Cięcie jabłoni na wiosnę – termin cięcia drzew owocowych. Jak przycinać jabłonie i pielęgnować drzewka po zabiegu?

W przypadku jabłoni obowiązują uniwersalne reguły przycinania drzew i krzewów owocowych. Pierwsze cięcie wykonuje się tuż po posadzeniu. Za każdym razem trzeba zwracać uwagę na warunki pogodowe, by nie dopuścić do przemarznięcia drzewa. Odpowiedni kształt korony i prześwit gałęzi poprawia owocowanie. Czasami cięcie jabłoni na wiosnę w ogóle nie jest konieczne. U pojedynczych, starych drzew wystarczy przerzedzić gałęzie raz na parę lat. Duże znaczenie mają też cięcia sanitarne – usuwanie chorych pędów wymaga szczególnej uwagi.

Co daje cięcie jabłoni na wiosnę?

Zabieg na młodych drzewkach – do wieku 3–4 lat włącznie – ma na celu optymalne ukształtowanie korony. Sadownicy formują je stożkowo, co gwarantuje odpowiednie doświetlenie zawiązków. Cięcie jabłoni na wiosnę ogranicza wzrost drzewa w trakcie sezonu, co powinno poprawić jakość owocowania. Ważne, by prawidłowo rozróżnić pąki kwiatowe od pąków liściowych. Zakres przycinania zależy od następujących czynników:

• jakość gleby;
• gęstość rozstawy drzew owocowych;
• stosowanie lub brak podpory;
• rozmiar przyrostu drzewek.

Pęd główny (przewodnik jabłoni) nie powinien mieć zbyt dużej konkurencji. Dlatego usuwa się boczne pędy rosnące pod zbyt ostrym kątem w stosunku do pnia. Pionowe gałęzie i odrosty nazywa się czasami wilkami. Podczas cięcia jabłoni na wiosnę i prześwietlania wycina się bądź skraca jeszcze inne konary – nie tylko te, które nadmiernie zagęszczają koronę bądź rosną pionowo. Przycięcie dotyczy następujących części jabłoni:

• pędy nadłamane;
• pędy podstarzałe;
• pędy porażone chorobami i zaatakowane przez szkodniki;
• pędy przemarznięte;
• pędy zaschnięte.

Czemu służą jesienne, zimowe i letnie cięcia jabłoni?

Wiosenny termin nie zawsze jest obligatoryjny. W wielu sadach czy ogrodach zabiegi pielęgnacyjne wykonuje się w innych terminach. Zimowe cięcie jabłoni ma z grubsza taki sam zakres jak przycinanie wiosenne. Podstawowe różnice to stopień rozwoju zawiązków oraz skutki zabiegu. Cięcie zimowe powoduje intensywniejszy wzrost wegetacyjny, co nie w każdym przypadku będzie oczekiwanym efektem.

Natomiast przycinanie jabłoni latem bezpośrednio wpływa na plon z danego roku. Kiedy do owoców dociera więcej światła, to uzyskują większe rozmiary, mają lepszy smak oraz ładniejszy kolor. Cięcie letnie wykonuje się ok. 4 tygodnie przed planowanym zbiorem z danej odmiany drzewka jabłoni. Natomiast zabiegi pielęgnacyjne jesienią sprawiają, że w kolejnym roku drzewo rośnie o wiele wolniej. To praktyka typowa dla upraw sadowniczych.

Kiedy przycinać drzewa owocowe? Termin cięcia jabłoni na wiosnę

Drzewa owocowe trzeba przycinać w momencie, kiedy rozpoczyna się okres wegetacji, a zarazem minął już czas największych przymrozków. Młode jabłonie są zdecydowanie bardziej wrażliwe na ujemne temperatury niż starsze okazy. Dlatego zabiegi zimowe przeprowadza się zwykle w drugiej połowie lutego, a cięcie jabłoni na wiosnę – kiedy łatwiej już odróżnić pąki liściaste od kwiatowych – w drugiej połowie marca. Optymalne warunki do przycinania drzewa jabłoni to:

• brak opadów;
• temperatura w dzień ponad 5°C;
• brak silnych przymrozków w nocy.

Ogrodnicze cięcie jabłoni na wiosnę – sposoby przycięcia i formowania drzewek owocowych

Zabiegi zawsze dotyczą przyrostu jednorocznego. Do kształtowania korony oraz usuwania zbędnych konarów najczęściej wykorzystuje się dwie podstawowe techniki:

1. Cięcie jabłoni na klik – ten opracowany w Holandii sposób zwykle stosuje się wobec gałęzi z dolnego piętra. Podczas pierwszego przycinania skraca się konary o ⅓ długości. Podczas kolejnych cięć jabłoni na wiosnę pozostawia się na pędach bocznych jedynie 3–4 zawiązki, resztę należy wyciąć. Dzięki temu wyrasta sporo krótkopędów z pąkami kwiatowymi. Na końcu powinien znajdować się zawiązek liściowy, by owoce nie spowodowały wygięcia lub złamania gałęzi.
2. Cięcie drzewek owocowych na czop – metoda na usuwanie grubszych, bocznych pędów. Im starszy okaz, tym grubsze ma gałęzie. Dlatego długość czopu w cięciu jabłoni na wiosnę zależy od jej wieku. Dzięki temu główny pień ma zapewnioną ochronę przed przemarzaniem i chorobami, a do tego wybijają się nowe, silne pędy.

Jak przycinać jabłonie w sadzie? Sadownicze zasady cięcia jabłoni na wiosnę

Przy masowej uprawie preferuje się drzewka karłowate lub półkarłowate. Korony jabłoni w sadach mają wrzecionowy kształt. Dlatego cięcia odmładzające mają nieco mniejsze znaczenie niż cięcia formujące jabłoni oraz późniejsze cięcia prześwietlające. Pęd główny sadzonki bez podpory przycina się ok. 30–40 cm ponad ostatnim rozgałęzieniem. Natomiast nierozgałęzione drzewka jabłoni należy przycinać od 80 cm do 1 metra nad ziemią.

Sekator i inne narzędzia do cięcia formującego gałęzi jabłoni

Bez dobrego ostrza się nie obędzie. Jeżeli sekator nie spełnia swojej funkcji, podczas cięcia jabłoni na wiosnę trzeba sięgnąć po piłę. Przed przycinaniem gałęzi należy zdezynfekować narzędzie (np. za pomocą denaturatu), by uniknąć zakażenia drzewa bakteriami. Silne cięcie pozostawia rany narażone na atak patogenów – należy je zabezpieczyć za pomocą jednego z niżej wymienionych środków:

• farba emulsyjna;
• preparat przeciwgrzybiczy;
• specjalna maść ogrodnicza.

Wiosenne cięcie jabłoni po posadzeniu

Sadzonki wkopuje się jesienią lub na wiosnę. W obu przypadkach kluczowym czynnikiem jest temperatura gleby, która nie powinna być niższa, niż 8°C. Bez względu na termin posadzenia, cięcie jabłoni na wiosnę pobudzi ją do intensywnego wzrostu. Przycinanie młodych drzew owocowych należy ograniczyć do niezbędnego minimum, jeżeli jabłka mają pojawić się już podczas nadchodzącego lata.

Cięcie starych jabłoni wiosną

Priorytetem w przypadku zabiegów pielęgnacyjnych jest staranne usuwanie wszystkich pędów chorych, obumarłych i rozwijających się w pionie. Podczas cięcia jabłoni na wiosnę należy zachować odpowiednie proporcje. Wycinanie dużej liczby gałęzi jednocześnie spowoduje, że starsze drzewo będzie rosnąć, zamiast owocować. Korona nie powinna pokładać się na pędach położonych niżej. Kiedy przycina się drzewa wiekowe, warto zapewnić grubszym gałęziom dolnych pięter nieco więcej światła.

Prawidłowe cięcie jabłoni na wiosnę wymaga właściwej oceny stanu drzewa oraz warunków zewnętrznych. Część gałęzi trzeba wycinać, a niektóre – np. nowe odgałęzienia wyrastające pod kątem z przewodnika – wystarczy tylko odgiąć. Sekator nie zawsze okazuje się niezbędny. Odpowiednio przeprowadzony zabieg poskutkuje zbiorem zdrowych, soczystych owoców. Regularne przycinanie jabłoni wiosną i latem daje znakomite rezultaty.