Jabłoń jest najpopularniejszym drzewem owocowym uprawianym w Polsce. Jego owoce są bardzo zdrowe, można je spożywać zarówno na surowo, jak i w formie przetworzonej. Obecnie występuje wiele odmian drzewa jabłoni, które różnią się sobą wyglądem i smakiem owoców.
Jabłoń – charakterystyka
Jabłoń (Malus) należy do rodziny różowatych. Jest to bardzo popularna roślina sadownicza, która ma jadalne owoce – jabłka. Występuje głównie w klimacie umiarkowanym. Drzewo dorasta nawet 20 m wysokości. Zazwyczaj wyróżnia się pojedynczym prostym pniem. Liście są w większości przypadków sezonowe.
Istnieje wiele gatunków i odmian jabłoni. Niektóre są drzewami ozdobnymi, inne – ważnym źródłem surowca drzewnego, a pozostałe bywają wykorzystywane leczniczo.
Jabłoń – kwiaty
Kwiaty jabłoni rosną na końcach pędów, skupiają się w baldachogrona liczące od 2 do 12 sztuk, jak i grona, które wsparte są przysadkami i podsadkami. Są szypułkowe z dzwonkowatym lub miseczkowatym hypancjum, czyli dnem kwiatowym. Ich kielichy dzielą się na 5 działek, które są odgięte, rozpostarte, lancetowate i jajowate. Kwiaty mają płatki zazwyczaj w kolorze białym, różowym i czerwonym, o zaokrąglonym kształcie.
Drzewo jabłoni – jakie ma wymagania?
Jak na drzewka owocowe jabłonie są dość wymagające. Oto, o czym musisz pamiętać, przygotowując się do sadzenia:
- stanowisko – musi być słoneczne;
- gleba – powinna być żyzna, przepuszczalna, świeża, lekko wilgotna, o odczynie lekko kwaśnym.
Kiedy sadzić jabłoń?
Sadzonki jabłoni powinny być umieszczane w gruncie jesienią albo wczesną wiosną. Wszystko zależy od tego, jak wygląda odporność na mróz w przypadku danej odmiany. Na przykład dla odmian „Szampion” i „Jonagold” korzystniejszy będzie termin na przełomie marca i kwietnia.
Jak przycinać jabłonie? Dlaczego warto to robić?
Zastanawiasz się, jak przycinać jabłonie i czy jest to konieczne? Jest to bardzo istotne zadanie, ponieważ jego celem jest przywrócenie właściwej równowagi między rozwojem i wzrostem wegetatywnym drzewa. W trakcie tego zabiegu powinieneś usunąć wszystkie pędy, które wyrastają zbyt nisko na pniu, czyli bliżej niż 50 cm od ziemi. Ważne jest też to, aby skrócić pozostałe pędy.
Kiedy przycinać jabłonie?
Nie jesteś pewien, kiedy przycinać jabłonie? Istnieją dwa terminy:
- cięcie zimowe – wykonywane w drugiej połowie zimy, między końcem stycznia a połową marca, w celu regulacji kształtu, rozmiaru i struktury drzewa;
- cięcie letnie – wykonywane w drugiej połowie lata, w okresie wegetacji, w celu poprawy nasłonecznienia owoców.
W jaki sposób rozmnażać jabłonie?
To drzewo owocowe rozmnaża się przez:
- szczepienie;
- okulizację;
- nasiona;
- odrosty korzeniowe.
Spotkać też można sadzonki jabłoni. Rozmnażanie zależne jest od gatunku i odmiany. Najpopularniejsza jest obecnie okulizacja, która polega na przeszczepieniu samego liściowego pąka z maleńkim fragmentem pędu szlachetnej odmiany na pęd podkładki.
Drzewo jabłoni – popularne odmiany i gatunki
Drzewa jabłoni dzielą się na liczne gatunki i odmiany. Do najczęściej spotykanych zaliczane są:
- jabłoń purpurowa (Malus purpurea) – krzaczaste, niskie drzewo z eliptycznymi, purpurowymi liśćmi. Przykładowe odmiany to „Royalty” i „Eleyi”;
- jabłoń jagodowa (Malus baccata) – niskie drzewo z małymi, żółtymi ozdobnymi owocami. Do ciekawych odmian zaliczają się „Pendula” i „Purpurea Pendula”;
- jabłoń płonka, dzika (Malus silvestries) – niskie, krzaczaste drzewo z małymi, zielonymi i kwaśnymi owocami;
- jabłoń niska/rajska (Malus pumila) – krzaczaste i niskie drzewo, rodzi kuliste, drobne, czerwone lub żółte owoce. Przykładowa odmiana to „Golden Hornet”;
- jabłoń domowa (Malus domestica) – to gatunek mieszany, skupia on liczne użytkowe odmiany.
Najczęstsze choroby występujące na jabłoni
Jako drzewka owocowe jabłonie są narażone na różne choroby. Warto wiedzieć, czym się one objawiają i jak je zwalczać.
Brunatna zgnilizna drzew ziarnkowych
Choroba ta objawia się przez pojawienie się brunatnych, gnilnych plam na owocach. Jabłka z czasem zamieniają się w mumie i pozostają na drzewie, stanowiąc źródło rozprzestrzeniania choroby. Zwalczanie polega na usuwaniu i niszczeniu mumii w połączeniu ze stosowaniem odpowiednich środków leczniczych.
Drobna plamistość liści jabłoni
Objawem są brunatne plamy pojawiające się na liściach. Zwalczanie plamistości wymaga stosowania skutecznych biopreparatów.
Mączniak jabłoni
Na pędach pojawia się srebrzysta powłoka. Aby zwalczyć chorobę, musisz stosować skuteczne preparaty ochronne. Wskazane jest też wybieranie odmian o wysokim stopniu odporności na tę chorobę.
Jeśli lubisz soczysty smak jabłek, to posadź jabłoń w swoim ogródku. Jeśli o nie odpowiednio zadbasz, co roku będziesz cieszył się smacznymi owocami.
