Tabela – właściwości
| Zagadnienie | Opis |
| Jadalny czy nie? | Grzyb niejadalny. |
| Sezon | Owocniki pojawiają się latem i jesienią. |
| Występowanie | Rośnie na piaszczystych, suchych nadmorskich wydmach na wybrzeżach Bałtyku. Sporadycznie w głębi lądu. |
| Wygląd | Dojrzały owocnik ma pochwę i trzon o długości do 20 cm, zwykle 6-10 cm. Ma fioletowawe lub różowawe zabarwienie. |
| Rozmiar | Trzon ma długość 6-10 cm zwykle. |
| Właściwości | Ma słabszy zapach niż sromotnik bezwstydny. Miąższ trzonu jest białawy, gąbczasty, kruchy. |
| Zastosowanie w kuchni | Nie ma zastosowania w kuchni, ponieważ jest grzybem niejadalnym. |
Historia i pochodzenie nazwy
Nazwę polską nadała Wanda Rudnicka-Jezierska w 1991 r. Wcześniej w literaturze mykologicznej nazywany był też słupiakiem fiołkowym. Łacińska nazwa gatunkowa hadriani pochodzi od imienia rzymskiego cesarza Hadriana.
Cechy charakterystyczne i miejsce występowania
Sromotnik fiołkowy rośnie w Polsce na wybrzeżu Bałtyku, na suchych, piaszczystych wydmach nadmorskich. Pojawia się tam od lipca do października. Sporadycznie odnajdywany jest także w głębi lądu, ale zdecydowanie najchętniej rozwija się w pasie nadmorskim. Preferuje miejsca nasłonecznione i suche.
Rozróżnianie od innych gatunków
Bardzo podobny jest do niego sromotnik bezwstydny. Odróżnia się mniej fioletowym zabarwieniem, mniejszą tarczką na szczycie kapelusza i słabszym zapachem. Ponadto sromotnik bezwstydny występuje częściej w głębi lądu niż nad morzem.
Ciekawostki
- Sromotnik fiołkowy znajduje się w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin w kategorii narażony na wyginięcie. Wcześniej objęty był ścisłą ochroną gatunkową.
- W 1980 roku Poczta Polska wyemitowała znaczek pocztowy przedstawiający ten gatunek grzyba. Autorem projektu był prof. Alojzy Balcerzak.
- Dawniej uważano, że zapach sromotnika fiołkowego ma właściwości afrodyzjakalne.
Podsumowanie
Sromotnik fiołkowy to interesujący i rzadki w Polsce gatunek grzyba. Występuje głównie na wybrzeżu Bałtyku i objęty jest częściową ochroną. Warto zwracać uwagę na jego obecność podczas wędrówek po nadmorskich wydmach.
