Buk pospolity często występuje w Polsce. Jest to nasz gatunek rodzimy, z którego darów chętnie korzystamy. Z tego artykułu dowiesz się, co zrobić by ta odmiana zdobiła również twoją działkę!
Wbrew pozorom hodowla popularnych w Polsce drzew nie jest zawsze łatwa. Zanim zdecydujesz się na uprawę buka, powinieneś dowiedzieć się, jaką glebę on preferuje oraz w jakim miejscu będzie mu najlepiej. Tego wszystkiego dowiesz się z poniższego artykułu. Zapraszamy do lektury!
Buk pospolity zwany zwyczajnym – krótka charakterystyka gatunku
Omawiany tutaj gatunek jest jednym z najczęściej spotykanych drzew liściastych w Polsce. Jego cechą charakterystyczną jest gładka, popielatoszara kora. Samo drewno jest natomiast koloru jasnego. Zwracając uwagę na przekrój pnia, dostrzeżesz silne, zwarte struktury. Dorośli przedstawiciele tego gatunku osiągają około 20–35 m wysokości.
Liście mają ciemnozielony kolor i najczęściej mierzą około 10 cm długości i 5 cm szerokości. Wyróżnia je jajowaty lub eliptyczny kształt, połysk z jednej owłosionej strony oraz matowa powierzchnia z drugiej. Drzewo zachowuje obumarłe liście na zimę, które jesienią się skręcają i brązowieją. Utrzymują się na gałęziach nawet do późnej wiosny.
Gdzie najliczniej występuje Fagus sylvatica?
Przedstawiony gatunek w naszym klimacie występuje bardzo często. Jest to jedno z dominujących drzew w Europie. W zachodniej i południowej części naszego kraju, buk pospolity jest gatunkiem tworzącym bujne lasy. Złożone z buczyny lasy najlepiej rosną na obszarach wilgotnych o wapiennym charakterze. Jeśli chcesz uprawiać jakieś odmiany buka, wybieraj gleby płodne i świeże.
Kultywacja buka zwyczajnego – na jakim podłożu sadzić?
Mimo częstego występowania omawianej tutaj rośliny, jej hodowla jest wyzwaniem. Gatunek ten ma duże wymagania i preferuje podłoża:
- urodzajne;
- napowietrzone;
- bogate w próchnicę i związki mineralne;
- mokre (radzi sobie w terenach podmokłych).
Musisz też wiedzieć o tym, fagus jest gatunkiem podatnym na przymrozki. Młode, rosnące drzewo może zostać uszkodzone przez niską temperaturę, która zniszczy głównie młode liście oraz kwiaty bukowe pojawiające się wiosną. Dorosłe osobniki nieco lepiej znoszą takie warunki, ale silne mrozy również mogą szkodzić tej roślinie.
Jak pozyskać jadalną bukiew, czyli orzeszki buka pospolitego?
Nasionami, z których kiełkują młode pędy, są bukwie. Niekiedy spotkać się też możesz z określaniem ich mianem orzeszków bukowych. Ciekawostką jest to, że są one jadalne, ale dla własnego dobra nie należy przesadzać z ich spożywaniem. Ziarna mają trójścienne brzegi, a nasionko otoczone jest zdrewniałymi osłonkami, które należy zdjąć przed spożyciem.
Żeby pozyskiwać nasiona, powinieneś udać się do lasu jesienią. Jest to czas gdy obumierają liście tego drzewa i jednocześnie z gałęzi spadają wspomniane nasiona buczyny. W ich składzie znajdują się znaczne ilości faginy. Substancja ta spożywana w dużych ilościach powoduje halucynacje i jest toksyczna.
Pendula – płacząca odmiana ozdobna
Ciekawą odmianą omawianego tutaj drzewa jest pendula, określana mianem płaczącej. Nie ma jasnych i matowych liści zielonych tak jak gatunek opisywany wcześniej. Liście są ciemnopurpurowe i bardzo liczne. Korona sięga do około 3 metrów ponad ziemię, a konary zwisają w dół, podobnie jak u wierzby płaczącej. Jeśli drzewo rośnie samotnie, może osiągać mniejszą wysokość.
Najważniejsze informacje o buku pospolitym
Związek szkółkarzy polskich podaje następujące informacje co do własnej hodowli tej odmiany:
- fagus płaczący najlepiej rośnie na glebach żyznych;
- młody pęd wykształca pierwsze liście w czasie lata;
- dobrze czuje się na podłożach napowietrzonych i wilgotnych;
- wpływ na rozwój ma wilgotność powietrza;
- należy pamiętać o tym, by podlewać młode pędy w czasie lata.
Tworzenie żywopłotu z sadzonek
Niektóre z drzew i krzewów idealnie nadają się do osłaniania przed pyłem z ulicy. Taką osłonę można zrobić również z odpowiednio przyciętego Buka pospolitego. Ten gatunek dobrze znosi cięcie, ale trzeba to robić z rozwagą i rozsądkiem. Przede wszystkim nie należy likwidować zbyt dużej liczby gałęzi, ponieważ może to doprowadzić do obumierania rośliny.
Kiedy zdecydować się na przycinanie?
Nie jest dobrym pomysłem przycinanie gałęzi w czasie obfitego wzrostu rośliny. Gdy wiosną soki zawarte w drzewie będą intensywnie tłoczone do górnych partii, to jest to czas, gdy powinniśmy pozwolić roślinie na spokojną wegetację. Przycinanie można więc rozpocząć wczesną wiosną lub późną jesienią.
Do czego można wykorzystać buka pospolitego?
Omawiana tutaj roślina od wieków pełniła ważną rolę w ludowej medycynie. Zarówno liście, jak i korzenie czy młode pędy były wykorzystywane do produkcji prozdrowotnych preparatów. Niektóre z nich wciąż są wytwarzane. Przede wszystkim spotkać możesz:
- nalewki – powstają one z zasuszonych i rozdrobnionych liści bukowych. Należy zalać je wysokoprocentowym alkoholem i taką mieszankę trzeba odstawić na kilka dni w ciemne miejsce. Powstałą nalewkę można stosować doustnie lub też wykorzystywać do nacierania obolałych miejsc. Sprawdzi się ona także przy problemach skórnych;
- preparaty wspomagające trawienie – liście buka oraz jego kora słyną także z właściwości regulujących trawienie. Napary z kory są wykorzystywane jako preparaty przeciwpasożytnicze, które dodatkowo poprawiają pracę jelit i oczyszczają organizm z toksyn;
- napary – powstają z rozdrobnionych i wysuszonych liści, które należy zalać wrzątkiem i odstawić do zaparzenia. Po kwadransie napar jest gotowy do wypicia. Powstały preparat można pić w przypadku problemów żołądkowych.
Stosuj preparaty z rozsądkiem
Pamiętaj, że naturalne lekarstwa również mogą zaszkodzić, gdy są stosowane nadmiernie. Należy więc być ostrożnym przy spożywaniu bukowych preparatów i stosować je zgodnie z zaleceniami.
Zobacz także:- Klon zwyczajny – czy warto posadzić go w ogrodzie?
- Grab pospolity. Wymagania i pielęgnacja uniwersalnego drzewa do twojego ogrodu
- Brzoza pożyteczna (Betula utilis) i jej odmiany. Jak uprawiać te wyjątkowe drzewa?
- Miłorząb japoński – wyjątkowe drzewo nie tylko do ogrodu w stylu orientalnym
- Lipa drobnolistna – wymagania i pielęgnacja
- Glediczja trójcierniowa (Gleditsja triacantos) – uprawa i jej odmiany
