Tabela – właściwości

ZagadnienieOpis
Jadalny czy nie?Jadalny
SezonWiosna, od marca do maja
WystępowanieW Polsce występuje bardzo rzadko, notowana w górach. W Europie jej zasięg obejmuje góry: Alpy, Karpaty, Sudety, w okolicach jodeł.
WyglądKapelusz 4-12 cm, młode białawe, starsze szarawe. Blaszki białawe. Trzon gruby.
RozmiarŚrednica kapelusza do 12 cm.
WłaściwościSmaczny grzyb jadalny, o łagodnym smaku.
Zastosowanie w kuchniMożna przyrządzać tak jak inne smaczne grzyby, np. dusić z cebulką, smażyć.

Wodnicha marcowa w Polsce objęta jest ochroną gatunkową. Rośnie wyłącznie w nielicznych miejscach na południu kraju. Od lat 90. ubiegłego wieku jej liczebność gwałtownie spadła. Dlatego znalezienie tego grzyba to prawdziwa gratka dla grzybiarzy.

Owocniki pojawiają się bardzo wczesną wiosną, tuż po stopieniu pokrywy śnieżnej. Dzięki temu wodnicha marcowa jest jednym z nielicznych gatunków grzybów, które można zbierać już w marcu. Występuje wyłącznie w górskich lasach, na stokach dobrze nasłonecznionych i ocieplonych. Najchętniej rośnie wśród jodeł, rzadziej pod świerkami i bukami.

Charakterystyczną cechą tego gatunku są młode owocniki w kolorze białym lub jasnym, które ciemnieją w miarę wzrostu i dojrzewania. Dojrzałe okazy mają barwę popielatą lub szarą i są pokryte ciemniejszymi włókienkami. Kapelusz osiąga średnicę od 4 do 12 cm. Blaszki są białawe, rzadkie i łatwo oddzielają się od kapelusza. Trzon jest gruby, zwężający się ku dołowi. Miąższ biały, bez specyficznego zapachu i o łagodnym smaku.

Ciekawostki o wodnicy marcowej

  • Jest objęta ochroną gatunkową w Czechach i na Słowacji.
  • Znajduje się na czerwonych listach zagrożonych grzybów w wielu krajach Europy.
  • Jej nazwa naukowa pochodzi od łacińskiego „marzuolo” oznaczającego marzec.
  • W Ameryce Północnej rośnie w górach pod drzewami z rodzaju jodła.
  • Dawniej uważano ją za odmianę gąski niekształtnej.

Podsumowanie

Wodnicha marcowa to wyjątkowy i smaczny wiosenny grzyb, który niestety zanika w polskich lasach. Aby go znaleźć, należy udać się wczesną wiosną do górskich lasów jodłowych lub bukowych i szukać na stokach dobrze nasłonecznionych. Jeśli się poszczęści i uda się natknąć na tego rzadkiego grzyba, można go zebrać i przyrządzić w kuchni. Smakuje znakomicie smażony z cebulką lub duszony.

Fot. Główne: Sporulator via Wikipedia, CC BY-SA 3.0

Zobacz także:
Archiwum: wrzesień 2023