrowatych. Łodyga rośliny osiąga do 120 cm wysokości, jest dość cienka, ale dzięki zawartości mocnych włókien odporna na zerwanie. Lancetowate liście dolne o długości 10–20 cm są szorstko owłosione od spodu. Na szczytach pędów można zauważyć zebrane w koszyczki kwiaty niebieskie, natomiast kwiaty brzeżne języczkowate często wyrastają z bocznych części łodygi.
Uprawa byliny we własnym ogrodzie
Cykorię podróżnik zaleca sadzić się w miejscach nasłonecznionych lub półcienistych. Nie jest wymagającą rośliną, jednak jeśli wzrasta w cieniu albo na piaszczystym podłożu, jej kwiaty mają bledszy kolor, a zawartość witamin i innych cennych substancji może być mniejsza. Idealne podłoże dla tej byliny powinno być żyzne, wilgotne, zasadowe i przepuszczalne. W naturze roślina porasta gleby piaszczyste i kamieniste.
Cykorię rozmnaża się głównie przez siew bezpośrednio do gruntu w połowie lata. Rośnie szybko, jednak po wzejściu należy usunąć najsłabsze siewki mogące zabierać składniki odżywcze mocniejszym. Jeśli zadbasz o odpowiednie podłoże oraz regularne podlewanie, nie będą wymagać żadnych zabiegów pielęgnacyjnych. Cykoria podróżnik nie potrzebuje nawożenia, jedynie dobrej jakości gleby i przestrzeni do wzrostu.
Właściwości lecznicze Cichorium intybus
Cykoria podróżnik była znana ze swojego działania leczniczego już w starożytnym Egipcie. Najczęściej stosowano ją jako lek na choroby związane z układem pokarmowym i drogami żółciowymi. Roślinie przypisywano również magiczne właściwości. Wierzono, że zawieszone na ścianie domu kwitnące ziele cykorii podróżnika odpędzi zarazy i przyniesie bogactwo. W medycynie naturalnej używa się wszystkich części rośliny.
Obecnie w farmaceutyce wykorzystuje się ziele byliny oraz mięsisty korzeń. Korzeń cykorii jest bogaty w laktucynę i laktupirynę, kwas cykoriowy, fitosterole, taraksasterol oraz inulinę. Zawiera także sole mineralne, ślady olejku eterycznego, potas, wapń, magnez oraz witaminy A i B. Natomiast z ziela pozyskuje się eskulinę, cychorynę, flawonoidy oraz antocyjany.
Inulina jest naturalnym probiotykiem
Biały sok mleczny znajdujący się głównie w korzeniu jest cennym źródłem inuliny. Związek ten to naturalny probiotyk wspomagający trawienie. Inulina nie jest trawiona w żołądku, stanowi jedynie pożywkę dla bakterii jelitowych, wspiera ich rozwój oraz wzrost. Cykoria podróżnik wspomaga też produkcję żółci, soku żołądkowego oraz pomaga przy zaburzeniach trawienia.
Cykoria podróżnik – zastosowanie i działanie
Działanie i zastosowanie cykorii podróżnik jest bardzo szerokie. Poza wspomnianą już pomocą w trawieniu zapobiega wielu innym dolegliwościom. Zawarte w korzeniu związki pomagają pozbyć się problemów z zaparciami. Obniża cholesterol odpowiedzialny za powstawanie ciężkich chorób takich jak miażdżyca, choroby serca i całego układu krążenia. Bylina polecana jest także w profilaktyce cukrzycy, ponieważ hamuje wzrost glukozy we krwi. Związki goryczkowe zawarte w korzeniu pobudzają apetyt i usprawniają trawienie.
Sałatkę z młodych listków cykorii przygotowywano i spożywano kiedyś bardzo często. Dziś wiemy, że związki zawarte w zielu zmniejszają przepuszczalność ścian naczyń włosowatych i je wzmacniają. Napar z kwiatów cykorii stosowany zewnętrznie pomaga w leczeniu chorób skóry, a zwłaszcza wysypek, wyprysków, liszajów czy trądziku.
Zastosowanie w kuchni
Już wiesz, że z tej rośliny można przygotować pyszną i zdrową sałatkę, jednak nie jest to jedyne zastosowanie cykorii w gastronomii. Korzeń tej rośliny po ususzeniu, zmieleniu i uprażeniu stosowany jest do produkcji kawy zbożowej, której spożywanie zaleca się nawet kobietom w ciąży. Charakteryzuje się łagodniejszym działaniem pobudzającym.
Jak widzisz, powodów do założenia hodowli cykorii podróżnik jest wiele. Znalazła zastosowanie w ziołolecznictwie oraz gastronomii, jednak nie można zapomnieć o jej ozdobnej roli. Białe lub różowe kwiaty pięknie wyglądają podczas kwitnienia i świetnie komponują się z innymi roślinami ogrodowymi.
