Tabela – właściwości

Spis treści pokaż
zagadnienieopis
Jadalny czy nie?Tak, gąska niekształtna jest grzybem jadalnym.
SezonWystępuje od października do grudnia.
WystępowaniePospolity gatunek grzyba występujący w całej Polsce, głównie w borach sosnowych.
WyglądMa siwy kapelusz o średnicy 3-10 cm, z odcieniem oliwkowym lub fioletowym. Na kapeluszu występują charakterystyczne ciemniejsze włókienka. Trzon białawy, cylindryczny, wysokości 5-10 cm.
RozmiarKapelusz ma średnicę 3-10 cm, trzon jest wysoki na 5-10 cm i szeroki na około 2 cm.
WłaściwościMiąższ biały, zapach mączysty, smak łagodny, słodkawy, orzechowy.
Zastosowanie w kuchniNadaje się do zup, marynowania w occie i duszenia.

Występowanie i morfologia gąski niekształtnej

Gąska niekształtna występuje w Ameryce Północnej i Środkowej, Europie, Afryce i Azji. W Polsce jest gatunkiem pospolitym, pojawiającym się masowo w borach sosnowych, szczególnie na glebach piaszczystych. Owocniki wytwarza od października do grudnia, często gromadnie.

Ma charakterystyczny siwy kapelusz z odcieniami oliwkowymi lub fioletowymi. Występują na nim ciemniejsze włókienka. Trzon jest białawy, cylindryczny, z odcieniem żółtawym lub szarawym. Miąższ biały, zapach mączysty, smak łagodny, słodkawy i orzechowy.

Gatunki podobne

Gąskę niekształtną można pomylić z kilkoma innymi gatunkami gąsek o podobnym, siwym zabarwieniu, między innymi z:

  • gąską pieprzną (Tricholoma virgatum) – ma ostrzejszy smak
  • gąską czarnołuskową (Tricholoma atrosquamosum) – ma czarne łuski na kapeluszu
  • gąską ziemistoblaszkową (Tricholoma terreum) – ma włóknisto-łuseczkowaty kapelusz
  • gąską ostrą (Tricholoma sciodes) – ma jedwabiście błyszczący kapelusz.

Ze względu na żółtawy odcień może też być pomylona z gąską zielonką lub gąską zielonożółtą.

Ciekawostki

  • Rosnąc masowo tworzy tzw. kręgi czarownic” – okręgi owocników.
  • Dawniej uważano, że grzyby tego gatunku zapowiadają nieszczęście lub śmierć.
  • W niektórych rejonach Europy nazywana jest „grzybem cmentarnym”.
  • Należy do najpospolitszych gatunków grzybów w polskich lasach iglastych.

Podsumowanie

Gąska niekształtna to bardzo pospolity grzyb występujący w polskich lasach sosnowych od października do grudnia. Ma charakterystyczny siwy kapelusz i biały trzon. Jest jadalna i smaczna, nadaje się do różnych potraw. Dawniej uważano ją za złowieszczy gatunek, stąd ludowe nazwy „grzyb cmentarny” czy „siwa”. Obecnie wiadomo, że jest całkowicie bezpiecznym i smacznym grzybem.

Foto Główne: Jerzy Opioła via Wikimedia Commons, CC BY-SA 3.0

Zobacz także:
Archiwum: sierpień 2023