Tabela – właściwości
| Zagadnienie | Opis |
| Jadalny czy nie? | W stanie surowym opieńki mogą być trujące. Należy je obgotować przez ok. 5 min i odlać wywar. |
| Sezon | Pojawiają się od września do listopada, najczęściej występują jesienią. |
| Występowanie | Występują na wszystkich kontynentach oprócz Antarktydy i Ameryki Południowej. W Polsce są pospolite. |
| Wygląd | Kapelusz o średnicy 3-13 cm, trzon 8-18 cm wysokości. Kapelusz początkowo miodowożółty, później ciemniejszy. Trzon pierścieniowy. |
| Rozmiar | Kapelusz do 13 cm średnicy, trzon do 18 cm wysokości. |
| Właściwości | Saprotrof i pasożyt drzew liściastych. Powoduje chorobę – opieńkową zgniliznę korzeni. |
| Zastosowanie w kuchni | Spożywane są młode kapelusze. Mają łagodny, przyjemny smak. |
Cechy mikroskopowe opieńek
Opieńki pod mikroskopem charakteryzują się elipsoidalnymi, gładkimi zarodnikami o rozmiarach 7-9 x 5-6 μm. Ich wysyp zarodników jest biały. Cechy mikroskopowe są pomocne w odróżnieniu opieńek od innych podobnych gatunków grzybów.
Występowanie i siedlisko opieńek
Opieńki występują najczęściej w lasach, ogrodach, parkach i sadach na martwym drewnie drzew liściastych – pniach, pniakach, gałęziach i korzeniach. Czasem rosną na korzeniach lub zagrzebanych w ziemi kawałkach drewna. Wytwarzają charakterystyczne ryzomorfy w glebie, które infekują korzenie drzew.
Znaczenie i zastosowanie opieńek
Opieńki mają znaczenie jako saprotrofy i pasożyty drzew. Atakują zarówno martwe, jak i żywe drzewa liściaste. Powodują chorobę – opieńkową zgniliznę korzeni. Młode kapelusze opieńek są jadalne po obgotowaniu. Mają łagodny, przyjemny smak. Nadają się do różnych potraw.
Ciekawostki
- Ryzomorfy opieńek wykazują zdolność do bioluminescencji, czyli emitowania światła.
- Najwięcej światła emitują przy pH od 5,7 do 6.
- Zdolność do bioluminescencji zanika u nierosnących już ryzomorfów.
- Opieńki bywają mylone z innymi gatunkami opieńek oraz z maślanką wiązkową.
Podsumowanie
Opieńki to pospolite w Polsce grzyby z rodziny obrzękowcowatych. Rozpoznaje się je po miodowo-żółtych kapeluszach i pierścieniowych trzonach. Rozwijają się jesienią w lasach i parkach na martwym drewnie drzew liściastych. Jako saprotrof i pasożyt powodują chorobę drzew. Młode okazy mają wartości smakowe i mogą być spożywane po obróbce termicznej.
