Tabela – właściwości borowika gładkotrzonowego
zagadnienie | opis |
Jadalny czy nie? | W niektórych źródłach uznawany za niejadalny, w innych za jadalny. Ze względu na rzadkie występowanie w Polsce nie należy go zbierać. |
Sezon | Owocniki pojawiają się od maja do października. |
Występowanie | Występuje tylko w Europie, w Polsce bardzo rzadki. Umieszczony na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski w kategorii gatunków wymierających. |
Wygląd | Kapelusz 5-15 cm, wypukły, czerwonawy. Rurki żółte, po uszkodzeniu niebieszczą. Trzon żółty u góry, czerwony u dołu. |
Rozmiar | Kapelusz 5-15 cm, trzon 4-15 cm długości. |
Właściwości | Miąższ żółty, po przełamaniu niebieszczeje. Bez wyraźnego zapachu. |
Zastosowanie w kuchni | Ze względu na rzadkie występowanie nie powinien być zbierany. |
Borowik gładkotrzonowy ma kapelusz o średnicy 5-15 cm. Jest on wypukły, początkowo ochrowożółty lub brązowy, później przybiera barwę od pomarańczowej do ceglastoczerwonej. Rurki mają długość 15-30 mm i są przyrośnięte lub lekko zbiegające. Zrazu są złotożółte, później oliwkowożółte. Trzon osiąga 4-15 cm długości i 1-3,5 cm grubości. U góry ma barwę oliwkowo-cytrynowo-żółtą lub żółtozłotą, niżej jest brudnoczerwony lub karminowy, a przy podstawie czerwony do brązowoczerwonego. Cały trzon jest gładki, bez siateczki.
Borowik gładkotrzonowy rośnie w Polsce w ciepłych lasach liściastych, zwłaszcza pod dębami i bukami. Owocniki pojawiają się od maja do października. Jest grzybem bardzo rzadkim, umieszczonym na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski w kategorii gatunków wymierających. Występuje tylko w Europie.
Ciekawostki o borowiku gładkotrzonowym
- Jest uważany za gatunek blisko spokrewniony z borowikiem szatańskim.
- Po raz pierwszy zdiagnozowany w 1885 roku przez Schulzera von Müggenburga.
- Posiada wiele synonimów nazwy naukowej, m.in. Boletus queletii.
- W Polsce nazwę borowik Quéleta nadała mu Alina Skirgiełło w 1960 roku.
Podsumowanie
Borowik gładkotrzonowy to rzadki i chroniony grzyb występujący w ciepłych lasach liściastych w Polsce. Ma charakterystyczny wygląd: kapelusz w kolorach od ochry do czerwieni, żółte rurki i czerwonawy trzon. Ze względu na status gatunku zagrożonego nie powinno się go zbierać. Warto go chronić, aby nie dopuścić do jego całkowitego wyginięcia w naszym kraju.
Foto główne: EmillimeS via Wikipedia, CC BY-SA 4.0