Borowik żółtopory występuje w lasach liściastych i iglastych w Europie, Ameryce Północnej i Japonii. W Polsce spotykany jest częściej na południu kraju, w niższych położeniach górskich. Rośnie od lata do jesieni, w symbiozie z drzewami takimi jak dęby, buki czy świerki.
Tabela – właściwości
Zagadnienie | Opis |
Jadalny czy nie? | Niejadalny, może powodować zatrucia |
Sezon | Od lata do jesieni |
Występowanie | Lasy, głównie na południu Polski |
Wygląd | Duży grzyb z ciemnym kapeluszem i czerwono-żółtym trzonem |
Rozmiar | Kapelusz 3-15 cm, trzon 7-14 cm |
Właściwości | Miąższ szybko niebieszczeje na przekroju |
Zastosowanie w kuchni | Nie ma zastosowania kulinarnego, może być trujący |
Cechy borowika żółtoporego
Borowik żółtopory ma duży, ciemnobrązowy lub szarooliwkowy kapelusz o średnicy od 3 do 15 cm. Początkowo półkulisty, z czasem rozpościera się i staje łukowaty. Trzon jest masywny, żółty u góry i czerwonawy u dołu. Cały pokryty jest siateczką drobnych linii. Miąższ po przekrojeniu szybko zmienia kolor na niebieskozielony.
Właściwości i zagrożenia
Borowik żółtopory uważany jest za grzyb niejadalny, a nawet lekko trujący. Może powodować silne zaburzenia ze strony układu pokarmowego już 20 minut po zjedzeniu. Objawy utrzymują się nawet przez 2 dni. Dlatego borowika żółtoporego nie należy zbierać na potrzeby kulinarne.
Ciekawostki
- Dawniej nazywany był „grzybem grubotrzonowym gorzkim” lub „wścieklakiem” ze względu na gorzki smak i możliwe zatrucia.
- W niektórych regionach Europy występuje pospolicie, w innych jest bardzo rzadki. W Polsce do niedawna rzadki, obecnie coraz częstszy.
- Z powodzeniem rośnie w symbiozie z drzewami, tworząc z nimi mikoryzę. Dostarcza drzewom wodę i sole mineralne w zamian za cukry.
- Rurki borowika żółtoporego początkowo mają cytrynowy kolor, później ciemnieją do oliwkowego.
Podsumowanie
Borowik żółtopory to interesujący gatunek grzyba o charakterystycznym wyglądzie. Niestety nie nadaje się do zbioru w celach kulinarnych, gdyż może wywołać silne zatrucie pokarmowe. Warto go rozpoznawać w terenie, aby uniknąć przykrych konsekwencji zjedzenia. Mimo że niejadalny, pełni ważną rolę w ekosystemie leśnym.
Fot. Główne: H. Krisp via Wikipedia, CC BY 3.0