Agawa – łatwa w uprawie roślina do domu i ogrodu

Agawa (Agave) należy do rodziny szparagowatych, podrodziny roślin agawowych, które naturalnie porastają pustynne tereny Ameryki Północnej i Południowej. Większość gatunków agawy posiada grube liście, których krawędzie wyposażone są w ostre kolce, a sama roślina przybiera formę rozety. Mimo tego, że agawy uznawane są za rośliny łatwe w uprawie, czasem mogą sprawiać trudności. Kiedy roślina osiąga już spore rozmiary, przetransportowanie w miejsce zimowania i przesadzanie mogą stanowić spore wyzwanie dla hodowców agawy. Przeczytaj nasz poradnik i dowiedz się więcej!

Agawa – odmiany i gatunki

Agawy to rodzaj, który liczy około 270 gatunków roślin, jednak tylko kilka gości co roku na polskich tarasach. Należą do nich:

• Agave americana – agawa amerykańska;
• Agave victoriae-reginae – agawa królowej Wiktorii;
• Agave filifera – agawa nitkowa;
• Agave attenuata – agawa lisi ogon;
• Agave parviflora – agawa drobnokwiatowa.

Agawa – kwiat

Wiele osób zastanawia się, jak kwitnie agawa – na takie zjawisko trzeba czekać kilkanaście, a czasem nawet kilkadziesiąt lat. Kwiat pojawia się tylko raz w życiu agawy, po czym roślina zamiera, a do dalszej uprawy wykorzystuje się rośliny potomne. Kwiatostany agawy przybierają barwę zielonożółtą i wyrastają spośród rozety liści na długim, kilkumetrowym pędzie. 

Agawa – owoc

Owocami agawy nazywa się torebki z nasionami, z których można wyhodować kolejne rośliny. Rozmnażanie agawy z nasion to tylko jeden ze sposobów. Kolejne poznasz już za chwilę. 

Agawa – uprawa 

Jakie powinny być parametry miejsca uprawy agawy?

• Podłoże – przepuszczalne;
• odczyn podłoża – lekko kwaśny lub obojętny;
• stanowisko – słoneczne;
• temperatura – około 5–12°C w okresie zimowania.

Agawa – pielęgnacja

Agawa ma niewielkie wymagania. Wystarczy znaleźć jej słoneczne stanowisko na wiosnę i lato, a później przezimować. Młode agawy oraz rośliny po zimowym spoczynku należy stopniowo przyzwyczajać do bezpośredniego światła słonecznego, przestawiając roślinę co kilka dni, aż znajdzie się w docelowym miejscu. 

Agawa – podlewanie

Agawa na pustyni, ze względu na niewielkie opady, musi magazynować wodę w swych potężnych liściach. Z tego powodu w uprawie domowej i ogrodowej również będzie oczekiwała takich warunków. Jeśli roślina stoi na otwartej przestrzeni, będzie podlewana przez deszcz. Można lekko podlać roślinę, jeśli podłoże jest bardzo suche i przez dłuższy czas nie pada. Jeśli z kolei agawa znajduje się w domu, należy podlewać ją bardzo oszczędnie, mniej więcej raz w tygodniu. Jeśli agawa zimą przebywa w chłodniejszym pomieszczeniu, należy ograniczyć podlewanie do minimum.

Agawa ogrodowa – nawożenie 

Agawy mają niewielkie zapotrzebowanie na składniki odżywcze, dlatego nawożenie raz w miesiącu niewielką dawką nawozu do kaktusów będzie wystarczające.

Agawa – przesadzanie 

Starsze agawy wystarczy przesadzać na wiosnę, co około 3 lata lub w razie potrzeby. Młode rośliny mogą wymagać częstszego przesadzania. Jeśli przesadzasz okazałą agawę, poproś drugą osobę o pomoc. Roślina może być ciężka, a im jest starsza, tym jej kolce ostrzejsze.

Agawa ogrodowa – rozmnażanie

Jak wspomnieliśmy wcześniej, agawę można rozmnażać przez nasiona, ale nie tylko. Sprawdzonym sposobem jest też oddzielenie młodych rozet wytworzonych przy roślinie matecznej i umieszczenie ich od razu w doniczce wypełnionej dobrze przepuszczalnym podłożem.

Ciekawostka ✨

W naturalnym środowisku, agawa ma dość nietypowego zapylacza – Smukłonoska dużego! Jest to niewielki nietoperz, który żywi się głównie pyłkiem, nektarem i owocami.

Agawa w ogrodzie – zimowanie

Agawy nie są odporne na ujemne temperatury, choć ich tolerancja w tym zakresie różni się w zależności od gatunku. Jeśli więc uprawiasz agawę w ogrodzie, musisz znaleźć dla niej miejsce na zimę. Może to być chłodna klatka schodowa, piwnica lub garaż. Warunkiem jest jednak to, by do pomieszczenia docierało światło dzienne. Podczas przenoszenia agawy do miejsca zimowania zachowaj ostrożność, gdyż jej kolce są bardzo ostre.

Agawa – choroby

Agawa jest bardzo odporna na choroby i szkodniki, jednak spore zagrożenie stanowi dla niej zgnilizna korzeni. Taka sytuacja ma miejsce, kiedy roślina jest wielokrotnie przelewana, a nadmiar wody nie ma ujścia z donicy. W konsekwencji liście agawy marszczą się i ciemnieją. Plamy na liściach agawy mogą pojawić się, kiedy roślina jest nieprawidłowo zimowania lub od poparzenia słonecznego. Ma to miejsce, kiedy od razu po spoczynku stawia się ją w słońcu.

Agawa – właściwości

Agawa, oprócz walorów dekoracyjnych wykazuje również właściwości lecznicze. Pod tym względem jest ona podobna do aloesu. Roślina ta zawiera wiele cennych minerałów i witamin. Miąższ z liści agawy działa przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie, dlatego jest często stosowany do produkcji kosmetyków. Musisz jednak pamiętać, że surowy sok z agawy jest toksyczny. Dlatego – jeśli chcesz skorzystać z właściwości rośliny – musisz kupić przetworzone produkty: syrop z agawy lub kosmetyki zawierające wyciąg z rośliny.

Agawa – syrop

Znanym produktem wytwarzanym z agawy jest syrop. Najczęściej stosuje się go jako zamiennik cukru. Jego specyficzny smak czyni go cennym dodatkiem do wielu potraw, w szczególności deserów. Zawarta w syropie z agawy inulina jest naturalnym prebiotykiem.

Agawa – roślina o szerokim zastosowaniu

Zastosowanie agawy jest bardzo szerokie. Świetnie wypełnia duże przestrzenie, dlatego jest chętnie ustawiana w salonach, biurach, holach. W Polsce agawą bardzo chętnie ozdabia się balkony, tarasy i ogrody, w których tworzy charakterystyczny klimat. Idealnie sprawdzi się również w domowych oranżeriach. 

Agawa a aloes

Mimo że aloes jest bardzo podobny do agawy i podobnie jak ona ma wiele cennych właściwości, nie są to te same rośliny. Aloes, w odróżnieniu od agawy, ma liście galaretowate w środku, jest o wiele mniejszy i inaczej kwitnie. Niestety, mimo to łatwo pomylić rośliny. Wiele osób decyduje się na uprawę aloesu ze względu na cenne właściwości jego miąższu. Jeśli zaliczasz się do tego grona i chcesz wykorzystywać liście aloesu do pielęgnacji, upewnij się, że masz do czynienia z właściwą rośliną.

Czy agawa jest trująca?

Agawa zawiera substancje toksyczne, dlatego dzieci i zwierzęta domowe nie powinny mieć do niej dostępu. Już sama próba podgryzania liści agawy przez koty lub psy jest dla nich niebezpieczna ze względu na bardzo ostre krawędzie i kolce rośliny.

Agawa ogrodowa – podsumowanie

Jak widać, uprawa agawy nie jest trudna, a jej szerokie zastosowanie sprawia, że w naszym kraju ta roślina jest szczególnie popularna. Ze względu na pokaźne rozmiary roślinę polecamy przede wszystkim posiadaczom ogrodów, balkonów i dużych mieszkań. Zaletą agawy w ogrodzie jest również fakt, że jest ona ozdobą na wiele sezonów. Warunkiem jest oczywiście odpowiednie miejsce zimowania – roślina narażona na mróz może szybko obumrzeć!

Często zadawane pytania

Jakie właściwości lecznicze ma agawa?

Agawa jest szczególnie pomocna w przypadku problemów żołądkowo-jelitowych. Dobrze też działa przeciwko przeziębieniu i grypie, a także w walce z bólami reumatycznymi. 

Czy agawa kwitnie tylko raz?

Tak, odmiana agawy Agave americana, kwitnie tylko raz. Żyje ona nawet do 30 lat, i gdy zbliża się jej koniec, wypuszcza nową łodygę, na której wyrastają żółte kwiaty. 

Ile kosztuje agawa?

Cena agawy zależy od jej wymiarów. Agawy domowe zazwyczaj kosztują kilkadziesiąt złotych. Agawy ogrodowe to wydatek około stu złotych.

Ile stopni mrozu wytrzyma agawa?

Agawa jest niezwykle wytrzymałą rośliną, ale nie jest niezniszczalna. Wytrzyma bez problemu temperatury do minus 10 stopni Celsjusza. 

Dlaczego agawa gnije?

Agawa może zacząć gnić gdy ma za dużo wody, lub gdy ma grzyba. Należy ją wtedy przesuszyć przez około 2 tygodnie. Jeśli problem nie ustąpił, utnij zgniłe korzenie i liście, i przesadź agawę do nowej ziemi.