Krzewuszka (Weigela) to wieloletnia roślina z rodzaju przewiertniowatych. Należy do niego 11 gatunków, ale uprawiane są głównie krzewuszka cudowna i jej mieszańce z innymi gatunkami azjatyckimi. Kraje i regiony, z których pochodzi ten krzew, to głównie Japonia, Korea oraz Mandżuria w Chinach.
Jak wygląda krzewuszka? Opis rodzaju
Krzewuszki są gęstymi, rozłożystymi krzewami o wyprostowanym pokroju. Dorastają w stanie dzikim nawet do 5 m wysokości, ale odmiany uprawne są zazwyczaj niższe. Z długich pędów wyrastają naprzeciwlegle liście o długości 5–15 cm. Mają eliptyczny kształt i soczyście zielony kolor i są piłkowane.
Krzewuszka to pięknie kwitnący krzew. Kwiaty wyrastają pojedynczo lub po kilka, zebrane w niewielkie wiechy. Mają 2–4 cm długości, są zatem całkiem spore. Płatki łączą się u podstawy, nadając koronie rurkowaty, dzwonkowaty lub lejkowaty kształt. Ich barwa jest najczęściej biała, ale może być też kremowożółta, czerwona lub purpurowa. Krzew kwitnie tylko na pędach młodych. Kwiaty pojawiają się w maju i czerwcu, a jesienią krzewuszka może powtarzać kwitnienie. Po przekwitnięciu kwiatostany zmieniają się w skórzaste, wydłużone torebki zawierające drobne i częściowo oskrzydlone nasiona.
Gatunki krzewuszki
Jak już wspomniano, w rodzaju krzewuszka jest 11 gatunków, ale niektórzy botanicy wymieniają ich nawet 38. Oto niektóre z nich:
- krzewuszka cudowna (Weigela florida);
- krzewuszka koreańska (Weigela coreaeensis);
- krzewuszka różnobarwna (Weigela decora);
- krzewuszka kwiecista (Weigela floribunda);
- krzewuszka ogrodowa (Weigela hortensis);
- krzewuszka japońska (Weigela japonica);
- krzewuszka chińska (Weigela sinica).
Odmiany krzewuszki cudownej
Ogrodnicy skupili się zwłaszcza na krzewuszce cudownej i hodowaniu jej odmian, które są często mieszańcami z innymi gatunkami z rodzaju. Warianty różnią się kolorem kwiatów, barwą liści oraz wysokością. Oto niektóre odmiany krzewuszki cudownej:
- „Nana Variegata” – ma bladoróżowe kwiaty i dorasta do 1,5 m. To wolnorosnąca odmiana krzewuszki;
- „Birgela” – ciemnoróżowe płatki, osiąga nawet 2,5 m;
- „Red Prince” – czerwone płatki, kwitnie bardzo obficie. Dorasta do 150 cm wysokości;
- „Candida” – białe kwitnienie. Dorasta do około 1 m wysokości;
- „Splendid” – biało-jasnoróżowe płatki. Dorasta 2 m wysokości;
- „Caricature” – płatki jasnoróżowe. Krzew bardzo ciekawy ze względu na duże liście z żółtą obwódką;
- „Briant Ruby” – kwitnienie w kolorze od różowego do żółtego. Jesienią jej liście przebarwiają się na pomarańczowo.
Sadzenie krzewuszki
Sadzenie rośliny przeprowadza się wczesną wiosną, zaraz po tym, jak ziemia nieco się ociepli. Można to zatem zrobić w kwietniu lub maju. Dostępny jest też jesienny termin sadzenia. Doświadczeni ogrodnicy go nie polecają, ponieważ nie do końca ukorzeniona sadzonka może być wrażliwa na mróz.
Przed sadzeniem rośliny warto umieścić ją w pojemniku z wodą, by bryła korzeniowa nieco nasiąkła. Do przygotowanego dołka warto wcześniej włożyć trochę nawozu organicznego, np. kompostu. Jako solitera roślinę sadzi się w odległości około 2 m od pozostałych krzewów i bylin, ponieważ dość szybko się rozrasta. Krzewuszki sadzone na żywopłot powinny znajdować się w odległości około 1 m od siebie. Na koniec obficie podlej sadzonki.
Uprawa krzewuszki
Krzewuszka jest łatwa w uprawie. Najlepiej rośnie na glebach żyznych, wilgotnych i przepuszczalnych. Ziemia może mieć odczyn pH obojętny lub lekko kwaśny. Odpowiednim miejscem sadzenia będzie zwłaszcza stanowisko półcieniste. Niektóre odmiany krzewu poradzą sobie też przy ekspozycji na słońce, ale część z nich ma liście wrażliwe na poparzenia.
Krzewuszka jest odporna na niekorzystne warunki. Niestraszne jej susza, zanieczyszczenia i mrozy. Jedynie młode, świeżo posadzone roślinki mogą wymagać podlewania i izolacji przed chłodem. Nawet takie rośliny podlewaj jednak umiarkowanie.
Pamiętaj o tym, że krzewuszka potrzebuje nawożenia. Do tego celu warto użyć nawozu wieloskładnikowego. Krzew będzie też wymagać cięcia, zwłaszcza jeśli sadzony jest jako żywopłot.
Jak przycinać krzewuszkę?
Cięcie krzewuszki przeprowadza się po przekwitnięciu rośliny, w połowie lata. Jest to zabieg niezbędny, jeśli chcesz mieć gęsty, bujnie kwitnący krzew. Pierwsze cięcie powinno się przeprowadzić zaraz po posadzeniu rośliny. Wszystkie pędy należy wtedy skrócić o połowę. W ten sposób przyspiesza się przyrastanie świeżych pnączy.
Kolejne cięcia również przeprowadza się w połowie długości pędów. Dodatkowo należy zrobić cięcia korygujące, usuwając wybujałe przyrosty. Optymalnie możesz usuwać przynajmniej 1/4 starych pędów rośliny. Takie cięcia prześwietlające nie tylko zapewnią młodym pnączom dostęp do słońca, ale też zachęcą roślinę do dalszego wypuszczania świeżych gałązek. Dobrze przycinana roślina powtarza kwitnienie w sierpniu lub jesienią.
Rozmnażanie krzewuszki
Dzięki pędom rozrastającym się na boki można łatwo uzyskać zdrewniałe sadzonki krzewuszki. Wystarczy odciąć około 20 cm pnącza. Najlepiej, jeśli pozyskany fragment ma piętkę lub kawałek dwuletniego drewna. Sadzonki pozyskane jesienią można powiązać w pęczki, zasypać mokrym piaskiem i zostawić do przezimowania.
Możliwe jest też rozmnażanie krzewu z sadzonek zielnych. Pobiera się je podczas wegetacji roślin, czyli od kwietnia do września, ale najlepiej zrobić to pod koniec czerwca. Taka sadzonka powinna mieć długość między 8–12 cm i zawierać 2–4 liście. Dolne ciemne liście można potem usunąć i zostawić tylko 2 świeższe na górze.
Na wiosnę oba typy sadzonek można wsadzić do skrzynek lub inspektów z luźnym, trzymającym wilgoć podłożem. Sprawdzi się tutaj torf zmieszany z piaskiem. Wcześniej warto je na chwilę zanurzyć w ukorzeniaczu. Na koniec pojemnik zakryj fiolą aluminiową.
Choroby i szkodniki krzewuszki
Krzewuszka jest rośliną odporną na choroby i szkodniki. Mimo wszystko przy niekorzystnych warunkach mogą ją dotknąć następujące dolegliwości:
- mszyce – dobrze działa ich ręczne usuwanie oraz smarowanie liści wywarem z czosnku;
- mączniak prawdziwy – skuteczne będą specjalistyczne preparaty fungicydowe;
- rdza – kolejna choroba grzybowa, do której zwalczania należy użyć specjalistycznych preparatów.
Ile kosztują ozdobne sadzonki krzewuszki do ogrodu?
Koszt sadzonki krzewuszki oscyluje wokół kilkunastu złotych za roślinę 10–40 cm. W marketach budowlanych mogą być one nawet tańsze. Nie są to więc drogie krzewy, a nawet niewielkie sadzonki dość szybko się rozrastają i gęstnieją. Dostępność rośliny jest dość duża, choć ogranicza się jedynie do krzewuszki cudownej i jej odmian.
Krzewuszka to ładna i obficie kwitnąca roślina. Te niskie krzewy nadają się do każdego ogrodu, ponieważ są niezwykle odporne, a przy tym ich sadzonki nie kosztują wiele. Są też łatwe w uprawie, a więc przyjazne początkującym ogrodnikom. Nic nie stoi na przeszkodzie, by zaprosić tę roślinę na swoją posesję.
