Tabela – właściwości
Zagadnienie | Opis |
Jadalny czy nie? | Grzyb bardzo trujący, zawiera dużo muskaryny. Może powodować zatrucia śmiertelne. |
Sezon | Owocniki pojawiają się od maja do października, z maksimum w lecie. |
Występowanie | Pospolity w całej Polsce, notowany tylko w Europie. Rośnie w lasach, parkach, na ziemi. |
Wygląd | Kapelusz o średnicy 3-9 cm, ceglasty lub czerwonawy. Trzon wysokości 5-20 cm, z białawymi włókienkami. |
Rozmiar | Średniej wielkości grzyb. Kapelusz do 9 cm średnicy, trzon do 20 cm wysokości. |
Właściwości | Zawiera dużo trującej muskaryny. Ma przyjemny, owocowy zapach i łagodny smak. |
Zastosowanie w kuchni | Ze względu na dużą trującość nie nadaje się do spożycia. |
Występowanie i siedlisko strzępiaka ceglastego
Strzępiak ceglasty jest grzybem wyłącznie europejskim. W piśmiennictwie naukowym opisano liczne jego stanowiska na terenie Polski, gdzie uchodzi za gatunek pospolity i częsty.
Rośnie od końca maja do początku października, owocniki pojawiają się z maksimum latem. Występuje w różnego typu lasach – bukowych, dębowych, lipowych, także sosnowych. Często rośnie w parkach miejskich i zaroślach, zawsze na ziemi. Preferuje towarzystwo drzew liściastych.
Cechy charakterystyczne i mikroskopowe
Strzępiak ceglasty ma kapelusz o średnicy 3-9 cm. Jest on stożkowato wypukły, z cienkim brzegiem. Początkowo biały lub kremowy, szybko przebarwia się na kolor ceglasty, czerwonawy, zwłaszcza w środku. Trzon osiąga 5-20 cm wysokości i 0,8-2 cm grubości. Jest walcowaty, pokryty białawymi, różowymi lub czerwonawymi włókienkami. Miąższ biały, w trzonie różowiejący, o przyjemnym zapachu i łagodnym smaku.
Mikroskopowo wyróżnia się ochrowobrązowym wysypem zarodników o rozmiarach 9-12 x 5-8 μm. Brzeżne strzępki są cienkościenne, cylindryczne, długości 30-60 μm.
Ciekawostki
- Ze względu na podobny wygląd młodych owocników, strzępiak ceglasty bywa mylony z jadalną gęśnicą wiosenną. Dlatego stanowi zagrożenie dla niedoświadczonych grzybiarzy.
- Zawiera duże ilości trującej muskaryny, która może powodować zatrucia śmiertelne. Dlatego jest uznawany za jeden z najbardziej niebezpiecznych grzybów w Europie.
- W piśmiennictwie naukowym opisano liczne stanowiska tego gatunku w Polsce, gdzie uchodzi za pospolity. Jest mikoryzowy.
Podsumowanie
Strzępiak ceglasty to popularny grzyb z rodziny strzępiakowatych, występujący w całej Polsce. Charakteryzuje się ceglastoczerwonym kapeluszem i trującymi właściwościami. Ze względu na zawartość muskaryny nie nadaje się do spożycia, a nawet może być śmiertelnie niebezpieczny. Dlatego wymaga ostrożności i rozpoznania, aby uniknąć pomylenia z jadalnymi gatunkami. Jest typowym i częstym mieszkańcem lasów, parków i zarośli w całym kraju.
Fot. Główne: Andreas Kunze via Wikipedia, CC BY-SA 3.0