Jastrzębiec kosmaczek to ziele z rodziny astrowatych, na które z pewnością natknąłeś się na łąkach lub nieużytkach, a być może nawet na trawnikach. Przez większość właścicieli przydomowych ogrodów traktowany jest jak uciążliwy chwast. To bylina ma jednak wiele dobroczynnych właściwości, dlatego niektórzy decydują się na wysiewanie jej z rozmysłem. Sprawdź, jakie warunki trzeba jej zapewnić.
Jastrzębiec kosmaczek – charakterystyka
Jastrzębiec kosmaczek to niska bylina, która tworzy rozłogi. Jego łodyga jest bezlistna, prosta i osiąga około 30 cm wysokości. Wyrasta z grubego kłącza, a na jej szczycie znajduje się pojedynczy kwiatostan. Z jednego systemu korzeniowego może wyrosnąć kilka łodyg.
Liście są podłużne, odwrotnie jajowate i pokryte włoskami. Kwiaty są zebrane w koszyczki, żółte i języczkowate. Po przekwitnieniu pojawiają się okrągłe niełupki okryte puchem. Nasiona przenoszone są przez wiatr, dlatego roślina rozsiewa się na duże odległości. Jastrzębiec kwitnie od maja do października.
Jastrzębiec kosmaczek – uprawa i pielęgnacja
Ziele jastrzębca kosmaczka jest powszechnie uznawane za chwasta. Roślina najczęściej jest zwalczana, szczególnie przez rolników. Ze względu na to, że nasiona przenoszone są przez wiatr, bylina rozmnaża się sama i w twoim ogrodzie może pojawić się nawet nieproszona.
Rośliny tego gatunku najlepiej czują się na piaszczystych glebach i wrzosowiskach. Nie musisz szczególnie przygotowywać dla niego podłoża, wybieraj jednak te części ogrodu, w których ziemia jest bardziej piaszczysta. Jastrzębiec kosmaczek często porasta murawy w ogrodach naturalistycznych, w których ingerencja człowieka ograniczona jest do minimum.
Bywa ważnym elementem kwietnej łąki dla pszczół. Dzikie owady często tworzą gniazda właśnie na takich podłożach, jakie jastrzębiec upodobał sobie najbardziej, czyli suchych i piaszczystych. Jeżeli chcesz zaprosić te pożyteczne owady do swojego ogrodu, obsianie terenu jastrzębcem będzie bardzo dobrym pomysłem.
Trzeba jednak pamiętać, że roślina tego gatunku jest bardzo inwazyjna. Nie musisz jej rozmnażać, z pewnością poradzi sobie z tym sama. Jeżeli zauważysz, że zaczyna zagrażać innym gatunkom, warto rozpocząć kontrolę jej populacji.
Jastrzębiec kosmaczek – zastosowanie i właściwości
Jastrzębiec kosmatek na wsiach zwany jest niedośpiałkiem. Ma bardzo długą tradycję bycia zielem wykorzystywanym w medycynie ludowej. Do dzisiaj suszki z jego udziałem można kupić w sklepach zielarskich. A na co pomaga Hieracium pilosella? Znajdziemy w nim cenne składniki, takie jak kumaryny, laktony seskwiterpenowe, flawonoidy, garbniki i kwasy fenolowe. Ma więc bardzo szerokie zastosowanie:
- pobudza produkcję żółci i wspomaga trawienie;
- przeciwdziała biegunkom;
- poprawia apetyt;
- łagodzi podrażnienia śluzówki;
- wspiera leczenie wrzodów żołądka;
- pomaga w kamicy nerkowej i chorobach układu moczowego;
- działa ujędrniająco na skórę.
Niedośpiałek spożywany jest najczęściej w formie herbatek zaparzanych z suszu. Napary z niego były wykonywane przede wszystkim w na wschodzie Europy, na terenach dzisiejszej Rosji i Białorusi, a w Polsce na Kresach i Podlasiu.
Jastrzębiec kosmaczek (Hieracium pilosella) to jednocześnie ekspansywny chwast i ziele lecznicze. Jego kwiaty nieco przypominają mniszka lekarskiego, z którym jest spokrewniony. Lubi gleby suche i piaszczyste, jednak poradzi sobie niemal na każdym fragmencie trawnika w ogrodzie.